Zelfs de vredesbeweging dreigt met escaleren

Gisteren stond er een hoogst vermakelijk verhaal in de Daily Star, het plaatselijke sufferdje van Libanon. Om het te begrijpen, moet eerst worden opgemerkt dat Libanon sinds de moord op Hariri twee stromingen kent: de anti-regeringsbeweging genaamd 8 Maart en de pro-regeringsbeweging genaamd 14 Maart.

Nu is er een derde beweging opgericht en je raadt het al: ze noemen zich 11 Maart, want dat is precies ertussenin. Ik dacht eerst dat het een politieke parodie is, maar inmiddels zijn de meeste Libanezen hun gevoel voor politiek humor aan het kwijtraken. Toch, als je het artikel leest, dan krijg je wel een heel sterk gevoel dat dit niet serieus bedoeld kan zijn. Lees maar even mee:

“The new movement's message is one of pride and hope in lasting values, the human will and, perhaps above all, the virtue of patience coupled with determination. The goal is to teach people how to keep moving when the ground is shaking beneath our feet.”

Ik kan het echt niet helpen, maar zelf nou zelf: dan zie je toch direct een Van Kooten & De Bie creatie voor je?

Even verder wordt het nog meer een parodie als de 11 Maart beweging met acties dreigt:

“Leaders must either reach a solution and return to the national negotiating table or we will be obliged to expand our peaceful movement to achieve the desired goal (i.e. stability, negotiation, fraternal language, rational political speech and avoidance of provocation).”

Juist: VREDE OF ANDERS!!

Ergens vat dit statement de Libanese mentaliteit wel goed samen: zelfs de vredesbeweging drijft op agressie en vindt zichzelf tot alles gerechtigd. Kun je nagaan wat de gewone, minder vreedzame Libanees van de zaken vindt.

Een avondje klassieke muziek

Ondanks de dreigende situatie in Libanon, stond er zaterdagvond een klassiek concert op het programma van de dwarsfluitspeler Wissam Boustany. Brigitte en ik hadden nog nooit van hem gehoord, maar hij schijnt wereldberoemd te zijn in de dwarsfluitwereld.

Het concert werd gehouden op de campus van de American University of Beirut. Dit ligt gelukkig om de hoek, anders zouden we waarschijnlijk niet zijn gegaan. De situatie is momenteel zo dreigend dat je maar liever thuisblijft, vooral ’s avonds. Oude, nare tijden herleven voor de Libanezen waarbij je eerst naar de radio moet luisteren om te horen of de kust veilig is.

Wij deden dat gisteren niet en dat was maar goed ook, achteraf bekeken. Er waren namelijk vechtpartijen uitgebroken in Basta, een wijk redelijk dichtbij Hamra. Ook in andere wijken was het onrustig met her en der opstootjes. Vandaar waarschijnlijk ook dat Bliss Street vrijwel verlaten was. Deze straat staat bekend om de vele goedkope eetgelegenheden en is erg populair onder studenten, ook al omdat AUB’s hoofdingang aan Bliss Street ligt. Normaal gesproken staan hier de auto’s drie rijen dik geparkeerd, maar gisteren was het er verontrustend leeg.

Gelukkig dus maar dat we niet naar de radio hadden geluisterd, want het was een bijzonder mooi concert. Wissam Boustany werd slechts begeleid door een vleugel en dat gaf meteen een intiem sfeertje omdat de pianist het rustig aan moest doen teneinde de dwarsfluit niet te overschaduwen. Ook de locatie was erg mooi: Assembly Hall, wat van oudsher een kerk is. De opkomst viel nog alleszins mee, met uiteraard veel bekende gezichten. Libanon is een dusdanig klein land, en de gemiddelde Libanees is helaas erg weinig in cultuur geïnteresseerd, dat je telkens dezelfde mensen ziet op dergelijke bijeenkomsten.

Wissam is het type muzikant dat helemaal in zijn muziek opgaat, gecombineerd met een goed gevoel voor show. De kijkers naar Jiskefet kunnen Wissam vergelijken met het type Tony van Heemschut. Zo begon Wissam het concert met het blazen van een viertal geïsoleerde noten, waarna de pianist de volgende drie minuten mocht volspelen. En wat doe je dan als fluitspeler? Juist, dromerig voor je uit kijken, ogen half gesloten en licht meewiegen met de muziek. Een lekker typisch begin, en eerlijk is eerlijk, hij kwam overtuigend over. Hier stond een Artiest.

Toen hij vervolgens echt begon te spelen, was mijn sarcasme snel voorbij: het was werkelijk erg mooi. Helemaal niet zwijmelend of kwelend, zoals het vooroordeel over dwarsfluiten al snel gaat. Integendeel, het was vaak agressief en opzwepend, met felle, scherpe noten. Vaak randje vals, vaak randje te hard, en bovenal erg intens. Net zoals goede soulmuziek dat behoort te zijn

Wat opviel tijdens de zachtere gedeelten is het bijgeluid. Wij zaten op de voorste rij en je hoorde telkens het kraken van het houten podium en het knisperen van zijn leren schoenen als hij zich bewoog. Volgende keer moest het podium maar een stukje hoogpolig tapijt hebben en de artiest op sokken in plaats van nieuwe schoenen.

Zoals gezegd ging Wissam helemaal op zijn muziek en dat leverde een paar keer angstwekkende momenten op. Zo reikte hij telkens, heel fysiek, omhoog als hij de hoge tonen speelde, alsof hij ze aanraken wou: telkens hoger, telkens verder…en stapje voor stapje viel hij bijna van het podium af. Het gaf een goede spanning aan de prima muziek.

Na de pauze speelde hij een wereldprimeur van de componist Houtaf Khoury (geen familie van Brigitte). Dat stuk, getiteld Apres un rêve, was zonder meer een toppertje. Wissam begon met het blazen langs de fluit zonder echte tonen te maken, heel apart. De pianist deed daar niet voor onder en had inmiddels een handschoen aangetrokken. Vervolgens bespeelde hij de vleugel als een omgevallen harp: met de vingers raakte hij de snaren aan. Vandaar natuurlijk de handschoen, want de snaren kunnen gemeen scherp zijn.

Het gaf een macaber geluid: de lage tonen die uit de vleugel kwamen, klonken massief en onbestemd. Ook Wissam’s blazen zonder dat er tonen te horen waren, klonk bevreemdend. Het was alsof hij verdwaald was in een mist, koortsachtig op zoek naar de juiste tonen maar deze niet kunnen vinden. Langzamerhand echter werd muziek hoorbaar. Eerst nog voorzicht, maar al snel klonken er meer en meer noten die zich als een melodie aaneenregen. Ook de pianist was weer op zijn stoel gaan zitten en bespeelde de vleugel op de traditionele wijze.

Het einde van het stuk was weer als het begin: veel blazen zonder noten en de pianist met handschoen aan die lage, sombere noten toverde uit het binnenste van de vleugel. Een beetje een verdrietig, haast melancholisch einde, alsof het mooie middenstuk slechts een opleving was, net als een helder moment van een Altzheimer patiënt. De componist heeft het stuk geschreven na afloop van de Juli Oorlog tussen Hezbollah en Israël. Wellicht dat hij via zijn muziek tot uitdrukking heeft willen brengen het gevoel dat veel Libanezen hebben: het ging juist zo lekker en dan die verdomde oorlog in de zomer. We zijn weer terug bij af, weer terug in de mist en de onherbergzaamheid.

Deze interpretatie kan gerust helemaal fout zijn, hoor, ik ben absoluut geen expert. Zo probeer ik al jaren het verschil tussen zomer en winter te horen in Vivaldi’s Vier Jaargetijden, maar helaas ben ik seizoensdoof want het klinkt me allemaal gelijk.

Na afloop hield Boustany nog een kleine toespraak waarin hij zich met de politieke situatie bemoeide. Het zal ook eens niet…diepe zucht. Hij verweet degenen die spraken van een overwinning (hint: Hezbollah) van immoreel gedrag. Immers, hoe kun je spreken van een overwinning als zoveel onschuldige kinderen het slachtoffer zijn geworden, aldus Boustany. Nou, daar kan Nasrallah het mee doen. Jammer wel, zo’n gratuite opmerking. Het verbrak de bijzondere sfeer die hij zo-even nog had opgeroepen en er zullen genoeg mensen zijn die er anders over denken.

In ieder geval was het een bijzonder mooi concert en het bewees maar weer eens de oude waarheid dat de Libanezen doorgaan met hun leven ondanks oorlog en andere ellende.

Biologische oorlogsvoering door Israël?

Nederlanders die wel eens denken dat veel van hun landgenoten hun gezonde verstand aan het verliezen zijn en zich van de ene hype naar de andere waanzin van de dag begeven, doen er goed aan eens een kijkje te nemen in Libanon. In Nederland heb je de dominomus die de mensen flink bezig hield, in Libanon zijn het momenteel chemische ballonnen uit Israël.

Er staat de afgelopen dagen een sterke zuidelijke stormachtige wind welke waarschijnlijk een overblijfsel is van de stormen die Europa hebben geteisterd. De wind heeft een aantal Israëlische ballonen meegevoerd. De meest logische verklaring hiervoor is dat waarschijnlijk een of andere school een feestje had waarbij alle kinderen een ballon mochten oplaten. Vaak zit er dan nog een kaartje aan vast met het verzoek deze terug te sturen en dan maar kijken wie het verste komt. Gewoon, onschuldig vermaak zou je denken.

Zo niet in Libanon. Er werd direct groot alarm geslagen want Israël was bezig met een chemische dan wel biologische oorlogsvoering. De ballonen zouden namelijk een giftig gas of erger bevatten en al 8 mensen zijn met wisselende verschijnselen opgenomen in het ziekenhuis.

Tja, ik heb altijd erg veel moeite om dit soort berichten serieus te nemen. De slachtoffers zijn zonder uitzondering fel anti-Israëlisch en de symptomen zijn waarschijnlijk medisch niet aan te tonen. Eén vrouw van voorbij de veertig bijvoorbeeld klaagde over hoofdpijn en misselijkheid toen ze met de Israëlische ballon aan het spelen was.

Nu vraag ik je: waarom zou een vrouw van 40+ gaan spelen met een ballon, een Israëlische nog wel? De Hebreeuwse letters stonden levensgroot op de ballon en joodse producten worden eigenlijk nooit geassocieerd met gezellig spelen. Integendeel, alle producten uit Israël zijn verboden waar en die geef je meteen door aan de politie. Stel je voor dat je buren zien dat je lekker loopt te spelen met een ballon van de vijand, dat maakt je direct tot een collaborateur!

Maar hoe zou het dán zijn gegaan?

Veroorloof me een cynische interpretatie: vrouw vindt Israëlische ballon in haar tuin en gaat daar direct mee naar het lokale Hezbollah kantoor. De lokale vertegenwoordiger belt dit door naar het hoofdkantoor waar ze soortgelijke berichten hebben ontvangen. Vervolgens gaat de PR afdeling er mee aan de slag en komen ze met het verhaal van chemische oorlogsvoering op de proppen. Ze vragen een aantal mensen om zich te melden bij hun plaatselijke ziekenhuis (wel even wachten tot de camera is gearriveerd) met klachten die zijn ontstaan nadat ze in aanraking zijn gekomen met de ballonen. En ziedaar, een oorlogsmisdaad is geboren.

Nu zou je verwachten dat de Libanese media ook enigszins sceptisch zouden staan tegenover dergelijke verhalen over biologische en chemische oorlogsvoering. Maar helaas, iedereen stort zich blindelings op dit verhaal en niemand die even doordenkt. Waarom zou Israël daar juist nu mee beginnen, welk doel denkt men te kunnen bereiken? Zit er eigenlijk wel gif in de ballonen? Over een paar dagen is men het weer vergeten en ga er maar gerust van uit dat al deze vragen dan nog steeds onbeantwoord zijn.

Zelf geniet ik altijd van deze verhalen, ze kunnen me niet bizar genoeg zijn. Het mooiste gerucht deed een paar jaar geleden de ronde: een satanssekte zou stelselmatig kinderen opofferen tijdens religieuze rituelen. Dat is op zich al een ongeloofwaardig verhaal en het werd nog onwaarschijnlijker: het gebeurde namelijk op klaarlichte dag in de herentoiletten van een groot winkelcentrum in Verdun, een chique wijk van Beiroet.

Je zou denken dat dit gemakkelijk te verifiëren moet zijn voor de journalisten en dat ze, bij gebrek aan bewijs, niet tot publicatie over zouden gaan. Maar nee, het verhaal werd breed uitgemeten in de kranten en op TV. Dat duurde een paar dagen en toen was de lol eraf en hoorde je niemand er meer over.

Bij toeval bracht ik dit verhaal vorige week ter sprake bij een aantal Libanese vrienden en niemand die zich dit verhaal kon herinneren. Pas na lang nadenken kwam er een vaag ‘oh ja’ gevoel boven. Het lijkt erop dat de Libanees snel opgaat in de emoties, maar deze ook weer even snel kwijtraakt.

Begin van het einde of toch een sprankje hoop?

Wat een dag gisteren: zit je net ziek thuis op de bank, onder de dekens, een mok hete thee met extra suiker, gezellig naar een DVD te kijken…belt Brigitte rond een uur of 3 haast in paniek op: “Waar ben je, ik probeer je al de hele tijd te bereiken maar het mobiele netwerk ligt plat”.

“Nou, ” zeg ik, “ik lig lekker thuis op de bank, zojuist de hulp een mok thee laten ze…”

“Wat?!”, onderbreekt ze me, “Heb je het nog niet gehoord, kijk snel op TV, er zijn rellen uitgebroken in zuid Beiroet! Blijf thuis, beloof het me!!”.

Die belofte was geen probleem want de verkoudheid maakte dat ik met geen mogelijkheid van de bank af te krijgen was, zeker nu niet meer. Het was gedaan met de rust, want vanaf dat moment zat ik ademloos te kijken hoe de rellen zich ontwikkelden. Voor degenen die Beiroet kennen: het speelde zich af rondom het grote voetbalstadium dat je ziet liggen aan de snelweg naar het vliegveld toe.

De rellen begonnen op de Beirut Arab University, een middenklasse universiteit gelegen in een Soennitische wijk in het zuiden van Beiroet. Volgens de TV zouden studenten eerst een woordenwisseling hebben gehad over de demonstraties van afgelopen dinsdag en vervolgens met elkaar op de vuist zijn gegaan. De strijd ging vooral tussen soennitische en sjiietische studenten. De gevechten begonnen met het gooien van stenen naar elkaar. “Het leek net Gaza”, zo verzuchtten veel Libanezen later vol schaamte.

Later kregen de gevechten een grimmiger karakter toen sluipschutters de menigte van de daken gingen beschieten. Het televisiestation van Hezbollah, Manar TV, toonde beelden van mensen die op daken van flatgebouwen aan het schieten waren naar de mensen onder zich. Op de grond hoorde je de schoten op TV en zag je vervolgens iedereen die in paniek dekking zoekt. Ook het leger dat aanwezig was, zocht beschutting en dat gaf helemaal een angstig beeld: Normaal gesproken vuurt het leger in de lucht ter waarschuwing, maar dit was duidelijk andere koek.

Het feit dat Manar TV deze beelden toonde, gaf aan dat het om Soennieten moest gaan. Dat was ook te merken aan het Soennitische TV station Future TV. Hierop was vrijwel niets te zien van de rellen, ze negeerden het volkomen. Het geeft maar weer eens aan hoe gepolariseerd de media in Libanon is.

Zoals dat gaat in deze situaties, was het buiten bij ons op straat erg druk met mensen die eerder naar huis gingen. Veel getoeter en paniek, de supermarkt vlakbij ons (Idriss in Hamra) werd leeggekocht, aldus Brigitte die zelf ook het nodige insloeg. Op zich is daar eigenlijk geen reden toe, maar men neemt het zekere voor het onzekere. Rond een uur of vijf, wanneer het normaal gesproken op zijn drukst is met de avondspits, was het al bijna uitgestorven op straat: iedereen zat thuis angstig TV te kijken.

Later op de avond kwam het nieuws dat het kantoor van de Syrische Nationale Partij in de brand werd gestoken. Dit kantoor ligt in een soennitische wijk en de boosdoeners waren Soennieten. Opnieuw gaf Future TV niet thuis, maar andere TV stations zonden de gebeurtenissen uiteraard live uit.

Inmiddels kwamen ook diverse leiders op TV om hun achterban tot kalmte te manen. Opvallend hierbij was de toespraak van Hezbollah leider Nasrallah. Hij sprak een fatwa uit dat iedereen rustig naar huis moest gaan en zich niet moest verzetten tegen het leger. Hij voegde daaraan toe dat elke Libanees die een andere Libanees geweld aandoet, hetzelfde is als een Jood, met andere woorden een verachtelijk mens en lager dan het laagste. Jammer voor Siniora dat de fatwa niet gold voor de mensen in het tentenkamp, deze hoefden niet naar huis.

Een andere zorgelijke ontwikkeling werd door de TV gemeld, namelijk dat met stokken gewapende soennitische jongeren voorbijgangers gingen vragen naar hun identiteitsbewijs. Op basis van de naam kan meestel de religie van de persoon worden achterhaald en zo probeert men te voorkomen dat sjiieten de soennitische wijken binnengaan. De soennieten zijn na de rellen van dinsdag toen sjiieten hun wijken op stelten zetten, op het ergste voorbereid en proberen zo hun wijken te beschermen. Dit werd nog eens versterkt door de toespraak van de hoogste soennitische leider in Beiroet, moefti Qabbana, die stelde dat iedere soenniet tot taak heeft Beiroet te beschermen tegen indringers. Hiermee doelde hij natuurlijk op de sjiieten, die door velen haast als immigranten worden gezien die niets te zoeken hebben in het welvarende Beiroet. “Laat ze in het arme zuiden blijven”, denken veel Soennieten in Beiroet.

Niet bepaald vredelievende uitspraken van deze soennitische leider en met name het vragen naar identiteitsbewijs legt direct een link naar de burgeroorlog waarbij mensen werden vermoord op grond van hun identiteitskaart, de zogeheten ID Card Killings. Tijdens Zwarte Zaterdag op 6 december 1975 werden naar schatting tot aan 600 mensen vermoord omdat ze tot de “verkeerde” religie behoorden. Erg verontrustend derhalve dat de geschiedenis zich lijkt te herhalen.

Even later verergerde de situatie verder toen het nieuws binnenkwam dat woedende Hezbollah jongeren de restaurants en winkels in het centrum van Beiroet aan het vernielen waren, vlak naast hun tentenkamp. Ook stelde het leger een avondklok in: vanaf half negen ’s avonds tot 6 uur ’s ochtends mocht niemand op straat komen. Niemand? Nu ja, een hele categorie uitzonderingen werden genoemd, zoals doktoren, medicijnbezorgers van apotheken (de meeste apotheken hebben een gratis bezorgservice en zijn vaak 24 uur per dag, 7 dagen per week open), reizigers van en naar het vliegveld, mensen met nachtdienst en zo verder. Specifiek meldde het leger nog dat de mensen in het tentenkamp niet onder de avondklok vielen zolang ze binnen het kamp bleven.

Toch, de avondklok maakte Beiroet tot een spookstad. Niemand die zich meer op straat durfde te vertonen en ook de kleine winkeltjes waren allemaal gesloten. Op zich ook wel weer lekker rustig. Volgens Brigitte was het de eerste avondklok sinds oudejaarsavond 1982, dus al met al een uitzonderlijke situatie.

Verder verordonneerde het ministerie van onderwijs dat alle onderwijsinstellingen tot en met maandag gesloten zijn. Komende dinsdag is een vrije dag, dus effectief tot aan woensdag is alles dicht. Zelfs de crèche van Janine is gesloten vandaag! Het is de vraag of de één- en tweejarigen ook onder het besluit vallen; waarschijnlijk is het meer gedaan omdat vrijwel niemand zijn kind in school wil achterlaten vandaag.

Men is zeer bang dat er opnieuw gevechten zullen uitbreken. Vooral het vrijdagse middaggebed wordt vol spanning afgewacht. Dit is meestal een uitgelezen moment om opnieuw onrust te creëren omdat je groepen mensen bij elkaar hebt. Zeker nu de gevechten gisteren tussen soennieten en sjiieten gingen, is men er niet gerust op dat ze niet opnieuw met elkaar gaan vechten. Hopelijk helpt de fatwa van Nasrallah om de gemoederen bedaard te houden.

Is dit nu het begin van het einde, zoals velen doemdenken? Eerlijk gezegd ben ik, heel voorzichtig en vreemd genoeg, een klein beetje hoopvoller gestemd na de rellen van gisteren. De toespraak en behorende fatwa van Nasrallah gaven mij althans de indruk dat de rellen teveel uit de hand waren gelopen naar de smaak van Nasrallah. Hij had immers ook gemakkelijk een militante toon aan kunnen slaan, in de trant van “Dit is allemaal het gevolg van het rampzalige beleid van Siniora. Zijn stijfkoppigheid heeft deze rellen veroorzaakt. Zijn regering moet ogenblikkelijk aftreden” en zo verder. Maar nee, hij was haast verzoenend toen hij zijn aanhang opriep om de instructies van het leger te volgen.

Dit werd later nog eens onderstreept toen een parlementslid van Hezbollah op TV stelde dat geweld in de straat niet het juiste podium is om verschillen op te lossen, maar dat juist moet worden gezocht naar diplomatieke oplossingen. Dit klinkt heel gematigd en is een echo van de oproep van de regering die precies hetzelfde zegt. Het valt te hopen dat met de rellen van dinsdag en gisteren voor velen de grens is bereikt en dat men in gaat zien dat geweld niet het goede middel is om de eigen doelstellingen te bereiken. Ook heeft de escalatie van gisteren het drukmiddel van de oppositie uit handen genomen: hoe kun je na gisteren nog dreigen met verdere escalatie?

Al met al heeft Hezbollah nu wel een probleem. Om het in sporttermen te zeggen: ze hebben te vroeg gepiekt. Verdere escalatie is haast onmogelijk en de regering zit steviger dan ooit in het zadel. Bijna twee maanden van het tentenkamp hebben niets opgeleverd, en de eerste de beste keer dat ze de volgende stap in het escalatietraject zetten, levert dat het omgekeerde resultaat op.

Wat Aoun betreft is zijn situatie haast nog moeilijker. Voorafgaand aan dinsdag, kondigde hij vreedzame acties aan, maar die liepen flink uit de hand. Ook de sterke tegenactie van de Lebanese Forces, die soms zelfstandig de wegen weer openmaakten, braken zijn imago als christelijk leider flink af. Zoals al gesteld in de vorige blog, kregen veel Libanezen angstrillingen toen ze de aanhangers van Aoun met die van de Lebanese Forces zagen vechten. Dit brengt zoveel herinneringen boven aan de laatste jaren van de burgeroorlog toen Aoun ook de christelijke gemeenschap sterk verdeelde met zijn strijd tegen Samir Geagea.

De maronitische kerk heeft zich inmiddels sterk negatief uitgelaten over Aoun en zijn TV optreden na afloop van de rellen maakte de situatie er niet beter op. Ondanks dat iedereen op TV had kunnen zien hoe zijn aanhangers wegen blokkeerden en hardhandig mensen tegenhielden die voorbij de blokkades wilden, verklaarde Aoun dat alles rustig was verlopen en dat zijn mensen absoluut niet bij dergelijke acties betrokken waren geweest. Deze glasharde ontkenning van iets wat iedereen live heeft kunnen zien, maakt hem tot ongeloofwaardige leider in de ogen van veel christenen. Michael Young schrijft in zijn column (zie eerdere posting op deze blog) dat hierdoor Samir Geagea aanhangers heeft gewonnen. Of dat zo is, is maar de vraag: Libanezen wisselen niet zo gemakkelijk van politieke partij. Maar dat Aoun steun heeft verloren in de christelijke gemeenschap, lijkt als een paal boven water te staan.

De hoopvolle conclusie zou wel eens kunnen zijn dat gisteren duidelijk werd dat geweld niet de manier is. Soms moeten de zaken erger worden voordat het weer beter gaat. Met veel, ja heel veel, goede wil zou je kunnen denken dat het diepste punt bereikt is. Maar pin me er zeker niet op vast.

Update 1: De Daily Star schreef dat in 1995 voor het laatst een avondklok was ingesteld, en dus niet in 1982. Brigitte was indertijd in Amerika voor promotieonderzoek aan Stanford, vandaar de vergissing.

Update 2: De schade in het centrum van Beiroet bleek slechts te bestaan uit een gebroken raam van een bank. De paniekberichten op TV dat hordes woedende demonstranten een ravage aan het aanrichtten waren, klopt dus niet.

Update 3: Maandag zijn de onderwijsinstellingen gewoon weer open, de sluiting gold alleen voor vrijdag.

Update 4: Eerst meldde de media dat het leger twee sluipschutters had opgepakt, een Syriër en een Palestijn. Later ontkende een legerwoordvoerder dit weer.

Update 5: Maandag zijn de scholen toch gesloten, aldus het Ministerie van Onderwijs op zaterdag. Al deze elkaar tegensprekende berichtgeving draagt flink bij aan het gevoel van onzekerheid dat men hier momenteel heeft.

Nieuwe column van Micheal Young

Hieronder de laatste column van Michael Young die gisterochtend werd gepubliceerd in de Daily Star, dus voordat de rellen uitbraken in het zuiden van Beiroet. Erg somber, zoals vrijwel iedereen momenteel is. En nu maar hopen dat iedereen het mis heeft...

Next time around, Lebanon will be in a civil war
By Michael Young
a
Thursday, January 25, 2007

For the third time in almost a year Lebanon has averted a civil war, but we're nearing the end of the rope. If the Danish Embassy demonstrations and Hizbullah's mobilization in early December were, ultimately, manageable when it came to Christian-Sunni or Sunni-Shiite antagonism, what happened on Tuesday was, in its permutations, pretty much war. And if anything induced Hizbullah to suspend the protests, it was an awareness that if these continued for even a day, war was inevitable.

Not surprisingly, the truth of the moment had to be found outside Lebanon's borders. Government sources are going with this version: Saudi Arabia and Iran are currently engaged in trying to find a solution to the crisis in Lebanon. A few days ago, the Iranian official Ali Larijani traveled to Damascus to get Syria's views on a draft proposal for an agreement. The Syrians set several conditions: that the tribunal in the Hariri assassination be established only after the United Nations investigation is completed, by which time the opposition will have gained veto power in the government; and that the new government go through the process of endorsing the tribunal once again - effectively allowing Syria's allies to either block the institution or empty it of its content. The Saudis said no, and Hizbullah's secretary general, Sayyed Hassan Nasrallah, responded by ordering his people into the streets.

But by late Tuesday evening the tables were turned. At that point Hizbullah had cut off most roads between the eastern and western sectors of Beirut, as well as the airport road. The irresponsibility of those steps was staggering. Not only did the party take Lebanon back to the symbolism of the war years, but Beirut's Sunnis saw the move as trapping them in their half of the capital. The word "blockade" started being used, prompting the mufti to heatedly muster his community. Wael Abu Faour of the March 14 coalition warned that if the army did not reopen the roads, supporters of the majority would. Hizbullah backed down, aware, let's not forget, that a Sunni-Shiite confrontation is a red line for Iran.

However, that reality only reaffirmed how Hizbullah has been juggling contradictory agendas. The Iranians may not want sectarian discord, but what happened this week was fulfillment of the Syrian side of Hizbullah's agenda. The main obstacle remains the Hariri tribunal and Syria's refusal to permit its creation. How Tehran and Damascus will work out their clashing priorities is anybody's guess. You have to assume that with the Lebanese so close to doing battle, and given the dire implications of what this would mean for Hizbullah and its already dilapidated reputation in the Sunni Arab world, Iran will remind Nasrallah of who pays the checks. On the other hand, the Iranians realize that the tribunal might be fatal to the Syrian regime, depriving the Islamic Republic of a key asset in the Levant.

At a more parochial level, the opposition's actions were self-defeating for being built on a lie. If the benchmark of success was Hizbullah's ability to close roads, then Tuesday was indeed successful. However, that weapon has now been used up, and the government remains in place. The next time the opposition threatens to do something similar, we might as well load the guns or head for the shelters. On the other hand, what kind of confidence can anyone have in a party, and its Christian appendages in the Aounist movement and the Marada, that promises to be peaceful, only to practice intimidation? There is such a thing as Lebanese civil society, one hardened by the 1975-1990 war, and it will unite against such abuse.

The last six months have been a period of meltdown for Hizbullah. The party has been neutralized in the South, at least for the moment; its reputation in the Arab world lies in tatters because it is seen as an extension of Iran; domestically, Hizbullah is viewed more than ever as a menace to national coexistence and civil peace; few Lebanese, other than Hizbullah's own, believe that its insistence on participating in the political process means respect for the latter's rules, free from foreign interests; and none of Nasrallah's political rivals trust him anymore.

At the same time, Hizbullah has shown that under all that weaponry lie weak knees. The party's threshold has been surprisingly low in moments of internal crises. It took only three and a half weeks during the 2006 summer war with Israel for Nasrallah to announce that he was amenable to a cease-fire under any conditions. This was an acknowledgment that his Shiite community could not long endure living in public facilities, streets, and parks. Six days after the start of the December protests, Nasrallah retreated before a wall of Sunni opposition. He did organize a massive rally a few days later, but only to cover for the fact that the government had beaten Hizbullah to a draw in the Downtown. And on Tuesday evening, Hizbullah's decision to "suspend" the protests proved that the party could not transgress certain limits in bullying the majority. This may have exhibited good judgment, but it also exposed Hizbullah's vulnerabilities.

Then there is Michel Aoun, the big loser of the Tuesday protests. Until then, the general could count on support among the many floating Christians neither with March 8 nor March 14. His error was to so polarize the atmosphere by imposing a strike on all, that many of his coreligionists could only turn against him. The Aounists will not easily live down their siding with Shiite stone-throwers against Lebanese Forces youths at the Hazmiyeh roundabout, which many Christians, for better or worse, regard as "their" area. Nor would they have held the streets for very long without the army around to protect them. In Zahleh, Aoun's ally Elie Skaff was soundly humiliated by the refusal of even his own supporters to obey the strike order - an order that he sought to impose by force of arms early in the day. January 23 could be the beginning of Aoun's descent into terminal irrelevance, and even the cautious Maronite Patriarch Nasrallah Boutros Sfeir was said to be livid with the general.

The big winner, on the other hand, was Samir Geagea, who seemed to have a plan (along with Walid Jumblatt and his Progressive Socialist Party) to counter the opposition. Rather than focusing on volatile areas bordering Shiite quarters - for example Ain al-Remmaneh - he went after the Aounists and cleared roads within the Christian heartland. For example, it was a Lebanese Forces push against the Aounists in Nahr al-Kalb that compelled the army to open the northern highway. Something similar happened in Jbeil. Where Aoun managed to alienate hitherto ambivalent Christians, Geagea may have brought some of them over to his side. In the struggle for Christian hearts and minds - and it's unfortunate how the hard-liners win out in such cases - Aoun was defeated in the very districts that he and his parliamentary bloc represent.

It was also Geagea who first publicized the ambiguous role played by the army. By the end of the day there was palpable anger in many areas of Lebanon, both Christian and Muslim, that the armed forces had failed to implement their promise to maintain roads open. Geagea could notch up that perceptiveness to his advantage.

The great mystery was the army's performance, or rather non-performance. Maybe it was defensible early in the day for the military command to avoid confrontations that might split its ranks. But by the later hours there were too many signs of implicit collusion between the army and the opposition, or simple lethargy in units, for things not to smell fishy. Keeping the airport road closed was unjustifiable, as was the behavior of soldiers actively preventing people from reaching their jobs. And it was a scandal that the army let Hizbullah cut off roads between both sides of the capital in the late afternoon. In many cases the meagerly manned roadblocks could have been cleared within minutes by troops.

Between 1990 and 2005 who appointed senior military commanders? Basically, the Syrians, Hizbullah, President Emile Lahoud, and Michel Murr, when he was defense minister. Many remaining officers were Aounists. Is this a problem today? Unless Army Commander Michel Suleiman convinces the Lebanese that the army is truly neutral, this legacy will come back to haunt him. There has been talk of Suleiman's presidential ambitions. Based on yesterday's actions, the general must undo a hefty knot of mistrust - and that probably includes the mistrust of Prime Minister Fouad Siniora. Where there is mistrust of the armed forces, there is also a tendency for people to resort to communal self-defense.

Today in Paris, Lebanon will be given a much-needed boost by the international community. That's good news, despite the reprehensible efforts of those who seek to deny Siniora and the majority any credit. Yet things are unlikely to improve soon. Nasrallah is confirming daily that his tactics are far more adept at damaging Lebanon than helping it, while Aoun is grasping at a presidency he will never get. If we're lucky, however, the Lebanese system of communal compromise will triumph over that brash pair, who in their own way can't seem to grasp its essential rules.

Een dag verder maar niets opgeschoten

Resultaat van een dagje demonstreren: 5 doden en meer dan 160 gewonden. Het aantal doden overigens schommelt tussen 3 van CNN tot 5, gemeld vanochtend door LBC, een christelijk Libanees TV station. Zoals altijd in Libanon is de waarheid volkomen zoek: De oppositie houdt het op een rustig verlopen demonstratie met sporadisch geweld dat is uitgelokt door hetzij geheim agenten, hetzij door regeringsgezinde militanten. De regering spreekt van een poging tot staatsgreep. Ga er maar eens aanstaan om als Nederlandse blogger hier duidelijkheid in te krijgen!

Vandaar dat ik me beperk tot enkele waarnemingen die mijns inziens relevant en veelal verontrustend zijn.

1. Siniora gaf gisteravond een toespraak voor het Libanese volk vanuit zijn regeringsgebouw. Hiermee ontkrachtte hij geruchten als zou hij het land zijn uitgevlucht naar Parijs voor de Internationale Donorconferentie voor Libanon. Tijdens zijn speech gaf hij geen millimeter toe: zijn hand is uitgereikt en het is aan de oppositie om zich bereid te verklaren tot verdere gesprekken. Siniora herhaalde nog maar eens dat de toekomst van Libanon niet in de straten moet worden bepaald, maar in het parlement. Hij riep daarom op tot een parlementszitting om de situatie te bespreken. Hoog op de agenda zal dan ongetwijfeld zijn hervormingsprogramma staan alsmede de goedkeuring van het VN Tribunaal.
2. Opvallend in zijn speech was dat hij voor het eerst Hezbollah als een terroristische organisatie omschreef in plaats van het Verzet, of althans hij omschreef de daden van de door Hezbollah aangevoerde oppositie als terroristisch en intimiderend. Dit geeft aan hoezeer de verhoudingen aan het verharden zijn. Ook Future TV, een soennieten moslim TV station en eigendom van Hariri, spreekt inmiddels denigrerend over ‘militie’ als ze het over Hezbollah hebben, in plaats van het Verzet.
3. Beangstigend waren sommige TV beelden van burgers met geweren die op andere burgers aan het schieten waren. Het is naïef om te denken dat in Libanon de staat het geweldsmonopolie heeft, zeker als je bedenkt dat Hezbollah waarschijnlijk sterker is dan het leger, maar toch leek het er gisteren even heel sterk op dat er opnieuw een burgeroorlog aan zit te komen.
4. Dit gevoel werd versterkt toen Hezbollah aanhangers twee soennitische wijken in wilden gaan (Corniche al Masraa en Tariq Jdeideh), daarbij bewust aansturend op rellen.
5. In de christelijke gebieden werden veel tegendemonstraties gehouden, met name door de regeringsgezinde Lebanese Forces onder leiding van Samir Geagea. De steun van Michel Aoun schijnt sterk aan het afnemen te zijn, ook al omdat de Maronitische kerk zich maandag heeft uitgesproken tegen de door Michel Aoun’s aangekondigde acties in christelijke gebieden. Men vreest een herhaling van 1989/1990 waarin Michel Aoun ook al de christenen sterk verdeelde en zelfs een bloedige oorlog tussen zijn troepen en overige christelijke milities uitvocht. Indertijd was zijn opponent ook al Samir Geagea; de geschiedenis lijkt zich derhalve te herhalen.
6. Opvallend was de terugkeer van de militie van christelijk leider Suleiman Franjieh uit het noordelijke Tripoli. Deze militie, Marada genaamd, was lange tijd verboden maar is een aantal maanden geleden gereactiveerd door Franjieh. Ze waren prominent aanwezig op de barricades en voor veel Libanezen bracht dit nare herinneringen boven. De associaties met een dreigende burgeroorlog worden sterker en sterker.
7. President Lahoud riep gisteren de regering op zich verantwoordelijk op te stellen en middels dialoog met de oppositie een oplossing te zoeken. Lachwekkend was zijn haast trotse mededeling dat hij een telegram had gekregen ter ondersteuning voor zijn beleid van de Soedanese president. Soedan, echt een boegbeeld voor democratie. Andere landen die er wel toe doen, hebben allang hun steun voor Lahoud ingetrokken en dus kom je terecht in de lagere regionen.
8. Het leger heeft zich de gehele dag rustig en terughoudend opgesteld. Ze kwamen alleen in actie als burgers onderling met elkaar op de vuist gingen of als demonstranten auto’s en winkels gingen vernielen. Waarschijnlijk zal de legerleiding hebben gedacht dat je de demonstranten maar het beste kunt laten uitrazen in plaats van met harde hand op te treden. Gezien de veelheid van demonstraties was een hard optreden ook erg lastig geworden. Vannacht heeft het leger hard gewerkt om alle blokkades op te ruimen. Dat is gelukt: alle wegen zijn weer open in Libanon. Of dat de prestaties van het leger zijn, is maar de vraag. Het lijkt meer het gevolg te zijn van de stopzetting van de demonstraties gisteravond. Dat gaf het leger de gelegenheid om de boel op te ruimen.
9. Het bleef gisteravond tot laat onduidelijk of de demonstraties zouden worden voorgezet de volgende dag. De christelijke leiders Aoun en Franjieh gaven agressieve verklaringen uit waarin ze stelden dat ze zouden doorgaan zolang dat nodig was, maar Hezbollah besloot toch om de demonstraties na één dag stop te zetten. Dat kwam ook overeen met de eerdere aankondiging van Nasrallah die zondag oproep tot één dag van demonstraties. Nasrallah staat erom bekend dat hij woord houdt en ook dit keer is dat gebeurt. Het geeft aan dat de oppositie niet geheel op één lijn zit en ook dat Hezbollah uiteindelijk de baas is.
10. Doordat de demonstraties gisteren zo uit de hand liepen, lijkt Siniora meer steun te hebben gekregen. Zijn oproep tot kalmte wordt door velen gedeeld. Ook het gewelddadige gedrag van Hezbollah demonstranten heeft de beweging geen goed gedaan. Het bevestigt het beeld dat veel Libanezen hebben van de arme, sjiieten uit het zuiden van het land als zijnde ongeschoold, agressief en slecht gemanierd.

De oppositie heeft aangekondigd verder te gaan met escaleren, net zolang de regering hun eisen inwilligt. Daar ziet het er voorlopig niet naar uit en dus heeft de oppositie een probleem: hoe kun je nog verder escaleren nadat er 5 doden zijn gevallen en heel veel gewonden? Zodra je nieuwe acties gaat aankondigen, zal het geweld alleen maar toenemen. Gisteren waren de soennieten bijvoorbeeld enigszins verrast door de acties van Hezbollah in de soennitische wijken. Je kunt er vergif op innemen dat men zich dat niet nog eens laten overkomen.

Ook de 3 (onder voorbehoud) doden die onder de aanhangers van de Lebanese Forces zijn gevallen, zullen waarschijnlijk gewroken worden indien het tot nieuwe spanningen komt. Het schijnt dat veel mensen beschikken over geweren, overblijfselen uit de Burgeroorlog die in 1990 afliep. Te verwachten valt dat er genoeg Libanezen zullen zijn die hun wapens uit het vet halen om zich teweer te stellen tijdens komende demonstraties. Kortom, als er niet snel een politieke oplossing wordt bereikt, ziet het er somber uit voor de toekomst van Libanon.

Vandaag is de dag van de door de oppositie aangekondigde landelijke staking + blokkades van doorgaande wegen. Dit is de tweede stap in het escalatietraject dat de oppositie eerder heeft gecommuniceerd. Hoeveel stappen er nog zullen volgen is onduidelijk; men houdt alle opties open wat dat betreft.

De eerste stap was het tentenkamp in het centrum van Beiroet. Dit zette echter geen zoden aan de dijk. De regering bleek ongevoelig voor een groepje die-hards die gezellig hun waterpijpje rookten en backgammon speelden in het tentenkamp. Andersom was de oppositie ook niet bereid om te praten. Men wil hetzij een blokkerende stem in de regering, hetzij vervroegde verkiezingen. Ook wil men het hervormingsplan van Siniora van tafel hebben.

Dus men kondigde aan om de acties te verhevigen en wel in de vorm van een nationale staking ondersteund door het blokkeren van wegen. Zodoende probeert men te voorkomen dat mensen alsnog naar hun werk toegaan. Blijkbaar was de oppositie er niet helemaal gerust op of iedereen wel gehoor zou geven aan de stakingsoproep. Dat was een goede inschatting want gisteren buitelden de pro-regerings vertegenwoordigers over elkaar heen om de Libanezen op te roepen juist wél naar het werk te gaan. “Laat dinsdag de meest productieve dag uit de geschiedenis van Libanon worden”, zo stelde Siniora. Ook stelde hij in zijn toespraak dat de regering er alles aan zou doen om de wegen open te houden zodat mensen zonder problemen naar hun werk zouden kunnen gaan. Samir Geagea ging daar nog overheen door ook de zieken op te roepen naar het werk te gaan!

Inmiddels is het een uur of 11 in de ochtend en de eerste conclusie kan zijn dat Siniora een groot probleem heeft. De blokkades zijn namelijk zeer effectief gebleken: het gehele land ligt plat. Alle doorgaande wegen zijn afgesloten door demonstranten, Beiroet is onbereikbaar geworden en de mensen zijn massaal thuisgebleven uit angst om in de blokkades vast te komen te zitten. Het creëert een angstige sfeer: overal demonstranten die naast brandende autobanden staan en de wegen geblokkeerd houden. De eerste schermutselingen met het leger en politie zijn al gemeld. Zelfs gaan er nu al geruchten dat dit wel eens een open-einde demonstratie zou kunnen worden, dus niet alleen vandaag maar voor langere tijd.

Het gehele land ligt plat, niemand kan ook maar ergens naar toe omdat alle belangrijke wegen zijn afgesloten door de demonstranten. De belofte van Siniora dat hij desnoods het leger zal inzetten om de wegen open te houden, is een loze gebleken. Daarmee is zijn gezag flink aangetast.

Op TV zie je continue beelden van demonstranten bij een wegblokkade en het leger en de politie die rustig toekijken. Men zou gemakkelijk kunnen ingrijpen want de opkomst van de demonstranten is per locatie vrij laag. Dat wil zeggen: je ziet telkens een groepje van 20 à 30 man die de weg blokkeren middels brandende autobanden. Op zich zou het leger hen telkens gemakkelijk kunnen wegvegen, maar de legerleiding heeft klaarblijkelijk besloten om dit niet te doen, tegen de belofte van Siniora in.

Die autobanden geven enorme rook. Toen we vanochtend wakker werden om een uur of 7, leek het helemaal mistig buiten. Vanaf ons balkon konden we de rookpluimen zien opstijgen van een belangrijk kruispunt een halve kilometer bij ons vandaan, zie ook hier. Ook was de rook goed te ruiken. Op TV zagen we veel meer van dergelijke vuren: men legt simpelweg een stuk of 10 autobanden over de straat, gooit er flink wat benzine over heen en steekt de fik erin. Overal in Beiroet gebeurt dit dus er hangt een dikke mist op de strategische verkeersaders. Alle in- en uitgaande wegen van Beiroet zijn geblokkeerd en ook veel interne wegen zijn middels dergelijke vuren onbegaanbaar. Behalve vuren staan ook de demonstranten met stenen en erger wagens op te wachten die er alsnog langs willen.

Opvallend is het verschil in rapportages tussen de diverse TV stations. De anti-regerings omroepen tonen veel brandende autobanden en demonstranten die de wegen blokkeren en omschrijven dit als ‘rustig, vreedzaam, democratisch’. Zelfs toen een auto in de brand werd gestoken (van een ongelukkige voorbijganger die dacht de blokkade te kunnen doorbreken?) vond de commentator dit een ‘vreedzaam gebruik van democratische middelen’. Altijd verbazingwekkend hoe gepolitiseerd de journalisten zijn in Libanon.
De pro-regeringsstations doen overigens precies hetzelfde, maar dan vanuit hun perspectief. Ze laten met name situaties zien waar het leger de boel onder controle houdt of waar burgers met demonstranten op de vuist gaan uit woede over de protesten. Maar het algemene beeld is toch wel dat zo ongeveer alle wegen versperd zijn en dat het maar beter is thuis te blijven.

Gelukkig wonen Brigitte en ik vlak bij ons werk, dus voor ons was het geen probleem om naar ons werk te gaan, maar mijn kantoor is vrijwel uitgestorven. Alleen de partner en een handvol collega’s zijn naar kantoor gekomen, de anderen zijn verstandig thuisgebleven. Zelf ga ik ook zo weer naar huis om te voorkomen dat men de blokkades verplaatst naar de route die ik normaal gesproken volg om thuis te komen. Janine hebben we thuisgelaten van de kinderopvang, net als de meeste ouders, zo bleek toen Brigitte de crèche opbelde. Ze waren wel open, maar alleen tot aan het middaguur en er was vrijwel niemand gekomen. Logisch ook, je laat toch liever niet je kind alleen in deze chaotische dag.

Voor de buitenstaander zal het wellicht opvallend zijn waarom het leger niet ingrijpt. Men zou met veel machtsvertoon systematisch elke blokkade kunnen opruimen. Ook had de regering gisteren aangekondigd dat het leger strategische kruispunten en dergelijke zou innemen om zodoende de demonstranten te beletten om hun blokkades op te richten. Het leger heeft dit niet gedaan. De demonstraties begonnen vanochtend erg vroeg, namelijk rond half vijf. Maar het zou toch niet zo zijn dat het leger zich heeft verslapen?

Om de rol van het leger beter te begrijpen moeten we terug in de geschiedenis, en wel naar de jaren 50. In die tijd was een zekere Fouad Chehab de opperbevelhebber van het leger. Toen er in 1952 een opstand uitbrak waarin het aftreden van de president werd geëist, verzocht de toenmalige president Bechara Khoury aan Chehab om met harde hand de demonstranten zou aanpakken. Echter, Chehab weigerde dit omdat hij het niet zijn taak vond om politici te helpen andere politici te onderdrukken. Het leger dient juist het gehele land te dienen en niet het eenzijdige belang van deze of gene. Aangezien dit belang vaak verdeeld is, dient het leger zich neutraal op te stellen. Kijk bijvoorbeeld nu naar de toestanden rondom het VN Tribunaal om de schuldigen aan de moord op Hariri te veroordelen: de regering wil graag dit VN Tribunaal terwijl de president het juist niet wil. Welke zijde moet je dan kiezen als legerleiding: de president of de regering?

Dit was opmerkelijk omdat daarmee een maronitische opperbevelhebber een direct bevel van de maronitische president negeerde ten gunste van de moslim oppositie. De geschiedenis zou zich nog een aantal keren herhalen met als meest recente voorbeeld het verzoek van president Lahoud om de demonstratie tegen hem op 14 maart 2005 te verbieden. Het leger greep echter niet in en daarmee werd deze demonstratie tot de grootste uit de Libanese geschiedenis met ruim één miljoen deelnemers. Wellicht dat vandaag ook kan worden bijgeschreven, want opnieuw weigert de opperbevelhebber gehoor te geven aan de wens van de premier om de blokkades aan te pakken.

Historici zijn overigens verdeeld over de vraag of de neutrale gedragslijn van het leger altijd goed heeft uitgepakt. In de genoemde voorbeelden liep het goed af, maar wat te denken van de Libanese burgeroorlog van 1975-1990? Indertijd greep het leger ook niet in, beducht als men was om de neutraliteit te bewaren. Ook was men bang dat het leger eveneens uit elkaar zou vallen volgens religieuze scheidslijnen. Op zich is deze voorzichtige houding prima te begrijpen, maar daar wordt tegenin gebracht dat het leger wellicht de burgeroorlog in de kiem had kunnen smoren door juist wel hard op te treden in april 1975 toen de eerste schermutselingen uitbraken.

De toekomst zal moeten uitwijzen of we opnieuw aan het begin van een burgeroorlog staan of dat het met een sisser zal aflopen. Voor beide kanten valt veel te zeggen. Ook zal in de toekomst duidelijk worden of de neutrale rol van het leger nu opnieuw een verstandige zet is geweest.

Laatste update: het leger is toch aan het ingrijpen en heeft inmiddels één belangrijke route weer opengemaakt.

Toespraak van Michel Aoun

Bij deze een deel van de toespraak die Michel Aoun gisteren gaf ter voorbereiding op de demonstraties die voor morgen gepland staan. Het geeft een beeld van wat de oppositie denkt en wat men wil bereiken.

Today is a decisive moment that we meet with a smile and with a heart full of peace and my message goes for all the Lebanese people, those who support us and those who oppose us.
I would like to reply to a comment made by Samir Geagea by asking him to read thoroughly the apostolic exhortation issued by Pope John Paul II and mainly parts with the following titles: “the Islamic-Christian dialogue, living together and solidarity, building society, and peace and reconciliation.”
Remember who you are and who you represent. You are the ones who have fought on your own a 15-year struggle to safeguard Lebanon’s freedom, independence and sovereignty. And those who are in power today are the same ones who oppressed you back then.
From now on, we will not allow any previous, current and past collaborator in Lebanon to accuse us of foreign allegiances.
The current state and its power are built on a big lie and the promise of the “Beirut Spring” that late Prime Minister Rafic Hariri promised us in 1992 was never accomplished and
will never be accomplished by those people who actually burned “Beirut Spring” instead of making it happen.
We cannot entrust those people with any reform plan when the reform plan does not include the fight against corruption. The current plan only benefits creditor banks and does not do any good for the people and the productive sectors that need to be enhanced.

Corruption has plagued the very foundations and structure of the state and any economic plan will be a failure in the absence of an anti-corruption campaign. This is why it is mandatory to have a financial auditing of the state finances.

I call on the schools and universities to participate in the general strike because parents will eventually reach a point where they can no longer afford to put their children through schools and colleges.

The building of the state also starts with a new electoral law that guarantees true representation of the people because the current electoral law sapped the foundations of democracy, represented by parliament.

The resignation of the Shiite ministers from the government made the latter lose its legitimacy and foreign support granted to the Siniora government will not give it any legitimacy.

I am afraid Lebanon is being sold by bits and pieces.

We fully support an international tribunal in the Hariri assassination but when major countries do not cooperate with the international investigation, we wonder about the true intentions of such a move.

All those in power now will have a bad end because lies cannot last and corruption cannot prevail.

Today is the chance to hold those people accountable for their deeds. The truth is that they never cared for the needs of the people but only for their own interests.

I told you in an address in 1997 that “Harirism”, which represents the political and economic pattern implemented since 1992, is a hanging cord that will swing you until you die. And it is swinging you now. That is why I call on you to participate in the strike and be part of the change.

Tuesday will be the first step in building a state where freedom, security and prosperity for all will prevail.

Laatste artikel van Michael Young

The speaker outcast - or just disarmed?
By Michael Young
Thursday, January 18, 2007

Spare a sardonic thought for Parliament Speaker Nabih Berri. Only last
summer he was being feted by March 14 for having helped the Cabinet majority
railroad Hizbullah into approving a Lebanese Army deployment to South
Lebanon and endorsing Security Council Resolution 1701; now they're
depicting him as the scoundrel of the moment, increasingly marginalized for
failing to hold a parliamentary session to approve the mixed tribunal in the
Hariri assassination. Oh when that trapdoor opens.

Berri has done himself few favors in recent months. He alienated Hizbullah
and its secretary general, Sayyed Hassan Nasrallah, during the summer war,
but also when he seemed to be trying to open an independent line to Iran
last November. As you might recall, he had just wrapped up a series of
national dialogue sessions and flew to Tehran for a conference. While he was
there the Shiite ministers resigned. Berri initially declared that the
government remained constitutional, but then abruptly backtracked - under
Iranian pressure, some speculated. This angered the majority, and in a
matter of days the speaker was sitting atop the detritus of a failed
dialogue that he had sponsored, with Hizbullah and March 14 united on a
single thing: that it did no good to trust Nabih Berri.

For a time, after the opposition descended on Downtown Beirut in protest, it
looked like Berri might devise a new role for himself. Who else could play
middleman to help break the deadlock? That was too optimistic a reading of
the speaker's capacities. By then, Hizbullah was unwilling to grant him any
of the leeway it had during the July-August conflict. The majority,
meanwhile, was still only interested in seeing whether Berri would summon
Parliament to vote in favor of the Hariri tribunal. Caught in a vise, the
speaker discerned a faint ray of hope in the Arab League proposal peddled by
Secretary General Amr Moussa. And what did the normally cunning Berri do? He
tied a rope around his neck and leapt.

Moussa sought to promote a package deal that, among other things, would have
formed a new government with 19 ministers from the majority, 10 from the
opposition, and one independent. The idea was to prevent the majority from
imposing its writ by a two-thirds vote, while denying the opposition veto
power. The majority also agreed to the creation of a committee of judges to
discuss amendments to the draft tribunal proposal. Berri, not wanting to
oversee a vote in Parliament on the tribunal, set a condition for his
acceptance: that the amended draft be returned to the new government for
approval. This effectively denied the majority a means to pass a proposal
with which the opposition disagreed. Suddenly, Berri became enemy number-one
for March 14, but also angered Moussa and his patrons in Cairo and Riyadh.

That wasn't all. In the period between Christmas and New Year, Berri came up
with a plan of his own to resolve the crisis, one that proved to be dead on
arrival. Walid Jumblatt dismissed it as "the latest merchandise," and Moussa
saw the scheme as an underhanded effort to supplant his own ideas. The Arab
League secretary general reacted by indefinitely delaying his return to
Beirut. It was no coincidence that last Monday the Kuwaiti newspaper
As-Siyassa, citing an adviser to Siniora, spoke of the possibility of Saudi
Arabia's hosting a reconciliation conference on Lebanon, at which Berri
would not be invited. The likelihood of that happening is negligible; after
all, Berri represents Parliament. Still, the leak was designed to warn that
the speaker may become irrelevant.

Berri is a target because the majority views him as the weakest link in
Syria's effort to derail parliamentary approval of the Hariri tribunal.
March 14 politicians will admit he has been threatened - but everyone has,
they promptly add. That Berri remains Syria's man is hardly
surprising for anyone who has followed his decades-long political
gymnastics. But more disturbing for the speaker, Saudi Arabia and Egypt
apparently regard this as a problem when dealing with him. The Saudis are
said to oppose bringing Syria into any discussion of Lebanon. If that's
true, then Berri did himself few favors by telling As-Safir on Saturday,
after meeting with Saudi Ambassador Abdel-Aziz Khoja, that "any efforts
exerted to bring about a breakthrough in Saudi-Syrian relations will speed
up the opportunities for a resolution in Lebanon, before it is too late."

This kind of talk, particularly Berri's recent statement that Lebanon is "a
time-bomb preparing to explode," is open to various interpretations. Some
see the comments as a threat; others, more benignly, assume the speaker is
playing up a sense of impending doom to pave the way for his return as
mediator. The visit by Amal representatives to the Phalange headquarters on
Tuesday lends credence to the latter view. But Berri, like Nasrallah, is
paying a heavy price for his alliance with Syria, and more specifically for
Syria's refusal to grant its Lebanese comrades any latitude to negotiate
what, for the Assad regime, could be a less dangerous tribunal framework.

Difficult times lie ahead for Berri. The parliamentary majority has already
signed a petition asking President Emile Lahoud to open an extraordinary
session of Parliament. The decision is binding on Lahoud, but Berri has yet
to transmit the request to Baabda. If the speaker gets over this hurdle, in
late March he must convene the first regular session of Parliament for 2007.
If a parliamentarian formally asks that the tribunal law be dealt with as
"fast-track" legislation, Berri, at least according to a member of the
Hariri bloc, must put it to a vote. In addition, Article 44 of the
Constitution allows the majority to hold a vote of confidence in the speaker
two years after legislative elections, in the first regular annual session.
If he loses by a two-thirds margin, Berri can be replaced.

These maneuvers are unlikely to change Berri's behavior, get the tribunal
approved, or bounce the speaker. However, they are politically embarrassing.
One thing must be dawning on Berri: It was the March 14 leadership that was
instrumental in returning him to power last year. Having lost the majority's
backing and little trusted by Hizbullah, the speaker must be wondering if
he's gone beyond his expiry date. More pertinently, Berri must sense that he
may be the latest target in a broader effort to dismantle what remains of
the Syrian order in Lebanon.

Je hoeft er de deur niet voor uit

Gisteren was er een anti-overheidsdemonstratie pal voor ons huis. Lekker gemakkelijk om zo vanaf je balkon de gebeurtenissen te overzien. Overigens meteen iets rechtzetten: de demonstratie gisteren was niet door Hezbollah maar door de centrale vakbond georganiseerd. En dat was te merken aan de opkomst want die viel zwaar tegen. Het parkeerterrein voor ons appartement waar zo’n 30 auto’s op kunnen staan was driekwart vol. Al met al zal de opkomst niet ver boven de 200 zijn uitgekomen.

De veiligheidsmaatregelen waren enorm, daar niet van. De regering neemt geen enkel risico en grendelde het gebied rondom het ministerie volkomen af. Ook ons gebouw, dat hieraan grenst, was ontoegankelijk voor enkele uren. Alleen per voet kon je er nog in of uit. Dat gaf op zich wel een veilig gevoel, maar gelukkig verliep de demonstratie bijzonder rustig. Slaapverwekkend haast, ware het niet dat voorafgaand aan de demonstratie een grote truck aan kwam rijden met wel 20 levensgrote luidsprekers op het dak. En ja hoor, een uurtje voor aanvang begon de muziek al te dreunen. Eerst begon het met mooie muziek van de Libanese zangeres Magda al Roumy, maar al snel werd overgeschakeld op militaire, nationalistische liederen: stoere mannenkoren die op een soort van marsmuziek hun liefde voor Libanon, Palestina en Hezbollah betonen. Je begrijpt, geef mij de zoetgevooisde stem van Magda Al Roumy maar. (om haar muziek te downloaden kun hier terecht, gratis registratie verplicht.)

De hele demonstratie had iets knulligs over zich. Misschien dat het mijn teleurstelling was over de lage opkomst, maar het leek alsof de deelnemers ook niet echt gemotiveerd waren om er wat van te maken. Opvallend was dat al veel mensen het voor gezien hielden na de eerste toespraak. Om twee uur begon het, en amper een kwartiertje later gingen de eerste mensen al weer weg. Vreemd: waarom helemaal naar de demonstratie komen en dan weer zo snel weg?

Ook de opzet van het geheel was niet echt stimulerend. De muziek was overweldigend en veel te hard, sommige toespraken waren niet live maar waren eerder opgenomen en er was geen ruimte voor interactie met het publiek. Men stond er eerlijk gezegd wezenloos bij te kijken. En wat kon je ook doen? Door de luide muziek was het zinloos om leuzen te scanderen. Zelfs het praten met de persoon naast je was welhaast onmogelijk. En dat leidde tot passiviteit. Het is juist een lekker gevoel om met elkaar slogans te roepen. Ik herinner me nog studentendemonstraties waarop we volop met elkaar riepen “Deetman is van onderwijs, maar is hij ook van boven wijs?”. Dat was grappig, dat was gezellig en erg goed voor het wij-gevoel. Maar ja, als dit niet mogelijk is vanwege de oorverdovende muziek, dan gaat de lol er al snel af.

Uiteraard was ik druk aan het filmen, totdat er aan de deur werd geklopt. Brigitte deed open en er stonden drie rechercheurs in de gang. Twee in burger en de derde in vol ornaat. Of er een buitenlander bij haar in het appartement was? “eh ja, mijn man”, was Brigitte’s antwoord. Of ze wist dat hij aan het filmen was en dat dit ten strengste verboden is. “eh, nee” was het antwoord. Ik was inmiddels ook aan komen lopen en was al bang dat ze het bandje in beslag zouden nemen. Daar stond namelijk ook onze kerstvakantie in Nederland op. Gelukkig was dat niet nodig, maar, en toen keken ze me op hun strengst aan (zouden ze dat oefenen voor de spiegel?), ik mocht niet meer filmen vanaf het balkon!

Achteraf begreep ik wel waarom ze op me afstapten. Ik had even daarvoor namelijk de politie gefilmd die scherpschutters op de daken had staan en ook vanaf een ander balkon de demonstratie in de gaten hielden. Waarschijnlijk waren ze daar niet zo blij mee. Al met al kwam het zeer professioneel over dat men zo snel ingreep. Wel geeft het te denken over de mate van vrijheid die je hebt in Libanon, maar goed ‘freedom is not for free’, zoals de Amerikanen dat zo mooi kunnen zeggen.

De demonstratie was na amper twee uur al weer afgelopen en binnen een paar minuten hadden de demonstraten die tot het einde waren gebleven, het parkeerterrein verlaten. Een half uurtje later had de Stadsvuilnisdienst het terrein weer helemaal schoon geveegd en leek het alsof er nooit iets had plaatsgevonden.

Wat bijbleef was een gevoel van onbehagen: Het kan haast niet anders of met name de jongere demonstranten vonden het maar een zinloze, softe bedoening, deze bijeenkomst. En inderdaad, hier zal de regering geen slaap over verliezen. De leiders riskeren het risico om hun achterban van zich te vervreemden als ze op deze zachte, vriendelijke manier doorgaan. En dus ligt escalatie op de loer: hetzij van onderaf door ontevreden jongeren, hetzij van bovenaf, door de hogere echelons die ook wel aanvoelen dat ze met dergelijke demonstraties niets opschieten.

Hezbollah heeft inmiddels hardere acties aangekondigd vanaf komende zaterdag. Onduidelijk is wat men van plan is, dat moet een verrassing blijven. Maar de geruchten zijn dat men belangrijke wegen wil gaan afsluiten. De eerste reacties van de Libanezen laten zich raden: eerst was het Israël die bruggen en wegen blokkeerde, nu gaat Hezbollah het nog eens dunnetjes overdoen.

Op wintersport in Libanon

Jawel, wintersport in Libanon is geen enkel probleem. Ik zag zojuist op de blog van Sietske prachtige foto's staan: http://www.sietske-in-beiroet.blogspot.com/ en dan ietsje naar beneden scrollen.

Dus doe het eens anders dit jaar: niet de Alpen maar Mount Lebanon!

Met de neus in de boter

Zo, weer terug in Libanon na een lange en gezellige vakantie in Nederland. Goed om weer de familie en vrienden te zien. Was ook hoog nodig want de meesten hadden onze dochter Janine nog niet gezien, behalve dan tweemaal op TV tijdens de oorlog.

Het blijft een mooi land Nederland. Zo luister ik altijd naar Radio 1 wanneer ik aan het autorijden ben en daar komen vaak prachtige nieuwsberichten voorbij. Zoals de rechtzaak tegen de Postcode Loterij. Waar elders in de wereld gaan mensen die een loterij niet hebben gewonnen, een rechtzaak aanspannen? De mensen die in de winnende straat wonen, maar geen lot hadden, vielen buiten de boot en hebben nu enorme spijt dat ze geen lot hadden gekocht. Zoveel spijt zelfs dat ze er psychisch aan onder door gaan. De bijhorende schade gaan ze nu proberen te verhalen op de Postcode Loterij: die is immers verantwoordelijk voor het uitkeren van zúlke hoge prijzen dat de spijt rechtevenredig toeneemt. Als je buurman slechts 10 euro wint, ach, dat doet je niet zoveel. Maar een miljoen euro winnen…dat gaat knagen!

Als je het nieuws beluistert in Nederland zou je haast gaan denken dat er alleen maar ongelukkige en zielige mensen wonen. Het is op zulke momenten goed te bedenken dat het altijd nóg erger kan…zoals hier in Libanon.

De afgelopen weken heeft Hezbollah demonstraties georganiseerd rondom ministeries en staatsbedrijven om zodoende de regering te dwingen haar economische hervormingsplannen aan te passen. Deze plannen zijn opgesteld met het oog op de aanstaande donorconferentie Parijs 3 (ook wel Beiroet 1) genaamd. Op deze conferentie hoopt Libanon veel geld binnen te halen om de economie te ondersteunen. In ruil voor financiële steun stellen de donorlanden wel de eis dat de regering maatregelen neemt om de hulp zo goed mogelijk te laten werken. Logisch ook: ze willen hun goede geld niet in een eindeloze put gooien.

Dus heeft de regering een hervormingspakket opgesteld dat gerust ingrijpend mag worden genoemd. De telefoonsector en het elektriciteitsbedrijf worden geprivatiseerd, de Libanese AOW wordt beperkt en de BTW neemt met 2% tot 12%, een toename derhalve van maar liefst 20 procent.

Hezbollah ziet deze plannen niet zitten en heeft sowieso een probleem met de huidige regering die ze als ongrondwettelijk beschouwd, dus men heeft acties aangekondigd in samenwerking met de vakbondcentrale. Dat laatste is overigens interessant want de voorzitter van deze centrale was indertijd nog aangesteld onder invloed van Syrië. Inmiddels zijn veel voorzitters van de aangesloten bonden benoemd nadat Syrië vertrokken was en zijn derhalve anti-Syrië en pro-regering. Dit heeft tot gevolg dat de centrale vakbond een andere koers aan het varen is dan het merendeel van de aangesloten leden. Het is maar de vraag of de vakbondcentrale de boel bij elkaar kan houden met een voorzitter die beduidend radicaler is dan zijn achterban.

Een gevolg van deze verdeeldheid is dat de demonstraties tot nu toe niet veel opkomst kenden. Een paar honderd man en dat was het wel. Hezbollah leider Nasrallah heeft dan ook maandagavond op TV opgeroepen tot een grotere opkomst bij de volgende demonstraties. Het tijdstip is aangepast om meer mensen te laten deelnemen: van 11 uur ’s ochtends naar 2 uur ’s middags. Veel overheidsdiensten, banken en dergelijke werken tot één of twee uur, dus mensen hoeven nu niet hun werkdag te onderbreken, maar kunnen direct na afloop van het werk gaan demonstreren.

Vandaag staat een demonstratie gepland bij het Ministerie van Economische Zaken. Laat dat nu juist onze buren zijn. Inderdaad, met onze neus in de boter! In het vorige appartement waren we de buurman van de minister van Gezondheidszorg, nu grenst ons gebouw aan het gebouw van EZ. De demonstratie zal pal voor ons appartementengebouw gaan plaatsvinden. Hopen maar dat het rustig blijft, maar voor de zekerheid ga ik eerder naar huis. Janine hebben we niet naar het kinderdagverblijf gebracht want we willen niet dat we haar niet kunnen ophalen, mocht de demonstratie voor ons huis uit de hand lopen. Dat zal wel niet, maar je weet maar nooit.

Het was overigens haast komisch om te zien hoe gisteravond de politie voorbereidingen trof ter bescherming van het ministerie. Rond een uur of negen ’s avonds kwamen twee grote politietrucks met luidsprekers omroepen dat alle auto’s onmiddellijk van straat moesten worden gehaald. Ook het parkeerterrein tegenover het ministerie en ons moest worden ontruimd. Beide auto’s reden rondjes door de wijk alsmaar de boodschap herhalend dat iedereen die hun auto aan de straat hadden geparkeerd, deze zo snel mogelijk moest verplaatsten. Alleen…beide politietrucks reden vlak achter elkaar en beide zaten als gevolg flink door elkaar heen te schreeuwen met hun luidsprekers!

Vervolgens gingen ze de resterende auto’s bij naam noemen om zo de eigenaars uit hun huis te krijgen. Dus dat ging van “Jeep Honda REMOVE!, Yellow American Chrevolet REMOVE!, Jeep..eh…Jeep Weet-ik-Niet REMOVE!!” Ze noemen alle four-wheel drives een Jeep, dus vandaar, maar de beste agent wist niet zo snel op de naam van het model van de laatste 4x4 te komen.

Nog leuker werd het toen een wat oudere dame onze straat in kwam rijden en een parkeerplaatsje zocht. Dat trof, want er ging net een auto weg. Die man had natuurlijk de politie gehoord! Maar de keurig nette dame wist van niets en was bezig om haar auto te parkeren toen de politietruck weer de hoek om kwam. Zodra de politie zag dat er een malloot aan het parkeren was, terwijl hij al minstens een half uur de longen uit zijn lijf aan het schreeuwen was, reed hij met een noodgang op de dame af en begon haar uit te leggen dat je niet mag parkeren…via de luidspreker uiteraard dus de hele wijk kon meegenieten:

“U MAG HIER NIET PARKEREN!”…helaas was het antwoord van de vrouw onhoorbaar…

”NEE! OOK NIET VOOR 5 MINUTEN OM IETS AF TE GEVEN!!”…..

”VAN HARTE GEFELICITEERD MET DE VERJAARDAG VAN UW DOCHTER MAAR U MAG HIER NIET PARKEREN!!!”…”IK HERHAAL, U MAG HIER NIET PARKEREN” (Brigitte en ik keken elkaar aan en barstten allebei in lachen uit)

”NOU, EENS EVEN KIJKEN, U KUNT HET PROBEREN OP DE PARKEERPLAATS EEN STRAAT VERDEROP, MISSCHIEN HEBBEN ZE DAAR NOG PLAATS”….

”RUSTIG AAN MEVROUW, HET IS NIET MIJN IDEE OM DE STRAAT AF TE SLUITEN”