Terug in de gekte

Gisteren teruggekomen in Beiroet na een zakenreis in Doha, de hoofdstad van Qatar. En jawel, meteen weer terug in de gekte. Om maar eens twee krantenberichten te nemen:

De politie heeft zware wapens, explosieven en ontstekers aangetroffen in de huizen van leden van de Socialistische Syrische Nationale Partij. Zoals de naam al verraadt, is dit een pro-Syrische politieke organisatie. De partijleden in wiens huizen de wapens zijn aangetroffen, zijn door de politie gearresteerd. “Een schande!”, zo klinkt het, want deze wapens waren een overblijfsel uit de beginjaren 80 toen de gewapende militaire tak van de partij druk in de weer was om Israël te bestrijden. Niemand die het gelooft natuurlijk, maar geheid dat dit weer wordt aangegrepen om de overheid van machtsmisbruik te beschuldigen. Kortom, de wereld op zijn kop.

Een ander bericht gaat over een journalist van een pro-Syrisch TV station, New TV. Hij heeft samen met cameraman en geluidsman illegaal het huis betreden van Saddiq, een belangrijke getuige in het komende VN Tribunaal aangaande de moord op Rafiq Hariri. Ook zouden ze, naast het maken van TV opnames, diverse papieren uit het appartement hebben meegenomen. “Een schande!”, zo klinkt het opnieuw, “dit is aantasting van de persvrijheid!”. Tja, het doorbreken van politiezegels en het knoeien met bewijsmateriaal moet kunnen, toch? Ook hier: de wereld op zijn kop.

Wat valt er verder voor nieuws te melden? Nou, niet zo gek veel. De secretaris-generaal van de Arabisch Liga, Amer Moussa, is druk bezig met allerlei consultaties en praat met iedereen. Een oplossing is, zoals altijd, dichtbij maar ja, sommige details moeten nog nader worden uitgewerkt. Dat kan dus nog wel even duren.

In de tussentijd zetten Hezbollah & Vrienden hun bezetting vrolijk door. Wel heeft het gisteren voor het eerst flink geregend. Maar goed, Hezbollah kennende zullen zij zich niet laten kennen door een paar stortbuien. De tenten zijn inmiddels winterklaar gemaakt, met kachels en al, dus men is er helemaal klaar voor.

Om de Libanezen een hart onder hun riem te steken, was gisteren een delegatie van Koeweitse zakenvrouwen op bezoek. Door de bezetting in het centrum heeft de middenstand veel te lijden, dus hebben de dames het aangename met het nuttige verenigd: een dagje flink shoppen om de Libanese winkeliers te helpen! Een prima initiatief en de winkeliers die met een bezoekje werden vereerd waren erg blij: in één middag de gehele weekomzet halen, kijk, dat is nog eens shoppen!

Zelf waren Brigitte en ik een keer in een winkel toen een vrouw uit Saoedi-Arabië binnenkwam, volledig gesluierd uiteraard, zelfs de ogen zag je niet. Achter haar aan kwamen drie vrouwelijke bediendes (de maids) plus een mannelijke bodyguard en het shoppen kon beginnen. Het was een luxueuze winkel met schoenen die snel naar de 400 en meer dollar gaan. Wij waren gewoon aan het rondkijken zonder te willen kopen, maar de dame uit het verboden koningrijk had duidelijk andere plannen. Ze liep al wijzend door de winkel: een paar van deze schoenen, en die, och ja, die daar ook en ja, die laarzen, waarom niet. Tot slot nog een handtas of drie en mevrouw was uitgewinkeld . Vervolgens liep ze de winkel uit, en de bodyguard kon afrekenen… ons verbaasd achterlatend.

Ze keek niet naar de prijzen, vroeg er niet eens om. Je moet weten dat veel producten in Libanese winkels niet zijn geprijsd dus het was feest voor de winkelier. Hij maakte er een mooie prijs van en de bodyguard rekende netjes met creditcard af. Vervolgens kon Brigitte niet de verleiding weerstaan om even met de winkelier te praten. “Was dit nu normaal?”, zo vroeg ze hem. “Helaas niet al te vaak”, verzuchtte de winkelier, maar, zo glunderde hij, “je hebt ook niet veel van dergelijke klanten nodig voor een goede omzet!”. Nou, dat geloofden wij graag

Helaas, momenteel is het centrum van Beiroet dus bezet door Hezbollah en is winkelend publiek een zeldzaamheid. Zowel Siniora als Hezbollah geven geen krimp toe. Het ziet er voorlopig naar uit dat de impasse niet wordt opgelost. Een mooi moment derhalve om met het gezin en de hulp naar Nederland af te reizen voor een verlate zomervakantie. Die was immers in het water gevallen door de oorlog met Israël.

Het geheim van de woestijn

Vandaag opnieuw een dagtrip gemaakt in Qatar. Ditmaal naar het oosten en vervolgens rondom met de klok mee het eiland over om in Doha te eindigen. Veel kilometers gemaakt over uitgestrekte, verlaten wegen. Wat is dat toch met wegen die eindeloos rechtuit gaan en ergens achter de horizon verdwijnen? Voeg daarbij een volkomen desolaat landschap van woestenij en heel af en toe een afslag naar KB-14, of ZG-2. Zullen wel verwijzingen zijn naar gasvelden. Allemaal erg cryptisch en mysterieus. Ik vind het prachtig, om net als een moderne Old Shatterhand de prairies over te stuiven met je metalen ros. Op zoek naar wat er verder ligt dan je kunt zien en het uiteraard al weten want precies gelijk aan wat je nu al ziet.

Op de kaart had ik een leuk kustplaatsje gezien als eerste tussenstop. Voor de mensen die vertrouwd zijn in deze regionen: eerst naar Umm Bab, en dan ietsje verder naar de kust. In de auto stelde ik het me al helemaal voor: pittoresk plaatsje waar de plaatselijke visservloot net was teruggekeerd na een succesvolle nacht, vissers die de netten aan het boeten zijn op de kade, scheepsmatrozen die de dekken aan het splitsen zijn en de geruststellende blik van de restauranthouder die me complimenteert met mijn keuze van de Vis van de Dag.

Maar helaas. Geen visserdorp te zien. Wellicht dat het dorp er ook nooit was geweest, maar zelfs als het ooit heeft bestaan, is het inmiddels opgeslokt door een grootschalige gaswinninginstallatie. Het dorp is vervangen door een eindeloze rij barakken waar de gastarbeiders (ja, zo noem ik ze maar: de veelal Pakistanen en Indiërs die hier voor een habbekrats het zware werk uitvoeren waar de autochtonen van Qatar te beroerd voor zijn. Geschiedenis is een cirkel, of zoiets).

Ook was er geen enkele eetgelegenheid te vinden. De gastwerkers, zoals het nijverige handlieden betreft, spenderen hun hartverdiende riyaals niet aan luxe zaken zoals buiten de deur eten. Nee, ze koken zelf en geeft ze eens ongelijk. [terzijde: nooit geweten dat je hartverdiende met een t schrijft, de spellingscontrole verbeterde mijn oorspronkelijke ‘d’]. Goed te begrijpen maar daarbij was mijn honger natuurlijk niet geholpen.

Wat inmiddels ook een probleem begon te worden was de benzine. In een land waar het zo ongeveer gratis is, zijn er opvallend weinig pompstations te vinden buiten de hoofdstad Doha. Het zou me toch niet gebeuren dat je midden in de woestijn zonder komt te staan? Dus maar eens gevraagd waar je petrol kunt krijgen. De portier van het gastarbeiderscomplex wist me te wijzen naar een pomp dat bij een cementfabriek hoort. Maar, zo vroeg hij, heb je wel een pasje? Zonder pasje krijg je geen benzine, het is namelijk alleen bedoeld voor de werknemers van de diverse gasinstallaties en van de cementfabriek. En nee, hij wist zo een-twee-drie niet een ander benzinestation waar ik wél mijn normaal zou kunnen krijgen.

Dus ja, wat te doen? Eerst maar eens naar de cementfabriek gereden die zich een kilometer of wat verderop bevond. De bewaker bij de poort liet me binnen zonder iets te vragen, dus ik meteen doorrijden naar het pompstation. En inderdaad, de pompbediende vroeg naar mijn PIN. Hij sprak erg gebrekkig Engels en mijn Arabisch is ook bijzonder slecht. Dus om nu aan hem te gaan uitleggen dat ik geen PIN heb, maar wel graag benzine zou willen, en of het alsjeblieft mogelijk was dat hij voor deze éne keer een uitzondering zou willen maken, enzovoort…nee, bedankt. Zo zelfverzekerd als ik kon, antwoordde ik hem ‘full’ en keek vervolgens verveeld voor me uit. Hij vroeg nog eens naar mijn PIN, en weer zei ik FULL! FULL! En voegde er een welgemeende yalla! aan toe. Dit is Arabisch voor ‘vlug een beetje’ en dat werkte: ik kreeg mijn benzine.

Vervolgens wilde ik contant afrekenen, maar dat kon niet: je kon immers alleen met PIN betalen. Ik had het geld al gepast in mijn hand en gaf het aan hem. Eerst weigerde hij en klonk het opnieuw ‘PIN’. Ik schudde mijn hoofd als antwoord en gaf hem opnieuw het geld. Toen keek hij even snel om zich heen, en gelukkig, zijn collega was net even weg. ‘Thank you’, klonk het en met een brede glimlach namen we afscheid. Heeft hij ook een leuke bijverdienste.

Nu de tank weer vol zat, was het tijd om mijn weg te vervolgen. Lunch zou er helaas bij moeten inschieten, maar goed, ik had proviand meegenomen. Op de kaart had ik een leuk binnendoorweggetje gezien. Hiermee zou ik een flink stuk kunnen afsnijden en dus opgewekt de afslag genomen die me veel tijd zou gaan besparen.

Alleen, de kaart van Qatar is bijzonder vaak volkomen onjuist. In plaats van een goede, rode weg, was het nauwelijks een karrenspoor. Een veie-weg in Noorwegen is er een riante weg bij vergeleken. Maar ja, het bord zei toch echt dat dit de weg was naar Ain Al Numan, mijn bestemming. Dus dapper de weg afgereden, maar dat viel nog niet mee. De weg was niet geasfalteerd en was feitelijk een zandweg, vol met kiezelstenen, kuilen en grote, diepe sporen. Het had ook al de hele dag geregend, dus je moest oppassen om niet in de modder vast te komen zitten.

Veel verkeer kwam er ook al niet langs, dus als je autopech kreeg, dan was er niet echt een ANWB praatpaal in de buurt, keurig netjes aangegeven met gele pijltjes om de 200 meter. Opvallend was wel dat men dit goed lijkt te beseffen: ik stond even stil om wat water te drinken en een aankomende auto stopte heel attent en vroeg of alles OK was. De woestijn dwingt af dat je solidair bent, de volgende keer ben jij misschien degene met pech. In mijn geval was er niets aan de hand, maar het was een hartverwarmende ervaring.

Na ruim een half uur van hobbelen was er een nieuw probleem: de weg hield op. Er stond een groot huis en dat was letterlijk het einde van de weg. Volgens de kaart zou de weg gewoon moeten doorlopen en was ik ongeveer halverwege, maar ja, de kaart was helaas verkeerd. En dan sta je daar: een verdwaalde buitenlander in een veel te kleine auto voor dit ruige wegdek, turend op een kaart. Ik was al weer bijna omgedraaid toen de voordeur van het huis openging en er een man nieuwsgierig naar buiten stapte. Het regende flink op dat moment, dus klasse dat hij zo op mij afstapte. Ik liet me uiteraard ook niet kennen, dus ik mijn auto uit en daar stonden we dan. Hij keek meewarig naar mijn auto en je kon van zijn gezicht het ongeloof aflezen: hoe komt een buitenlander in zo’n klein autootje helemaal hier verzeild? Naast het huis stond een levensgrote Lexus terreinwagen want dat zijn meer de type auto’s die je in die gebieden ziet.

Vervolgens nodigde hij me uit om binnen te komen en bood hij me een kopje thee aan. Opnieuw, erg vriendelijk. Hier zag je de authentieke gastvrijheid van de Arabieren. De Qataren staan bekend om hun stugheid, maar daar was in deze uithoek niets van ten merken. Toen de thee op was, wilde hij me een volledige lunch voorschotelen. Helaas heb ik dat moeten afslaan omdat ik voor zonsondergang weer op asfaltwegen wilde zijn. Wel spijtig, ik had graag de lunch met hem en zijn familie willen gebruiken.

Hij probeerde me net uit te leggen hoe ik weer terug moest rijden naar de bewoonde wereld, toen Brigitte belde. Dat trof, nu kon zij even als tolk dienen. Eerst kreeg ze een stortvloed van verwijten over zich heen: hoe kan je je man in zo’n kleine auto helemaal hierheen laten rijden?? Hij had wel vast kunnen komen te zitten of zijn auto had gemakkelijk pech kunnen krijgen!! Dat ging allemaal in het Arabisch, maar ja, ik voelde de bui al hangen, dus toen ik vervolgens met Brigitte sprak, kreeg ik de volle laag, maar nu in het Engels. Ergens wel terecht, de weg was beter te berijden geweest met een 4x4.

In ieder geval, hij wist me de weg terug te vertellen: gewoon de weg terugvolgen als vanwaar je vandaan kwam. Helaas, het was niet mogelijk om verder te rijden omdat de weg domweg ophield. Alleen met een terreinwagen en een GPS kon je een poging wagen, maar ja, al hoofdschuddend adviseerde hij mij dat ik met mijn kleine speelgoedauto maar beter kon omkeren. Zo gezegd, zo gedaan en na opnieuw een half uur hobbelen (ik voel mijn onderrug nog nu ik dit schrijf) was ik weer terug waar ik de afslag eerder die dag had genomen.

De rest van de middag verliep voorspoedig. Allemaal goede wegen en zonder problemen mijn ‘ronde van Qatar’ afgemaakt. Veel eenzaamheid, veel eindeloos rechte wegen ‘afgevolgd’. Als hoofd van de Qataarse Rijkswaterstaat heb je een gemakkelijke baan: elke weg trek je zo recht mogelijk van punt A naar B. Opvallend weinig verkeer ondanks dat het weekend was.

Je moet er gevoelig voor zijn, maar ik vond het erg mooi om over deze wegen te rijden. Ergens langs de kant van de weg even uitstappen en simpelweg niets van de beschaving horen. In Nederland is dat al niet meer mogelijk: je hoort altijd wel een auto, een motor, een hond ergens. Maar hier in de woestijn is er alleen de stilte.

Het blijft me verbazen hoe het niets van de woestijn juist zoveel met je doet. Een filosoof als Hegel zal dit ongetwijfeld prima begrijpen, maar ik verbaas me er graag over. Misschien is dat wel het geheim van de woestijn: niet eens weten wat je zoekt, maar beseffen dat je het gevonden hebt.

Qatar: het paradijs voor de luie cynicus

Met Siniora momenteel op bezoek in Moskou, gebeurt er weinig in Libanon. Een mooi moment derhalve om het te hebben over Qatar waar ik momenteel voor twee weken verblijf. Qatar is een klein schiereiland en verbonden met zowel Saoedi-Arabië als met de Verenigde Arabische Emiraten. Het is een zeer conservatief, islamitisch land. Alcohol bijvoorbeeld is alleen te verkrijgen in de 5-sterren hotels en is erg duur met gemiddeld al snel 7 euro voor een pilsje. Ook de lokale vrouwen lopen volledig gesluierd rond waarbij vaak ook de ogen niet te zien zijn. Daarnaast is er vrijwel geen entertainment: een enkele bioscoop, de zeldzame snookerhal en dan heb je het wel zo ongeveer gehad.

Wat ook opvalt, is de knulligheid van veel dingen. Zo klinkt het radiostation dat westerse muziek uitzendt zo ongeveer als een matige piratenzender uit de jaren 70, zijn de “night clubs” in de 5 sterren hotels meestal aftands en bijzonder deprimerend en begint het journaal met een bericht dat de premier van Qatar een gelukstelegram heeft gestuurd aan de president van Kongo wegens een nationale feestdag. Volgen nog een aantal telegrammen waarna wordt vervolgd met het echte nieuws zoals de moordaanslag op de premier van Palestina.

Wat ook opvalt is de haast treurigstemmende promotie voor de Aziatische Spelen die deze dagen hier worden gehouden. Om de haverklap wordt het radioprogramma onderbroken door een reclamespotje voor de Asian Games in Doha. Dat gebeurt op de toon van “Jazeker de Hypotheker!”, dus ergernis verzekert als je dit een paar keer per uur hoort. Dan volgt er een serieus opgelezen boodschap die meestal een cliché bevat als “De Aziatische Spelen zijn het cadeau van Qatar aan de wereld en ze vertegenwoordigen de kernwaarden van ons land: eer, deugd en doorzetting”. Erg gênant om op deze manier promotie te maken, zeker als je beseft dat dit op de popzender van het land gebeurt.

Kortom, Qatar is een paradijs voor de luie cynicus: niets dat deugt en alles is nog erger dan je al dacht.

Toch, dat verklaart niet het feit dat de economie met dubbele cijfers aan het groeien is en dat het land veel expats aantrekt. Er wordt momenteel zoveel nieuwbouw opgeleverd dat de stratenkaart van Doha bestaat uit satellietfoto’s waarvan elk half jaar een nieuwe editie wordt uitgegeven. Als dit land inderdaad de hel is, waarom dan zoveel belangstellenden die hier graag willen wonen? Heeft de cynicus inderdaad gelijk?

Ik vroeg het een Engelsman waarmee ik aan de praat raakte. ‘Ach’, klonk het laconieke antwoord, ‘er is inderdaad vrij weinig entertainment hier, maar hoe vaak ga je naar het theater in Engeland? Hier is het leven rustig, bijzonder veilig en ze betalen goed. Eén keer per jaar ga ik naar Londen met mijn familie en dan bezoeken we op zijn minst 3 tot 4 musicals. Dat is meer dan de gemiddelde Londenaar doet’.

Mist hij bepaalde dingen niet? ‘Nee, niet echt, je kunt hier alles krijgen wat je in een Engelse supermarkt ook vind. Mijn vrouw en ik hebben hier onze kennissen, onze kinderen gaan naar een goede school, dus ja .Alleen het bier zou goedkoper mogen!’

Ik denk dat veel westerse buitenlanders die hier wonen er net zo over denken. Het leven is hier lekker rustig, goed georganiseerd en nog belastingvrij ook. En voor velen zal dit genoeg zijn.

Wat mij persoonlijk bijvoorbeeld stoort is het gebrek aan persvrijheid: de Engelstalige krant hier in Doha lijkt wel een voorlichtingsfolder van de overheid. Interviews met ministers bestaan vaak uit vragen als ‘Hoe verklaart u uw enorme succes?”. Tja…

En vaak zijn de Engelstalige kranten nog het meest vrij omdat de lokale bevolking ze niet lezen, althans daar gaat de overheid vanuit. Maar ja, er zijn natuurlijk genoeg mensen die de krant alleen lezen voor het sportnieuws.

De Engelsman van zo-even gaf me nog een tip: om Qatar echt te leren kennen moet je een trip maken naar de woestijn. Zo gezegd, zo gedaan. Gelukkig heb ik een huurauto van mijn werk en is de benzine spotgoedkoop met omgerekend nog geen 25 eurocent per liter. Juist! Dus ik heb vanochtend de tank volgegooid voor een euro of 9 en ben er op uitgetrokken. Nu is de huurauto, een goedkope Hyundai sedan, niet bepaald geschikt voor de woestijn, maar de woestijn hier bestaat met name uit grind in plaats van zand. Eerst via goedverzorgde asfaltwegen naar het zuiden van Qatar afgereisd en vlak tegen de grens van de weg afgebogen.

Ik was op weg naar een binnenzee, genaamd Khodr al Zaida, en om daar te komen moet je het laatste stuk ‘off-the-road’. Volgens het boekje heb je beslist een terreinwagen nodig, maar dat is stoerdoenerij. Weliswaar was mijn huurauto ook niet echt geschikt, maar het ging toch. Flink hobbelen en proberen de weg te volgen. Dat was nog een hele klus omdat er geen weg meer was. Het enige wat je kon zien waren de sporen van andere auto’s die hier wel eens reden. Zelf heb ik in dit gebied vandaag geen één andere auto gezien, nogal eenzaam dus. Wel veel wilde kamelen (of dromedarissen, ze hadden één bult, Google het even als je het zeker wilt weten) gezien. Vaak ook waren ze zwart in plaats van bruin. Grappig was dat ze naar je toe komen als je even stopt met de auto. Net als koeien die op je af stappen als je aan de rand van een weiland gaat staan.

Helaas is het niet gelukt om de binnenzee te vinden. De tijd ontbrak om de bestemming te bereiken en ik wilde niet het risico lopen om terug te moeten hobbelen na zonsondergang. De zon gaat geniepig snel onder in het Midden-Oosten, voor je het weet is het volkomen donker, dus vandaag de tocht afgebroken en omgekeerd.

Dat was maar goed ook, want de terugweg vinden was nog een hele puzzel. Op de heenweg leek alles logisch: steeds maar rechtuit. Maar op de terugtocht bleken er nog verdraaid veel “splitsingen te zijn”. Niet in de zin van kruispunten of T-splitsingen, maar doordat de weg bestond uit andere autosporen die soms alle kanten leken op te gaan, was er toch af en toe een moment van twijfel. Gelukkig kon ik op een gegeven moment de minaret van de moskee ontwaren van het plaatsje waar de asfaltweg ophield. Het leek haast alsof men deze minaret express extra hoog had gebouwd om zo de weg te wijzen. Net zoals een kerktoren in het vlakke Friese landschap een oriëntatiepunt vormt.

Toch, het was waar: om Qatar te leren kennen moet je de woestijn in. Liefst alleen, en zeker niet met een geheel verzorgde trip naar een kampvuur met 100% authentieke Bedoeïenen en wat al niet. Nee, gewoon in je autootje, radio uit, ramen open en genieten van de stilte. De wegen zijn kaars- en kaarsrecht, gaan eindeloos de verte in en er is verder niemand. Ideaal om je geest te laten uitrazen totdat je net zo leeg van binnen bent als de omgeving om je heen. Je krijgt er een echt ‘de aarde was woest en ledig’-gevoel van. Zonder meer inspirerend.

Bij terugkomst in Doha zag je al van verre de bouwputten van nog meer appartementen en hotels…neeee!…met veel moeite de neiging onderdrukt om de auto om te draaien en de ‘vooruitgang’ in te ruilen voor de woestijn. Maar de volgende keer dat ik hier ben, neem ik zeker mijn tentje mee.

Wat losse berichten

Vandaag wat losvast berichten die ik tegenkwam bij het doorspitten van ander blogs over Libanon. Zo melden veel blogs een interessante uitspraak van Siniora in een toespraak als reactie op de demonstratie van Hezbollah afgelopen zondag. Hij had het over de door Israël bezette Shebaa boerderijen. Dit is een klein stukje land dat oorspronkelijk van Syrië was, tijdens de Libanese burgeroorlog door Israël werd bezet en na de terugtrekking van Israël uit Libanon in mei 2000 niet aan Syrië werd teruggegeven. Heel handig gaf Syrië toen de Shebaa boerderijen aan Libanon waardoor Hezbollah plotsklaps weer een bestaansreden had. Immers, Hezbollah was een verzetsorganisatie tegen de Israëlische bezetting maar toen Israël zich terugtrok leek het er even op dat Hezbollah out of business zou zijn. Gelukkig voor hen kwam Syrië te hulp door ruimhartig de paar hectares aan boerderijen cadeau te geven aan Libanon.

Vanaf dat moment was Hezbollah er alles aan gelegen om de Shebaa boerderijen te bevrijden, je zou kunnen zeggen dat men zich daar vol overgave aan gingen vastklampen. Het is dan ook een belangrijke reden voor Hezbollah om te weigeren haar wapens op te geven. En dus is het weer van belang voor iemand als Siniora om de Shebaa boerderijen van Israël te krijgen want dan heeft Hezbollah een reden minder om niet te ontwapenen. En wat Hezbollah in 5 jaar niet lukte, leek Siniora wel te kunnen flikken. Hij bedacht een slimme constructie om de Shebaa boerderijen onder VN toezicht te plaatsen. Naar verluidt had Israël daar wel oren naar en ook stond Amerika hier volop achter. Men wilde na afloop van de Juli oorlog Hezbollah’s draagvlak verminderen en dacht via deze stap een belangrijk argument uit Nasrallah’s handen te kunnen slaan.

Desondanks, je zou denken dat Hezbollah daar ook enthousiast over zou zijn: het is een eerste stap in de bevrijding van de Shebaa boerderijen. Sterker, niemand in Libanon zal de VN als een bezettingsmacht aanduiden. Wie schertste echter Siniora’s verbazing? Jawel, zo vertelde hij in zijn TV toespraak afgelopen maandag: de Iranese minister van Buitenlandse Zaken die hem dringend verzocht om de Shebaa boerderijen in Israëlische handen te laten!

Dat is natuurlijk een enorme blamage voor Hezbollah. Jarenlang strijden voor bevrijding van de boerderijen en nu via Iran ineens vragen of Israël toch maar bezetter mag blijven van het gebied. Ook opvallend is dat Siniora dit tot nu toe niet had gezegd, maar dat blijkbaar nu de spanning en geprikkeldheid zo beginnen op te lopen, dat hij het niet meer voor zich kon houden.

Een ander losvast item is het huidige voorstel van de Arabische Liga waarop Hezbollah positief op heeft gereageerd. Opvallend hierbij was dat Syrië eerst haar goedkeuring verleende aan het voorstel en dat pas daarna Hezbollah instemde met het voorstel. Men had deze volgorde gemakkelijk kunnen omdraaien, dus eerst Hezbollah laten zeggen dat ze het voorstel in principe wel zien zitten en pas daarna een positief geluid uit Damascus laten horen. Dat men dit niet heeft gedaan, was een minder subtiele herinnering aan het feit dat Syrië nog steeds een belangrijke rol speelt.

Vooruit, nog een losvast punt: de positie van de soennieten. Voorheen waren de soennieten tot op zekere hoogte verdeeld. Sommigen waren voor Siniora, sommigen waren tegen. Echter, nu de oppositie zo duidelijk tot het aftreden van Siniora heeft geroepen, lijken de soennieten de gelederen te sluiten. Ook de opmerking van een sjiietische spreker tijdens de demonstratie van afgelopen zondag waarin Siniora hetzelfde lot werd toegewenst als een vermoorde soennitische Irakese (?) premier draagt niet bepaald bij tot wederzijds begrip.

“Handen af van Siniora”, zo lijkt de soennitische gemeenschap te zeggen. Opvallend was bijvoorbeeld dat afgelopen zondag naast de Hezbollah demonstratie ook een pro-regeringsdemonstratie werd georganiseerd en wel in Tripoli. Deze stad is normaal gesproken anti Siniora omdat het de geboortestad is van zowel de voormalige premier en soenniet Omar Karami als ook van christelijke oppositieleider Suleiman Franjieh (weten we het nog: de man die een week geleden de patriarch beledigde). Voeg daarbij dat Siniora uit Sidon komt en dat er van oudsher een gezonde rivaliteit bestaat tussen beide voornamelijk soennitische kuststeden.

Dat juist in Tripoli een grote pro-Siniora demonstratie werd gehouden, geeft aan dat de soennieten zich aan het verenigen zijn. Ook de belangrijke groot-mufti, de religieuze soennitische leider in Libanon, stelde in een toespraak dat het wegsturen van Siniora een rode lijn is die niet mag worden overtreden.

Het is een indicatie dat de verharding in Libanon toeneemt en een sterker sektarisch karakter begint te krijgen: sjiieten die oproepen tot het aftreden van een soenniet en “dus” reageert men daar sterk op. De christen Michel Aoun loopt het risico om tussen beide partijen te worden vermorzeld. Andere oppositiechristenen hebben dat zo langzamerhand ook in de gaten en zo ontbrak Suleiman Franjieh afgelopen zondag op de Hezbollah demonstratie en ook vooraanstaande leden van Michel Aoun’s partij schitterden door afwezigheid.

Een andere indicatie van de oplopende spanning tussen soennieten en sjiieten is de woordenstrijd tussen Siniora en Nabih Berri. Nu de laatste weigert om het parlement bijeen te roepen om de oprichting van het VN Tribunaal te bespreken, heeft Siniora hem inmiddels beschuldigd van het gijzelen van het parlement en daarmee de democratie. Vorige week nog prees Siniora Berri zo ongeveer de hemel in, maar die liefde is blijkbaar flink bekoeld.

Wij houden van Oranje

Ruzie over de kleur van bloemen ruïneert een bruiloft:

http://yalibnan.com/site/archives/2006/11/orange_color_ru.php

Zahleh- A wedding celebration has ended in a fistfight between the families of the groom and the bride over orange flower decorations, Al Akhbar newspaper reported Tuesday.

It said that when the bride's parents arrived at the church in the town of Rhit in Zahleh, east of Lebanon, they were shocked to see the altar and benches decorated with orange flowers.

Orange is the symbol of Christian General Michel Aoun's Free Patriotic Movement, an ally of the pro-Syrian Hezbollah organization.

The newspaper said that the groom's father, who is a supporter of Aoun, wanted the decoration to represent the group's color code.

It said the bride's parents, who are followers of a movement that belongs to the anti-Syrian ruling majority, were angered by the daring move. The paper did not say to which group the bride's parents belonged.

It said priests worked hard to settle the dispute and church ceremonies went ahead despite the "tense climate."

However, the "greatest catastrophe" was reported at the restaurant in the nearby town of Anjar where orange flowers dominated the scene, the newspaper said.

It said the bride's parents, who hadn't overcome their first chock, refused to enter the dinner hall.

It said fruitless mediations to reconcile the two families ended in a fistfight, where insults were traded and flying chairs were showered at each other, according to Al Akhbar.

The daily said army troops stepped in to disperse the crowd.

The story ended when the groom tucked his bride in a car and sped off to escape their parents' political wrangling, it said.

De kerstman op bezoek in Libanon

Ik zag zojuist onderstaand plaatje op een ander blog. Ergens heb ik het gevoel dat ik het vorig jaar ook al heb gezien, maar dat weet ik niet zeker. Geeft wel aan hoe weinig er is veranderd in de veiligheidssituatie helaas. Maar goed, het plaatje is wel weer grappig:

Toch een oplossing?

Vanochtend kwam het nieuws door dat Hezbollah bereid is om te praten over het voorstel van de Arabische Liga voorzitter Amer Moussa. Zoals eerder in dit blog behandelt, is de kern van zijn voorstel het uitbreiden van de regering naar 30 zetels (24 nu), waarvan 19 naar regeringskandidaten gaan en 9 naar de oppositie. De resterende 2 zetels zouden naar neutrale kandidaten gaan. Zodoende verliest de regering haar absolute meerderheid en dat was een belangrijke eis van Hezbollah en vrienden. Een andere eis, namelijk dat Hezbollah een blokkerende stem zou krijgen, is hiermee niet ingevuld dus er blijft nog voldoende over voor de onderhandelingen. Toch, het zou een opening kunnen zijn en dat biedt hoop dat er geen gewelddadig vervolg komt van de demonstraties.

En daar zag het eerlijk gezegd wel naar uit gisteren tijdens de massademonstratie van Hezbollah & Vrienden. Zo stelde Michel Aoun (inmiddels een gewaardeerde gast op Hezbollah bijeenkomsten, zo wordt gegrapt) dat indertijd het parlement van de Oekraïne ook door het volk werd bestormd en niemand die dat afkeurde…hint…hint.

Ook gingen geruchten dat de volgende escalatie wel eens het blokkeren van het vliegveld en de haven zou kunnen zijn. Tja, je hebt Israël niet meer nodig voor blokkades, laat dat maar aan de oppositie over, zo reageerden veel Libanezen cynisch.

Maar goed, wellicht dat nu een begin van het einde is gevonden door het voorstel van Amer Moussa. Onduidelijk is waarom een dag na de grote demonstratie van gisteren er plotseling wel belangstelling bestaat voor het voorstel bij Hezbollah. Gisteren nog sprak Hezbollah van een demonstratie die desnoods maanden zou kunnen duren. Wellicht dat men inschatte dat ondanks de grote demonstratie er verdraaid weinig bereikt wordt op deze manier omdat Siniora voet bij stuk houdt. En zou Hezbollah inderdaad overgaan tot blokkades dan zullen ze nog meer steun verliezen onder de Libanese bevolking.

Toch, kun je nu zeggen dat Hezbollah eieren voor zijn geld heeft gekozen? Dat lijkt er niet op omdat het voorstel van de Arabische Liga vergaand is. Ondanks de democratische verkiezingen die ruimschoots door Hezbollah zijn verloren, krijgt men toch een bijna blokkerende minderheid. Dat is wellicht meer dan men heeft durven dromen.

Lahoud verwerpt voorstel VN Tribunaal

Een beetje tegen de verwachting in heeft Lahoud officieel het regeringsvoorstel tot oprichting van het VN Tribunaal verworpen. Ook heeft hij een brief geschreven aan Annan waarin hij zijn standpunt toelicht.

“Hoezo, tegen de verwachting in? Hij was toch tegen het VN Tribunaal?”, zo hoor ik de lezer denken. Jawel, maar eerder stelde hij zich formeel op het standpunt dat hij überhaupt niet hoefde te reageren omdat het voorstel afkomstig was van een ongrondwettige regering. Waarom zou hij zich druk maken om wat Siniora doet, hij beschouwt hem immers als illegaal?!

Doordat Lahoud zich toch officieel heeft uitgesproken, impliceert hij daarmee de erkenning van Siniora’s regering. Vandaar mijn verbazing. Hij wil blijkbaar geen enkel risico lopen en is er niet bepaald gerust op dat de internationale gemeenschap Siniora ook als illegaal beschouwt. Een verstandige man die Lahoud want inderdaad, verreweg de meerderheid van de landen die er toe doen (Arabische landen, Amerika, Europa), steunen Siniora volop.

Nu moet het voorstel opnieuw in het parlement worden behandeld en met tenminste tweederde meerderheid worden aangenomen. Zodra dat gebeurt kan Lahoud de wet niet nog eens afkeuren. Maar ja, het betekent wel dat Nabih Berri een parlementszitting bijeen moet roepen en daar ziet het er voorlopig niet naar uit.

Lastig voor Berri overigens want de druk komt nu bij hem te liggen: waarom blokkeert hij het democratisch functioneren, heeft hij soms iets te verbergen? Dat zou best eens kunnen, want de Libanezen herinneren zich nog maar al te goed de mysterieuze Mr. X uit het eerste VN onderzoeksrapport in de moord op Rafiq Hariri. Deze hooggeplaatste functionaris zou in een opgenomen telefoongesprek hebben gezegd dat Hariri wat hem betreft mag sterven als een hond in de goot. Het rapport vermelde niet wie dit was, maar duidde de spreker slechts aan als Mr. X. Onmiddellijk ontstonden hierop speculaties wie deze Mr. X zou kunnen zijn. De verdenking ging indertijd uit naar Nabih Berri en dat zou zijn weerzin tegen het VN Tribunaal kunnen verklaren.

Anderzijds staat Berri ook onder grote druk van Syrië om geen parlementszitting bijeen te roepen. Syrië immers, is een van de hoofdverdachten in de moord en hebben dus ook een groot belang om de zaak te traineren.

“Demonstratie is voortzetting oorlog”

Zoals verwacht hield gisteravond Hezbollah leider Nasrallah een toespraak. Hij was niet zelf in het centrum aanwezig maar deed de toespraak middels videoverbinding. Het was een stevige toespraak, zeer stevig zelfs. Het zal passen in de strategie om zijn aanhangers enthousiast te houden voor de demonstraties en verder acties, ondanks dat er voorlopig feitelijk niets is bereikt.

Het meest opvallende was wel dat hij de demonstratie in downtown zag als een voortzetting van de oorlog met Israël. Hij motiveerde dit met het beschuldigen van Siniora en de zijnen als pro-Israël en dus is de strijd tegen een vriend van de vijand feitelijk een strijd tegen de vijand zelf. Siniora en de mensen om hem heen zouden aan Amerika hebben gevraagd of Israël alsjeblieft een oorlog kon beginnen om zodoende Hezbollah uit te schakelen. Ook zou Siniora het leger opdracht hebben gegeven om wapentransporten die bestemd waren voor Hezbollah, tegen te houden. “Welke premier houdt verzetwapens tegen in tijden van oorlog?”, zo vroeg Nasrallah zich gisteravond af.

Door de demonstratie in het centrum van Beiroet te vergelijken met het bestrijden van aartsvijand Israël, stelt hij Siniora wel in een zeer kwaad daglicht. Immers, de joodse staat is bijzonder gehaat in de Arabische wereld en sympathie met de joden is iets waarvan je liever niet wordt beschuldigd als Arabier. Ook is het linken naar de oorlog een verdere escalatie. Eerst was het nog het vreedzaam gebruik maken van het democratische recht tot demonstratie, nu is het verworden tot een oorlog tegen de zionistische vijand. Dat is me nogal een verheftiging!

En, evenals de oorlog met Israël geen einde kent, gaat de demonstratie in het centrum onverminderd voort. Nasrallah merkte op dat hij de Ronde Tafel gesprekken een tijdsverspilling vond omdat daar niets concreets uit is gekomen. Tja, wat is concreet? De gesprekken hebben wel opgeleverd dat de regering de grenzen met Syrië zou gaan afbakenen, wederzijds ambassades zou opzetten en dat alle gewapende groepen hun wapens zouden moeten opgeven, met uitzondering van Hezbollah. Nasrallah stemde hier indertijd mee in, maar lijkt dit nu weer terug te trekken.

Verder suggereerde Nasrallah dat Hezbollah en vrienden wellicht een eigen regering gaan oprichten die vervolgens vervroegde verkiezingen zal gaan uitschrijven. Dat klinkt haast als een herhaling van de situatie aan het einde van de burgeroorlog toen er ook twee regeringen waren. Erg dreigend om juist voorbeelden van de burgeroorlog erbij te halen, dat geeft direct een bepaalde stemming.

Ook ging Nasrallah in op de angst die leeft onder de bevolking dat Hezbollah haar wapens zou kunnen gaan gebruiken tegen Libanon. Hij sprak hierover geruststellende woorden dat Hezbollah nooit haar wapens tegen de Libanezen zou gebruiken. Eerder stelde hij dat Hezbollah alleen haar wapens in het belang van Libanon zou gebruiken, maar dat laat meer ruimte voor interpretatie, want ja, wie bepaalt wat ‘het belang van Libanon’ precies is? Gisteren was Nasrallah echter glashelder: er wordt niet tegen Libanezen gevochten.

Tevens verwelkomde hij de toespraak van de Maronitische patriarch waarin deze stelde dat er snel een nieuwe president moet worden benoemd gevolgd door landelijke verkiezingen. Het lijkt erop dat het laatste uur van Lahoud heeft geslagen als zowel Aoun als Hezbollah hun steun voor hem intrekken.

In een eerste reactie gisteren ontkende Siniora ten stelligste dat hij of iemand anders van zijn kamp aan Amerika zou hebben gevraagd om Israël Libanon te laten aanvallen. Ook ontkende hij het leger opdracht te hebben gegeven om wapentransporten te onderscheppen. Hij daagde Nasrallah uit om met bewijzen te komen in plaats van met lege woorden.

Vandaag gaf Siniora een uitgebreidere toelichting waarin hij Nasrallah beschuldigde van het hebben van een claim op de waarheid. “Wie geeft Nasrallah het recht om eenzijdig te bepalen wat goed is en wat slecht”, zo klonk het vanmiddag. Ook verbaasde Siniora zich over de stelligheid waarmee Nasrallah er van uitgaat dat nieuwe verkiezingen door pro-Syrische partijen zouden worden gewonnen. “Is hij soms een waarzegger of speculant? ”, merkte Siniora op. En dan moet je weten dat waarzeggerij en speculatie in de islam ten strengste is verboden.

Hij ging nog een stap verder en stelde dat Nasrallah zich zo langzamerhand als een god ging gedragen die willekeurig kan bepalen wat er moet gebeuren en hoe mensen zich moeten gedragen. Alleen naar de echte God wil Siniora luisteren, niet naar personen die claimen van Gods partij te zijn, een verwijzing naar ‘Hezbollah’ wat ‘partij van God’ betekent in het Arabisch. Veel mensen storen zich aan deze naam omdat deze als aanmatigend wordt beschouwd.

Tenslotte beschuldigde Siniora Hezbollah ervan een staatsgreep te willen plegen middels het platleggen van zowel het parlement als het gehele land. Democratie, zo stelde hij, vind plaats in goed overleg in het parlement, niet via de dreiging van de straat. Siniora presenteert zich als de redelijkheid zelve: zijn deur staat altijd open en via goed overleg moet Libanon uit deze situatie proberen te komen. Je kon het ook zien in de toon van de toespraken: Nasrallah’s toespraak gisteren was rauw en schreeuwerig, terwijl Siniora’s toespraak beschaafd voortkabbelde. Ook wel begrijpelijk gezien de setting: om een mensenmassa toe te spreken zoals Nasrallah deed, moet je het wel op een emotionele manier doen. Siniora, daarentegen, gaf een toespraak in het regeringsgebouw voor slechts een kleine groep mensen.

Hoe nu verder? Een standaardvraag inmiddels en het antwoord is al even standaard: geen flauw idee.

Vanaf morgen ben ik voor mijn werk 12 dagen in Doha, de hoofdstad van Katar. De Lonely Planet reisgids omschrijft deze stad als the dullest place on earth. Precies wat ik nodig heb na de gekte van Libanon. Wel maak ik me zorgen over Brigitte en Janine. Anderzijds is het voor Brigitte een zorg minder dat manlief veilig in Katar zit. Maar hopen dat het nog even rustig blijft in Libanon.

Artikel van Michael Young over Hezbollah

Hizbullah has overplayed its hand

By Michael Young Daily Star staff Thursday, December 07, 2006

In the broad details, there are striking similarities between the communist takeover in Czechoslovakia in 1948 and what is occurring in Lebanon today; between the "coup of Prague" and the "coup of Beirut," which Hizbullah and its comrades are presently sweating to implement.

As in Lebanon, the Czechoslovak communists benefited from a Cabinet crisis to kick off massive street protests. They controlled the government and the security ministries, and chose to act because they were expecting to lose ground in upcoming parliamentary elections. The communists had to strike quickly at a time when their external patron, the Soviet Union, was entering into a confrontation with the West. Indeed, Moscow had forced the Czech government to reverse its initial acceptance of Western aid under the Marshall Plan, fearing this would take Prague out of its orbit and offer more legitimacy to non-communist forces.

In Lebanon, too, Hizbullah is being pressed by its external patrons, Iran and Syria, to overthrow a system they fear losing. Syria seeks to reimpose its hegemony over Lebanon, and its priority is to undermine the tribunal dealing with the Hariri assassination. Iran, for its part, doesn't like the fact that United Nations Security Council 1701 is stifling Hizbullah along the Israeli border. Hizbullah may not control security ministries as the communists did in Czechoslovakia, but it has influential allies in the military, and its militia is more powerful than the army. It may not fear losing elections, but its setbacks in the July-August war, particularly the destruction visited on Shiites, obliged it to mobilize its supporters against the government so they would not turn their anger against the party. Like the Czech communists, Hizbullah is using both institutions and the street to seize power. It has also succeeded, like the communists did with the socialists in Czechoslovakia, in neutralizing a key actor whose opposition could have decisively damaged their ambitions: the Aounist movement.

Hizbullah's strategy is now clear, its repercussions dangerous. The party is pushing Lebanon into a protracted vacuum, in which low-level violence and economic debilitation become the norm. Hizbullah is calculating that its adversaries will crack first, because they have more at stake than do poor Shiites when it comes to the country's financial and commercial health. Its leaders know the powerful symbolism associated with dispatching thousands of destitute people into the plush downtown area, which best symbolizes that financial and commercial health - the jewel in late Prime Minister Rafik Hariri's reconstruction crown.

Hizbullah's reckoning is profoundly cynical. Its manipulation of the alleged Shiite ability to withstand more hardship than other Lebanese shows disdain for Shiite aspirations. The fact that everyone will lose out after an economic meltdown, which is coming, seems obvious. But that Hizbullah should take it as a sign of strength that Shiites would lose relatively less because of their poverty is abhorrent. The party has nonetheless made clear to its interlocutors that it will not give up on Syria and Iran. Hence the perilous path it is pursuing, along with Syria's satellites and the futile Michel Aoun as water carriers.

The ideal Syrian and Iranian scheme looks like this. Syria's condition to allow a return to stability is that the March 14 majority agree to give up on the Hariri tribunal. Once that happens, Emile Lahoud's presence would no longer be as essential, so there might be room for a presidential election. The winning candidate would be neither from March 8 nor March 14. And it would not be Michel Aoun, whom Syria and Hizbullah don't trust, even as they ransack his vanity. The likely victor could be someone like Riyad Salameh, the Central Bank governor, or the army commander, General Michel Suleiman, who can play both sides. At the same time, a new government would be formed in such a way as to grant the opposition veto power, if not more. The Iranian and Syrian goal would be to have in hand the means to block any Lebanese effort to consolidate Resolution 1701 through further normalization of the situation in South Lebanon. This would be the culmination of a downward spiral for anti-Syrian forces, and with Hizbullah as their enforcer, Syria and Iran could systematically dismantle the remaining outposts of Lebanese autonomy.

Things won't be so simple, however. Hizbullah is straight-jacketed by two Syrian demands - no Hariri tribunal and no bargaining on Lahoud's removal - and Sayyed Hassan Nasrallah cannot indefinitely bat away package deals to resolve the government crisis, particularly if this heightens Sunni-Shiite animosity. Besides, Syrian haste on the tribunal is pushing the party into a very damaging altercation with the rest of Lebanese society, and potentially the Sunni Arab world, which Iran cannot be happy with. The party knows it will soon have to prove that it backs the tribunal. It can also see that the situation in South Lebanon is improving, following Israel's agreement in principle to pull out of the Lebanese side of Ghajar. Stability is returning to the border area under the eyes of the international community, thanks to a plan the Siniora government helped shape. That is why Hizbullah, Syria and Iran regard the government and the expanded United Nations Interim Force in Lebanon as threats. It is perhaps no coincidence that the tension in Beirut is forcing the army to redeploy units away from areas where they had moved under Resolution 1701.

The Syrian and Iranian project can be derailed by a combination of other scenarios as well: Sectarian tension increases to the extent that President Bashar Assad's regime is threatened by a violent Sunni backlash from Lebanon, and perhaps Iraq; the international community, notably Israel, decides it cannot accept a return to the status quo ante in South Lebanon; and Lebanese leaders in danger of physical or political elimination because of a Syrian return - principally Walid Jumblatt, Saad Hariri, and Samir Geagea - pursue a bitter, existential fight, preventing Hizbullah from controlling the situation on behalf of Damascus and Tehran. The implacable theorems of Lebanon's formula of national coexistence have demolished far more powerful forces than Hizbullah.

Another flaw in Syrian and Iranian reasoning is hubris. Despite the tactical parallels in the staging of a coup, Lebanon is no Czechoslovakia. Tehran, Damascus, and Hizbullah imagine the country can be conquered, with Hizbullah somehow emerging on top. Only the fundamentally intolerant can fall for such a tidy, straightforward conceit. But that's not really how things work in Lebanon's confessional disorder. We may be in the throes of a faltering coup, but the ultimate challenge is to avoid being inadvertently manhandled by Hizbullah into a war nobody wants.

Toenemende spanning in Beiroet

Ondanks een bezoek van de secretaris-generaal Amer Moussa van de Arabische Liga aan Libanon de afgelopen dagen en zijn geruststellende woorden dat een oplossing mogelijkerwijs dichtbij is, lijkt de werkelijkheid toch anders. De retoriek neemt toe en de uitspraken worden steeds krasser.

Even het rijtje af:

Michel Aoun: Hij zei dat de regering in een coma zal worden gebracht als ze blijft volharden in het negeren van de oppositie. Hij bedoelde daarmee dat het werken van de regering onmogelijk zal worden gemaakt. Formeel gezien is dat nu eigenlijk al het geval omdat er geen parlementszittingen zijn aangezien de parlementsvoorzitter Berri de regering ongrondwettelijk heeft verklaard. Maar ja, dat klinkt natuurlijk niet stoer genoeg.

Aoun zei nog iets interessants, namelijk dat wat hem betreft vroegtijdige presidentsverkiezingen bespreekbaar zijn. Dat is de eerste keer dat hij dit zegt want voorheen steunde hij onverkort Lahoud’s aanblijven. Nu kan je dit op twee manieren uitleggen. Positief: Aoun heeft altijd het ambt van de president hoog gehouden. Hij vindt dan ook niet dat je de president zomaar kunt afzetten, daarmee wordt het respect van het presidentsschap aangetast. Zeker omdat hij zelf ambities heeft om president te worden, wil hij de waardigheid hooghouden.

Libanon zou Libanon niet zijn als er ook een negatieve uitleg mogelijk is: Voorheen was Aoun voor het aanblijven van Lahoud omdat Aoun bij voortijdige presidentsverkiezingen toch geen kans zou hebben gemaakt. Aangezien de president voor 6 jaar wordt gekozen, heeft hij liever dat Lahoud aanblijft omdat hij per november 2007 vertrekt. Mocht Lahoud wel opstappen en Aoun wint de verkiezingen niet, dan moet hij 6 jaar wachten op een hernieuwde kans. Gezien zijn leeftijd van 70 jaar is dat haast geen reële optie.

Sfeir Boutros Nasrallah (de patriarch van de Maronitische Kerk): Hij heeft gisteren Lahoud opgeroepen om te vertrekken in duidelijke bewoordingen terwijl voorheen de kerk zich in meer versluierde termen uitliet. Ook heeft de patriarch de regering en met name parlementsvoorzitter Nabih Berri opgeroepen een Verzoeningsregering te vormen. Deze term is significant omdat de patriarch hiermee afwijkt van de oproep van Hezbollah die oproept tot een Eenheidsregering. Je ziet, politiek in Libanon is soms millimeter werk.

De duidelijke oproep tot het voortijdig aftreden van Lahoud is opmerkelijk omdat daarmee de positie van de Maronieten feitelijk wordt aangetast, zo merken diverse Libanezen op. Het geeft ook aan dat de sfeer aan beide kanten grimmiger wordt. Normaal gesproken laat de kerk zich altijd uit in bedekte bewoordingen, ditmaal heeft men zich juist zeer helder uitgesproken.

Ook opvallend is dat Aoun in reactie op de woorden van de patriarch zei te kunnen leven met het voortijdige aftreden van Lahoud. Wellicht dat dit een verzoeningspoging is van Aoun omdat de laatste tijd er wel erg veel spanning tussen de patriarch en Aoun (ook Maroniet) bestond.

Nabih Berri: Hij stelde dat er geen sprake van was dat de demonstratie op korte termijn zouden ophouden. Ook wees hij, namens de oppositie, het voorstel van Amer Moussa van de hand. Dit compromis stelde voor om het aantal kabinetszetels uit te breiden naar 30, waarbij het kamp van Siniora 19 zetels krijgt en de oppositie 9. De resterende twee zetels zouden aan neutrale ministers worden toegewezen.

Dit is een vergaand voorstel want hiermee zou de regering haar absolute meerderheid opgeven. Immers, nu hebben de ministers in het Siniora kamp een meerderheid van meer dan twee derde. Hierdoor kan men alle besluiten nemen die men wil, zelfs de president kan worden overruled. En dit is juist het grote punt van kritiek van de oppositie. Het voorstel van Moussa zou ertoe leiden dat de meerderheid niet zonder meer haar wil kan doordrukken omdat de twee onafhankelijke ministers roet in het eten zouden kunnen gooien.

Maar de oppositie heeft het voorstel verworpen want het gaat hen niet ver genoeg. Men wil een onverkort vetorecht in de regering anders is men bang dat ze nog steeds buiten spel kunnen komen te staan.

Hezbollah: De demonstraties tot nu toe zijn slechts de eerste stap in het escalatietraject. Zondag zal opnieuw een massademonstratie worden gehouden waarna de druk op de regering wordt opgevoerd. Ook heeft Hezbollah leider Nasrallah aangekondigd een toespraak te geven vanavond in het centrum van Beiroet. Men lijkt er alles aan te willen doen om de demonstratie van komende zondag tot een succes te maken.

Siniora: Hij roept op tot een hervatting van de Ronde Tafel Dialoog die eerder dit jaar werd opgezet en stelt dat de weg van geweld een doodlopende weg is. Alleen overleg kan Libanon helpen uit de impasse te komen. Evenals de patriarch roept hij Nabih Berri op om initiatieven te ontplooien om de tegenstellingen te overbruggen.

Hij heeft Nasrallah persoonlijk opgeroepen om verantwoording te nemen voor de demonstratie en het bijgaande geweld (alhoewel het de afgelopen dagen relatief rustig is gebleven). Siniora blijft vasthouden aan zijn eerdere standpunt dat alleen het parlement de regering naar huis kan sturen en dat straatprotesten deze macht niet moeten hebben. Feitelijk doet hij geen handreikingen aan de oppositie en wellicht daardoor worden de acties vanaf zondag verscherpt.

En nog een begrafenis

Vandaag werd het eerste dodelijke slachtoffer begraven van de recente onrusten in Beiroet. Tijdens een grootschalige vechtpartij in een buitenwijk van Beiroet kwam een jongeman door schoten om het leven. Hij maakte onderdeel van een sjiietische groep jongeren die al vernielend door een soennitische wijk trokken. Normaal zouden dit soort vandalen met de nek worden aangekeken. Zo niet in Libanon. Het slachtoffer is direct tot martelaar uitgeroepen door Hezbollah en heeft een bijpassende begrafenis gekregen met vel bezoekers.

Ook werd gisteren zijn lichamelijk overschot triomfantelijk haast door het tentenkamp in het centrum van Beiroet gedragen. Ergens moeilijk te verteren dat een dergelijke jongen gelijk wordt gesteld met andere martelaren die hun leven hebben gegeven in het daadwerkelijk verdedigen van Libanon en niet door het in de brand steken van Soennitische winkels.

Anderzijds zegt de oppositie dat de overheid juist bezig is met een intimidatieactie en dat de dood de overheid juist goed uitkomt: om de demonstranten angstig te maken. De jongen zou onschuldig zijn en door overheidsprovocateurs te zijn doodgeschoten. Het is vaak erg lastig om achter de waarheid te komen.

Maar goed, de emoties zijn hoogopgelopen en de dood van deze jongen werd aangegrepen als protest tegen de overheid die vanzelfsprekend verantwoordelijk wordt gehouden. Siniora had hem immers moeten beschermen. Nog een geluk voor Siniora (en ongetwijfeld een teleurstelling voor Hezbollah) dat de jongeman door een andere burger is doodgeschoten en niet door politie of leger.

Elke nacht vinden inmiddels rellen plaats die vaak een gewelddadig karakter hebben met geweerschoten over en weer. Jammer dat een op zich vreedzame protestactie van Hezbollah in het centrum van Beiroet zo’n negatieve uitwerking heeft in de buitenwijken. De politie en het leger doen er alles aan om de diverse groeperingen uit elkaar te houden, maar dat lukt natuurlijk niet altijd. Het zijn met name soennieten die het aan de vuist hebben met sjiieten. De christenen blijven vooralsnog buiten schot.

In een televisietoespraak heeft Siniora een oproep gedaan aan Hezbollah om de zinloze weg van het geweld te verlaten. Ook riep hij Nasrallah op om het krediet dat Hezbollah heeft opgebouwd in het zuiden van Libanon niet te verspelen in Beiroet. Mooie woorden, maar of ze worden gehoord moet nog blijken.

Zelfs een begrafenis is politiek

Gisteren kregen we het bericht dat de moeder van Brigitte’s oom is overleden en dat vandaag de begrafenis zou zijn in Qartaba, ons bergdorp. Zo gaat dat in Libanon: de begrafenis is hooguit een dag later, officieel zelfs op dezelfde dag als het overlijden voor het middaguur plaatsvindt, en de nabestaanden worden geacht alles te laten vallen en per direct naar de ceremonie te gaan. Gelukkig heeft men alle begrip voor dergelijke urgentie, dus is het geen enkel probleem om afspraken af te zeggen die voor vandaag gepland stonden. Je hoeft het woord begrafenis maar te noemen of het is al goed.

Ik neem aan dat de oorspronkelijke reden voor zo’n snelle begrafenis het klimaat is. In een warm land als Libanon blijft een stoffelijk overschot niet lang vers. Natuurlijk is dat inmiddels achterhaald omdat er voldoende koelmogelijkheden zijn, maar ja, zo gaat dat met tradities, dat blijft hangen. Ook zal het een teken van respect zijn om de overledene zo snel mogelijk zijn of haar definitieve plaats te geven. Een stoffelijk overschot is nu eenmaal niet een stuk vlees dat je in de koelkast bewaart totdat je het nodig hebt.

De andere kenmerkende eigenschap van Libanese begrafenissen is dat de familiekring flink ruim wordt genomen. Vandaag ging het om de moeder van een oom. Voor Nederlandse begrippen is dat al vrij ver weg en het zal voor velen de vraag zijn of ze naar haar begrafenis toe zouden gaan, maar in Libanon wordt dit nog tot de zeer nabije familie gerekend. We stonden net niet in de condoleance samen met de familie, maar het scheelde weinig.

Beide aspecten beschouw ik zelf als uiterst positief: de prioriteit die een begrafenis heeft zie ik als respect voor de overledene. Niet zoals in Nederland eerst eens de agenda er bij pakken en kijken wanneer het de nabestaanden zou schikken, maar alles droppen en met hoogste spoed de begrafenis organiseren.

Ook het familiebewustzijn is hartverwarmend. Men respecteert familiebanden beduidend meer dan in Nederland met als gevolg dat begrafenissen altijd druk worden bezocht, ondanks dat het pas de vorige dag bekend was. Vanzelfsprekend zitten aan deze korte familiebanden ook genoeg keerzijden: de familie kan erg opdringerig zijn en wil zich maar wat graag overal mee bemoeien. Dan is juist de sociale koelte van Nederland weer verfrissend waar je veel meer kunt doen en laten wat je wilt.

De dienst werd voorgezeten door de aartsbisschop van Byblos en die maakte van zijn preek haast een politiek pamflet. Zo stelde hij dat mensen vooral naar God moeten luisteren en niet een beweging van mensen moeten aanhangen. Het Arabische woord voor beweging is ‘tayyar’ en laat dat nu net de naam zijn van de politieke partij van Michel Aoun! Toen hij even later doorging met te zeggen dat men alleen God moet liefhebben, maakte een vrouw de luidkeelse opmerking dat je naast God ook best iemand anders aardig kon vinden. Beetje gênant om zo de preek te interrumperen, maar de aartsbisschop ging onverdroten verder, al bleven verdere politieke statements achterwege. Hier ga je toch niet over bloggen”, fluisterde Brigitte tegen me bij het verlaten van de kerk. “Tuurlijk wel!”, fluisterde ik al even zachtjes terug.

Een typische begrafenis in Libanon bestaat meestal uit drie dagen. De eerste dag is de daadwerkelijke begrafenis. Voor christenen bestaat dit uit een kerkdienst en het ter aarde bestellen. Tijdens de kerkdienst zitten de vrouwen links en de mannen rechts van het centrale gangpad, terwijl bij het ter aarde bestellen geen vrouwen aanwezig zijn. Zelfs de weduwe bijvoorbeeld zal niet meegaan naar de begraafplaats maar achterblijven in de receptieruimte van de kerk, of in een huis van familie, samen met de andere vrouwen.

Trouwens, dat ‘ter aarde bestellen’ moet niet letterlijk worden genomen. De mensen worden hier boven de aarde begraven in vaak hele mooie miniatuurgebouwen op de begraafplaats. In Zuid-Europa zie je dit ook veel.

Na afloop van de begrafenis, en vaak ook al daarvoor, is er gelegenheid tot condoleance. Meestal zitten vrouwen en mannen bij elkaar, maar het kan voorkomen dat de vrouwen afzonderlijk zitten. Dit geldt voor christelijke begrafenissen, voor moslims geldt dat mannen en vrouwen altijd afzonderlijk zijn.

Dit is soms lastig als je naar de begrafenis wilt van een familielid van een kennis. Zo overleed de vader van mijn collega, maar ja, ze is vrouw, moslim en haar familie ken ik niet. Dus ik kon wel naar de begrafenis gaan, maar ik had niet de mogelijkheid gehad om haar mijn condoleances over te brengen. En om als wildvreemde tussen de mannelijke familieleden te gaan zitten, tja. Dus maar mijn condoleances op kantoor gegeven en uitgelegd dat het weinig zin heeft om te komen. Voor Libanezen speelt dit probleem minder omdat men altijd wel een of andere connectie heeft met de nabestaanden.

Tijdens de condoleances wordt geen gebak of cake uitgedeeld zoals in Nederland, maar wel koffie en, opvallend genoeg, vaak ook sigaretten. Weliswaar wordt het steeds minder gedaan, maar het gebeurt je regelmatig dat er iemand met een schaal vol verschillende pakjes sigaretten aan komt zetten. Ironisch genoeg deed men dit ook op de begrafenis van een oom van Brigitte en de beste man was nog wel aan longkanker gestorven…

De volgende twee dagen bestaan geheel uit condoleances en dat de hele dag lang. Vaak van ’s ochtends 10 tot ’s avonds 8. Hierdoor hebben mensen nog een kans om langs te komen mochten ze de begrafenis gemist hebben. Het is vermoeiend, erg vermoeiend. Toen Brigitte’s moeder overleed vorig jaar kregen we de hele dag door mensen over de vloer. De condoleances waren bij haar moeder thuis. Anders dan je misschien zou verwachten wordt dit in Libanon als chiquer beschouwd: in plaats van een afgehuurd zaaltje in een kerk heeft het meer stijl als je het in eigen huis organiseert. Hangt ook weer samen met de Arabische gastvrijheid waarbij je de gasten uiteraard thuis ontvangt. Mi casa es su casa, dat idee.

De drie dagen van condoleances geeft de nabestaanden wel de mogelijkheid om het overlijden te verwerken door er veel over te praten, heel veel over te praten want elke gast begint weer over de overledene. Verhalen worden verteld, herinneringen opgehaald, de hele dag door. Erg mooi. En ook dermate intens dat je het na drie dagen, met alle respect, helemaal gehad hebt en je door je emoties heen bent. Al met al een prima manier om met verlies om te gaan.

Tijd voor wat foto's

Vandaag maar eens wat foto's ter illustratie van de recente gebeurtenissen.

Om te beginnen met een foto van een verbrande poster van Michel Aoun die over de centrale weg in Ashrafieh was gespannen. Dit is opmerkelijk omdat ondanks dat soms de emoties in Libanon hoog oplopen men meestal veel respect toont voor elkaars vlaggen en posters. Het is voor mij de eerste keer dat je zo duidelijk een vernielde vlag/poster ziet. Wat ook opvalt is dat deze verbrande vlag hier nu al ruim een week hangt en niemand die het opruimt of vervangt door een nieuwe vlag.

Een inmiddels bekend beeld in Beiroet: tanks op de hoeken van de straten. Blijft vreemd en beangstigend voor mezelf, maar Libanezen vinden het geruststellend om te weten dat het leger de wacht houdt.

Hieronder het tentenkamp in het centrum van Beiroet. Het lijkt elke dag wel groter te worden. Op de achtergrond zie je de moskee die is gebouwd door de vermoorde Rafiq Hariri. Ironisch om te zien dat het tentenkamp vlak naast deze moskee staat; veel Libanezen vermoeden dat het tentenkamp is opgericht om te voorkomen dat het VN Tribunaal van start kan om de schuldigen aan deze moord te berechten.


En nog meer tenten. Op de achtergrond zie je trouwens het hoofdkantoor van de VN in Libanon dat nu wordt omgeven door tenten.


Hezbollah beveiliging bewaakt de toegang tot het tentenkamp. Sinoria heeft al opgeroepen dat het tentenkamp niet een 'staat in een staat' moet worden, maar daar lijkt het inmiddels al behoorlijk op.


Tot slot een foto van de zwaarbewaakte toegangsweg naar de ambtswoning van premier Siniora. Deze kant is nog open, de andere kant van de weg is inmiddels afgesloten door het tentenkamp. Je vraagt je af hoe moeilijk het is voor een gemotiveerde Hezbollah volgeling om met een flinke nijptang het hek open te knippen. Voor mensen die af en toe even komen buurten in Israël, moet dat niet zo lastig zijn, maar goed.

Sinterklaas in Libanon en oh ja, ook nog wat Hezbollah

Gisteren gezellig Sinterklaas gevierd met de Nederlandse gemeenschap. Was erg gezellig en ook een goede afleiding van alle spanning die de mensen momenteel bezig houdt. De organisatie was perfect met heel veel snoepgoed en pepernoten. Sinterklaas las voor uit zijn boek en werd geassisteerd door twee Zwarte Pieten die hun rol uitstekend uitvoerden.


Toch ook een meewarig gevoel omdat je ergens wel voelt dat onze dochter Janine nooit echt zal opgroeien met Sinterklaas. Dat blijft toch iets van één middag per jaar met een stel blonde kinderen. Natuurlijk, ik praat met haar in het Nederlands en we kijken Nederlandse tekenfilms, maar toch. Als ze later Nederlands probeert te spreken met haar Libanese vriendjes, zal ze er snel achterkomen dat ze de enige is die het spreekt…als ze de taal al leert, wat nog te bezien valt.

Maar goed, dat zijn zo de gevolgen van emigratie. Je moet zaken los durven laten. Gelukkig krijg je er veel voor terug. Zo wordt kerstmis hier volop gevierd en ook Halloween is een groot feest waar de kinderen langs de deuren gaan.

Terug naar de realiteit van vandaag in Libanon. Hezbollah heeft inmiddels een groot tentenkamp opgericht in het centrum van Beiroet. En met groot bedoel ik ook groot: heel veel tenten, veel Hezbollah supporters en ronduit professioneel georganiseerd. Je kunt alles van Hezbollah vinden, maar over een ding zijn vriend en vijand het roerend is: Hezbollah is zeer professioneel en uiterst gedreven in hun activiteiten. Dus dat kamp stond er in een handomdraai, compleet met voedsel, drinken en noem maar op.

Het kamp is een vrolijke boel: de hele dag en avond wordt er muziek gedraaid, er zijn af en toe gastsprekers die de menigte bezig houdt en voor het overige zit met gezellig een waterpijpje te roken, wat backgammon te spelen en ach, zo gaat de dag wel weer om.

Minder vrolijk is het feit dat het Hezbollah kamp de weg naar de residentie van de premier blokkeert en dat overleg om de blokkade op te heffen op niets zijn uitgelopen. Ook is het tentenkamp erg nadelig voor de middenstand omdat het gehele centrum van Beiroet zo ongeveer is afgesloten. Veel restaurants en winkels hebben de deuren maar gesloten omdat ze vrijwel onbereikbaar zijn geworden. Je zou eventueel per voet het centrum in kunnen gaan, maar dan moet je langs tig checkpoints en het is ook nog eens een hele afstand die je al lopend moet overbruggen. Niets gedaan derhalve voor de Libanees die gewend is aan valet parking.

Het tentenkamp heeft inmiddels al voor de nodige grappen gezorgd. Of ja, wat is grappig? Er worden SMS berichten rondgestuurd dat Beiroet weer een dierentuin heeft en wel in Downtown. Bezoekers worden geadviseerd voorzichtig te zien en de beesten niet te voeren, ze kunnen namelijk bijten. Of wat te denken van het SMS bericht dat de orange flu is uitgebroken tezamen met de gele koorts, een verwijzing naar de kleuren van Michel Aoun en Hezbollah.

Je voelt ook de weerzin van veel Libanezen tegen de TV beelden van Hezbollah supporters die als een koning bezit hebben genomen van het centrum en daar nu trots rond paraderen. Zeker omdat Hezbollah haar aanhang met name vindt onder de laagopgeleide sjiieten uit het zuiden van Libanon. Mensen die normaal gesproken niets te zoeken hebben in het sjieke centrum van Beiroet. In situaties als deze blijkt nog maar eens hoezeer Libanon een klassenmaatschappij is waarbij iedereen in een hokje wordt gezet met alle vooroordelen die daarbij horen.

De gehele situatie is ergens bevreemdend voor veel Libanezen: Hezbollah heeft het centrum van Beiroet feitelijk ingenomen en lijkt feest te vieren met de muziek en al. Maar ja, dat zal wel niet zo blijven. Wat gaat Hezbollah doen als er niets met hun eisen gebeurt? De eerste schermutselingen zijn al uitgebroken en dat is ook niet zo vreemd gezien de voorliefde voor het rondrijden met auto’s in lange optochten door Beiroet. Luid toeterend komt men voorbij met veel geschreeuw en liefst harde muziek. Aan de hand van de vlaggen die men draagt kun je vaak zien welke sympathie men heeft. De gemiddelde leeftijd is vaak erg jong en je moet goed uitkijken als je er toevallig in verzeild raakt want ze rijden als dronken in een roes.

Vooralsnog zijn het voornamelijk Hezbollah en Aoun supporters die rondrijden, maar inmiddels is er een tegenreactie op gang gekomen. En dus krijg je ook auto-optochten met pro-regering jongelui. Geheid dat die elkaar op een gegeven moment gaan tegenkomen en dan maar afwachten wat er gebeurt.

Wat ook bevreemdend is voor de gemiddelde Libanees is het ondemocratische karakter van de demonstratie. Hezbollah heeft indertijd de verkiezingen verloren en lijkt nu alsnog de macht te willen grijpen. Maar ja, in een democratie kun je niet altijd krijgen wat je wilt.

Opvallend is ook dat de afgelopen verkiezingen nog waren georganiseerd door de toenmalige regering die pro-Syrisch was. Zoals eerder uitgelegd op deze blog, worden verkiezingen in Libanon vrijwel altijd gemanipuleerd door het aanpassen van de kiesdistricten om zodoende bepaalde kandidaten te bevoordelen. Zo ook deze keer. Dat Hezbollah desondanks toch heeft verloren geeft duidelijk aan dat de Libanezen een koersverandering wilden en het wel even gehad hadden met de pro-Syrische partijen en politici.

Eenzelfde verwijt van een antidemocratische houding maken velen richting de sjiietische ministers die zijn opgestapt. “Hoe zit het met de verantwoordelijkheid die samen moet gaan met het ambt van minister? ”, zo vragen velen zich af. Het ministerschap is natuurlijk niet een vakantiebaantje dat je kunt opzeggen als het je niet bevalt.

Het lijkt erop dat democratie nog ver weg is voor Libanon. Voorheen was dat geen probleem: Vader Assad zorgde voor rust en orde. Maar nu Syrië niet meer de grote invloed heeft in Libanon als voorheen, moeten de Libanezen ineens op eigen benen staan. En dat valt nog niet mee.

Tot slot: het lijkt erop dat Aoun supporters aan het verliezen is. Afgelopen vrijdag was hij de key note speaker op het onderonsje van Hezbollah (zoals de demonstratie inmiddels gekscherend wordt genoemd) en er zijn inmiddels berichten verschenen dat partijgenoten hun protest tegen het optreden van Aoun binnenskamers naar buiten hebben gebracht. Ook is inmiddels duidelijk aan het worden dat het tentenkamp bar weinig christenen bevat en met name een Hezbollah aangelegenheid is. Wordt interessant om te volgen hoe Aoun zich gaat opstellen tegenover het tentenkamp, zeker als het vredelievende karakter mocht afnemen.

Hezbollah's Demo

Vandaag dus de demonstratie van Hezbollah en andere pro-Syrische politieke stromingen. Gisteravond de hele avond en nacht hoorden we auto’s in lange optochten en al toeterend voorbij komen. Veel jongelui die al zwaaiend met vlaggen uit de ramen hangen en de hele tijd rondjes rijden door Beiroet.

Gelukkig is de demonstratie vandaag vreedzaam verlopen en dat ondanks de soms agressieve toon van de “omroepers”. De ruim 1500 ordebewaarders van Hezbollah hielpen uiteraard wel om de rust te bewaren. Men had iedereen op het hart gedrukt zich vooral vreedzaam op te stellen. Het geeft alvast te denken voor als het een volgende keer wel uit de hand loopt: nu men het deze keer perfect onder controle wist te houden, moet het welhaast met opzet zijn als het straks een keertje mis gaat. Men kan dan niet claimen er niets aan te hebben kunnen doen. Maar dat is speculeren.

Er waren slechts twee sprekers, Michel Aoun en een parlementslid van Hezbollah (Ali Khalil) en dat viel eigenlijk wel een beetje tegen voor een lange middag. Stiekem hadden veel mensen gehoopt op een verrassingsoptreden van de grote leider Nasrallah, maar helaas, hij schitterde door afwezigheid. De geruchtenmachine wil dat hij momenteel veilig in Iran zit, buiten bereik van Israëlische doodseskaders en zijn afwezigheid vanmiddag versterkte dit.

Vanzelfsprekend riepen beide sprekers op tot het aftreden van de regering. Alhoewel, vanzelfsprekend? Had men eerder niet gezegd dat de demonstratie niet bedoeld was om de regering omver te werpen, maar slechts om hun democratische recht op demonstraties uit te oefenen? Aoun bracht een nuance aan: Siniora moest vandaag nog vertrekken, maar de regering kon gewoon aanblijven, zij het met een andere premier. Pikant was de opmerking van Aoun dat Siniora door een Soenniet moest worden vervangen, conform de grondwet van Libanon. Logisch, zou je denken, totdat je in de herinnering teruggaat en beseft dat Aoun zelf indertijd premier was, ondanks dat hij maroniet christen is. Het is altijd goed te horen dat hij ouder en wijzer is geworden en ditmaal meer respect voor de grondwet toont.

Slechts twee sprekers en dat voor een hele middag. Gelukkig voor de aanwezigen had men “omroepers”. Dat waren mensen die buiten TV beeld de mensenmassa bezig hielden met allerlei toespraken, kreten en slogans die ritmisch werden herhaald door de massa. In hun enthousiasme de massa op te hitsen vlogen ze af en toe flink uit de bocht, met als dieptepunt het ‘dood verklaren’ van Siniora’s regering en de vreugde over de aanstaande begrafenis van Siniora himself. Je zou het gemakkelijk als een oproep tot moord kunnen beschouwen en het geeft de verharde sfeer aan tussen de voor- en tegenstanders van de huidige regering.

Wat ergens wat tegenviel was de opkomst: zo’n 200 duizend mensen waren aanwezig volgens schattingen. Dat lijkt heel wat maar amper twee weken geleden waren er meer mensen op de been naar aanleiding van de moord op Pierre Gemayel. Voeg daarbij dat het met name sjiieten waren en je kunt de reactie van de overige Libanezen wel voorspellen: het was een onderonsje van Hezbollah, niet van Libanezen als zodanig vanwege het ontbreken van Soennieten en Druzen. Uiteraard was volgens de regeringsgezinde kant het percentage christenen (aanhangers van Aoun) erg beperkt. En het moest gezegd: er viel weinig oranje waar te nemen. Inderdaad oranje: de partij van Aoun heeft oranje als kleur geadopteerd, vrij naar de Oranjerevolutie in de Oekraïne. Op zich wel grappig voor mij als Nederlander: geeft altijd een beetje Koninginnedag gevoel om mensen uitgedost in oranje op straat te zien.

Het moet voor veel christenen even slikken zijn geweest vanmiddag om Michel Aoun te zien te worden toegejuicht door een menigte sjiieten. Dat is toch niet bepaald het idee dat men van Aoun heeft. Maar zoals eerder al gemeld op dit blog, het lijkt erop dat Aoun zijn anti-Syrische koers heeft laten varen toen hij terug mocht komen in Libanon na een jarenlange verbanning. Die terugkeer werd vorig jaar mogelijk gemaakt door de vorige regering die juist pro-Syrisch was. Indertijd begreep men al niet waarom een pro-Syrische regering een fervente tegenstander van dat regime zou willen teruglaten. Inmiddels is dat dus wel duidelijk. Veel christenen zijn teleurgesteld in de man die men altijd zag als een boegbeeld tegen Syrië.

De christelijke oppositie heeft het sowieso zwaar te verduren nu een andere hotemetoot een flinke uitglijder heeft gemaakt. Suleiman Franjieh, stammend uit een bekende en gerespecteerde politieke, maronitische familie heeft de patriarch van de maronieten aangevallen en hem zwakte en een gebrek aan daadkracht verweten. Franjieh zei dit gisteren naar aanleiding van een toespraak van de patriarch ter ere van “Vrouwendag”. Dit zou veroorzaakt zijn doordat hij blijkbaar dusdanig werd opgewonden door al het vrouwelijke schoon om hem heen, dat de patriarch niet meer zuiver kon denken.

Deze opmerking is velen in het verkeerde keelschat geschoten. Om de patriarch te vergelijken met een seksist gaat veel christenen veel te ver. De patriarch wordt in Libanon op handen gedragen en iedereen behandelt hem met het hoogste respect. Behalve Franjieh dus. Extra pijnlijk is dat de “Vrouwendag” gisteren de jaarlijkse ontmoeting was van de patriarch met de weduwen en nabestaanden van de martelaren van Libanon…

Een bijzonder onsmakelijke uitglijder derhalve van onze Suleiman en iedereen dringt aan op zijn excuses. Dat is er nog niet van gekomen maar dat zal vast nog volgen. Een ontroerend moment was dat de moeder van de vermoorde Pierre Gemayel op TV haar teleurstelling uitsprak over de woorden van Suleiman. De Gemayels en de Franjieh’s kennen elkaar goed, het zijn beide politieke families die generaties teruggaan. Op de toon van ‘moeder is niet boos, moeder is teleurgesteld’ sprak ze zich uit over de kwestie en dat ging ongeveer als volgt: “Jongen, waar ben je toch mee bezig. Is dit de manier waarop Vera je heeft opgevoed? Zijn dit de manieren een Franjieh waardig? Het doet me pijn om de zoon van mijn goede vriendin Vera zo te zien” enzovoort.

Hoe nu verder? Tja, niemand die het weet. De regering blijft zitten waar hij zit en wat kan Hezbollah dan doen? Nog eens een demonstratie organiseren? Nou nee, niet echt zinvol. Het lijkt volgens velen op geweld te zullen uitdraaien. Een eerste aanzet is al gegeven door Hezbollah via het oprichten van een blokkade van de weg naar de ambtswoning van de premier. Of ja, ‘woning’: een vorstelijk gebouw. Men heeft een tentenkamp opgericht midden op de straat en daardoor één van de twee toegangswegen afgesloten. Het is net een kat-en-muis spel: afwachten wat de regering gaat doen. Doet ze niets dan gaat Hezbollah geheid na een tijdje de andere weg ook afsluiten. Treed ze wel op, dan is het maar weer de vraag of Hezbollah ook verzet gaat bieden.

Een andere optie is beduidend erger. Gisteren kwam het bericht naar buiten dat Syrië een groep van 200 extremistische Islamitische vechters naar Libanon heeft doorgelaten. Doelwit zouden zo’n 38 vooraanstaande Libanese politici zijn. Pierre Gemayel was hun eerste slachtoffer en dat zou de afwijkende aanpak verklaren. Vorige aanslagen gebeurden altijd met een autobom, ditmaal was de aanslag simpelweg met een paar pistolen.

Om de stress helemaal te verhogen kwam vandaag het bericht naar buiten dat er ook zelfmoordcommando’s onderweg zouden zijn naar Libanon. Mocht Libanon inderdaad besluiten tot het VN Tribunaal, dan zal de prijs hoog zijn, zo wordt gevreesd. Dit nieuws ging overigens ook al eerder de ronde en toen bleek het loos alarm. Maar je weet maar nooit.

Of wat te denken van het scenario dat druzenleider Walid Jumblatt vandaag schetste: probeert Hezbollah met de demonstratie in Beiroet de aandacht af te leiden van het zuiden van het land en door de demonstratie het Libanese leger uit het zuiden te krijgen. Immers, het merendeel van de soldaten is nu in Beiroet ingezet ter bescherming van de hoofdstad.

Tot slot toch nog een goed nieuwtje: het concert van Fairouz in Beiroet gaat vanavond gewoon door. Fairouz, voor wie het niet weet, is een levende legende in de Arabische wereld. Iedereen kent al haar liedjes uit het hoofd en er is zelfs een radiostation in Libanon dat alleen maar muziek van Fairouz draait in de morgen. Haar concert stond oorspronkelijk gepland op vrijdag en zaterdag in juli, net twee dagen nadat Israël begonnen was met het platbombarderen van Libanon. Ze heeft het toen moeten afzeggen en de vrees bestond dat ze vanavond niet in de stemming zou zijn. Gelukkig is ze dat wel en dat is goed nieuws voor Brigitte en ik want wij hebben kaartjes voor morgen. Nu maar hopen dat het vannacht rustig blijft.