Je hoeft er de deur niet voor uit

Gisteren was er een anti-overheidsdemonstratie pal voor ons huis. Lekker gemakkelijk om zo vanaf je balkon de gebeurtenissen te overzien. Overigens meteen iets rechtzetten: de demonstratie gisteren was niet door Hezbollah maar door de centrale vakbond georganiseerd. En dat was te merken aan de opkomst want die viel zwaar tegen. Het parkeerterrein voor ons appartement waar zo’n 30 auto’s op kunnen staan was driekwart vol. Al met al zal de opkomst niet ver boven de 200 zijn uitgekomen.

De veiligheidsmaatregelen waren enorm, daar niet van. De regering neemt geen enkel risico en grendelde het gebied rondom het ministerie volkomen af. Ook ons gebouw, dat hieraan grenst, was ontoegankelijk voor enkele uren. Alleen per voet kon je er nog in of uit. Dat gaf op zich wel een veilig gevoel, maar gelukkig verliep de demonstratie bijzonder rustig. Slaapverwekkend haast, ware het niet dat voorafgaand aan de demonstratie een grote truck aan kwam rijden met wel 20 levensgrote luidsprekers op het dak. En ja hoor, een uurtje voor aanvang begon de muziek al te dreunen. Eerst begon het met mooie muziek van de Libanese zangeres Magda al Roumy, maar al snel werd overgeschakeld op militaire, nationalistische liederen: stoere mannenkoren die op een soort van marsmuziek hun liefde voor Libanon, Palestina en Hezbollah betonen. Je begrijpt, geef mij de zoetgevooisde stem van Magda Al Roumy maar. (om haar muziek te downloaden kun hier terecht, gratis registratie verplicht.)

De hele demonstratie had iets knulligs over zich. Misschien dat het mijn teleurstelling was over de lage opkomst, maar het leek alsof de deelnemers ook niet echt gemotiveerd waren om er wat van te maken. Opvallend was dat al veel mensen het voor gezien hielden na de eerste toespraak. Om twee uur begon het, en amper een kwartiertje later gingen de eerste mensen al weer weg. Vreemd: waarom helemaal naar de demonstratie komen en dan weer zo snel weg?

Ook de opzet van het geheel was niet echt stimulerend. De muziek was overweldigend en veel te hard, sommige toespraken waren niet live maar waren eerder opgenomen en er was geen ruimte voor interactie met het publiek. Men stond er eerlijk gezegd wezenloos bij te kijken. En wat kon je ook doen? Door de luide muziek was het zinloos om leuzen te scanderen. Zelfs het praten met de persoon naast je was welhaast onmogelijk. En dat leidde tot passiviteit. Het is juist een lekker gevoel om met elkaar slogans te roepen. Ik herinner me nog studentendemonstraties waarop we volop met elkaar riepen “Deetman is van onderwijs, maar is hij ook van boven wijs?”. Dat was grappig, dat was gezellig en erg goed voor het wij-gevoel. Maar ja, als dit niet mogelijk is vanwege de oorverdovende muziek, dan gaat de lol er al snel af.

Uiteraard was ik druk aan het filmen, totdat er aan de deur werd geklopt. Brigitte deed open en er stonden drie rechercheurs in de gang. Twee in burger en de derde in vol ornaat. Of er een buitenlander bij haar in het appartement was? “eh ja, mijn man”, was Brigitte’s antwoord. Of ze wist dat hij aan het filmen was en dat dit ten strengste verboden is. “eh, nee” was het antwoord. Ik was inmiddels ook aan komen lopen en was al bang dat ze het bandje in beslag zouden nemen. Daar stond namelijk ook onze kerstvakantie in Nederland op. Gelukkig was dat niet nodig, maar, en toen keken ze me op hun strengst aan (zouden ze dat oefenen voor de spiegel?), ik mocht niet meer filmen vanaf het balkon!

Achteraf begreep ik wel waarom ze op me afstapten. Ik had even daarvoor namelijk de politie gefilmd die scherpschutters op de daken had staan en ook vanaf een ander balkon de demonstratie in de gaten hielden. Waarschijnlijk waren ze daar niet zo blij mee. Al met al kwam het zeer professioneel over dat men zo snel ingreep. Wel geeft het te denken over de mate van vrijheid die je hebt in Libanon, maar goed ‘freedom is not for free’, zoals de Amerikanen dat zo mooi kunnen zeggen.

De demonstratie was na amper twee uur al weer afgelopen en binnen een paar minuten hadden de demonstraten die tot het einde waren gebleven, het parkeerterrein verlaten. Een half uurtje later had de Stadsvuilnisdienst het terrein weer helemaal schoon geveegd en leek het alsof er nooit iets had plaatsgevonden.

Wat bijbleef was een gevoel van onbehagen: Het kan haast niet anders of met name de jongere demonstranten vonden het maar een zinloze, softe bedoening, deze bijeenkomst. En inderdaad, hier zal de regering geen slaap over verliezen. De leiders riskeren het risico om hun achterban van zich te vervreemden als ze op deze zachte, vriendelijke manier doorgaan. En dus ligt escalatie op de loer: hetzij van onderaf door ontevreden jongeren, hetzij van bovenaf, door de hogere echelons die ook wel aanvoelen dat ze met dergelijke demonstraties niets opschieten.

Hezbollah heeft inmiddels hardere acties aangekondigd vanaf komende zaterdag. Onduidelijk is wat men van plan is, dat moet een verrassing blijven. Maar de geruchten zijn dat men belangrijke wegen wil gaan afsluiten. De eerste reacties van de Libanezen laten zich raden: eerst was het Israël die bruggen en wegen blokkeerde, nu gaat Hezbollah het nog eens dunnetjes overdoen.