Blog verhuist!

Beste bezoekers,

Dit weblog gaat verhuizen naar een nieuw adres: http://lebanon-update.blogspot.com/ Het enige verschil is nu de Engelse spelling van Libanon en jawel, na rijp beraad heb ik besloten om vanaf nu in het Engels door te gaan.

De belangrijkste reden is het bereik. Door in het Engels te gaan bloggen, hoop ik meer mensen aan te spreken. Is dat ijdel? Natuurlijk! Maar ja, als ik niet om bezoekersaantallen zou geven, dan zou ik net zo goed een dagboek voor mezelf kunnen bijhouden. Door te kiezen voor een voor iedereen toegankelijk blog, zoek je per definitie de openbaarheid op. Nu weet ik wel dat je dit juist moet ontkennen, net als een beginnende schrijver die steevast zegt dat verkoopcijfers hem niets zeggen. “Ja ja, vandaar dat hij zijn manuscript aan zoveel mogelijk uitgeverijen heeft opgestuurd”, denk ik dan altijd. Maar dit soort hypocrisie is niet aan mij besteed.

Een bijkomende reden is dat ik hoop dat ooit onze dochter Janine deze website vindt en dan kan lezen wat pappa allemaal meemaakte in Libanon. Ik wil het risico niet lopen dat haar Nederlands onvoldoende is, dus vandaar de overstap naar Engels. Ook mijn vrouw Brigitte kan nu eindelijk eens lezen wat ik allemaal te bloggen heb.

Een andere reden is de uitdaging die ligt in het uitbreiden van het lezerspubliek. Het niveau zal verder omhoog moeten om mee te kunnen komen in de internationale blogwereld.

De laatste reden is dat naar ik hoop de bezoekers van mijn blog ook goed thuis zijn in het Engels en dat er wat dat betreft geen hindernissen worden opgeworpen om dit blog te blijven volgen.

Explosieven gevonden in woonwijken

Gisteren zijn op vier verschillende plaatsten explosieven gevonden. Tweemaal in de christelijke wijk Ashrafieh, eenmaal in de christelijke plaats Ghbaleh in de Kesrouan regio en tenslotte werden er staven dynamiet gevonden in christelijke plaats Jezzine, ten zuiden van Beiroet. Zien we een patroon? [dinsdag overigens werden explosieven gevonden in een soennitische buitenwijk van Beiroet, Bir Hassan]

Juist, zoals gewoonlijk worden de christelijke Libanezen opnieuw bedreigd. Wordt wel eens vergeten: Rafiq Hariri was het enige niet-christelijke slachtoffer in de lange reeks aanslagen die sindsdien hebben plaatsgevonden. Men probeert hiermee natuurlijk in te spelen op de sektarische tegenstellingen en christenen zijn relatief veilig. Of althans, het is minder risicovol om de christenen aan te vallen dan om de tegenstellingen tussen soennieten en sjiieten eens flink op scherp te zetten.

In de vier bovengenoemde plaatsen trof men staven dynamiet aan, tot wel 11 kilo, geplaats bij winkels in woonwijken. Gisteren werd op TV de vindplaats in Ashrafieh getoond: de dader had de staven dynamiet gewoon bij een restaurant en bij een kapper voor de deur achtergelaten, verpakt in een paar kartonnen dozen. Van de dader ontbreekt elk spoor.

Erg angstaanjagend om te zien dat dit zo gemakkelijk kan gebeuren. Ditmaal waren de explosieven niet bedoeld om daadwerkelijk te ontploffen. Het moet worden opgevat als een waarschuwing. En inderdaad, het zal doodeenvoudig zijn om de volgende keer wel een ontstekingsmechanisme bij te voegen.

Het past in een alarmerende verschuiving in het patroon van aanslagen op politici en journalisten naar willekeurige aanslagen op onschuldige burgers. Allemaal ongetwijfeld bedoeld om de druk op Siniora op te voeren om tot een compromis met de oppositie te komen. Het wachten is nu op de bommen die wel gaan ontploffen.

Ook krijg je direct de irrationele maar oh zo menselijke reacties op deze vondsten. Zo zou ik vandaag naar een klant die net ietsje voorbij de vindplaats woont in Ashrafieh. Ga je dan wel of niet? Gelukkig voor mij belde hij zelf af, dus dat probleem was opgelost. Maar de kapper en het restaurant waar gisteren staven dynamiet werden aangetroffen, zullen weinig klandizie hebben de komende dagen.

De aap is uit de mouw

Hezbollah heeft vandaag voor het eerst toegegeven dat voor hen het VN Tribunaal direct is gekoppeld aan de hervorming van de regering. Tot aan gisteren werd dit steevast ontkend, maar nu heeft de tweede man in Hezbollah, sjeik Naim Qassim, toegegeven wat eigenlijk iedereen al wist: beide zaken zijn direct aan elkaar gerelateerd: Hezbollah is bereid het VN Tribunaal te accepteren in ruil voor een vetorecht in de regering.

Op zich positief dat Hezbollah voor het eerst zo duidelijk uitspreekt achter het VN Tribunaal te staan. Jammer uiteraard dat hier direct een claim op vetorecht aan wordt verbonden. Je vraagt je af wat de twee zaken feitelijk met elkaar te maken hebben. Een mogelijke link is dat het VN Tribunaal als westers wordt gezien en dat Hezbollah bang is om Libanon in de uitverkoop te doen. Door het hebben van een vetorecht, kan men allicht dat proces beter beïnvloeden.

De eerste tekenen zijn dat Hariri c.s. het voorstel van Qassim wel ziet zitten. Men is niet bang dat Hezbollah haar belofte zou breken door het VN Tribunaal te blokkeren als ze éénmaal het vetorecht hebben. Voor zulke angst is ook niet direct aanleiding. Hezbollah wordt over het algemeen als zeer betrouwbaar gezien. Als men iets belooft, dan doet men dat ook. Geen ge-Rita-Verdonk bij Hezbollah, maar gewoon beloftes nakomen.
Wel zouden de christelijke partijen onder leiding van Samir Geagea grote moeite hebben met het geven van een vetorecht aan Hezbollah. Men vindt dat de recente verkiezingen duidelijke taal hebben gesproken. Hezbollah heeft verloren en zou niet via chantage een veel grotere invloed mogen krijgen dan wat de kiezer hen heeft toebedeeld.

Op zich zit daar wel wat in natuurlijk. Maar het heeft een hoog theoretisch gehalte. Immers, voorheen werden beslissingen eigenlijk altijd met consensus genomen. Dus het al dan niet hebben van een vetorecht heeft tot nu toe weinig invloed gehad. Nu is het verleden nooit een garantie voor de toekomst, maar als er één zaak duidelijk is geworden de afgelopen maanden, is dat het politieke systeem in Libanon is gebouwd op de fundamenten van de consensus. Wordt daar aan gezaagd, dan valt het landsbestuur in duigen.

Wat je er ook van vindt, Libanon zal de weg terug moeten vinden naar de overleg-democratie. Powerplay door de meerderheid is vrijwel onmogelijk. Dat geldt ook voor Nasrallah. Daarom is angst voor powerplay door Hezbollah als ze eenmaal het vetorecht hebben, voorbarig te noemen.
Wat ongetwijfeld een rol speelt bij de regeringspartijen, is het gezichtsverlies en het idee dat Hezbollah niet beloond mag worden voor het in de vernieling storten van het land. Eerst door de oorlog met Israël en later door de bezetting van het centrum. Maar goed, er zit beweging in de zaak en dat is momenteel het hoogst haalbare.

Update: Vandaag, vrijdag, las ik dat Samir Geagea inmiddels instemt met het voorstel van Hezbollah om het VN Tribunaal goed te keuren in ruil voor aanpassing van de regering. Gisteren nog kon je lezen dat juist Geagea een fel tegenstander was van dit voorstel. Zou het heus dat hij in één dag zo'n radicale slag heeft gemaakt of zijn het de Libanese journalisten die de zaken verkeerd voorstellen? En de argeloze blogger die dat weer braaf overneemt :-)

De reden voor Gaegae's steun laat zich raden. Hij hoopt waarschijnlijk dat het VN Tribunaal dusdanige schade bij Syrië en hun suppporters zal aanrichten dat dit hun positie sterk zal verzwakken zodat een eventueel vetorecht (daarover sprak hij overigens niet) eveneens haar kracht verliest.

Michael Young: Learning nothing and forgetting nothing

Learning nothing and forgetting nothing
By Michael Young
Daily Star staff
Thursday, February 22, 2007

Earlier this week, two statements neatly summarized the crisis in Lebanon. The first came from the EU's representative in Beirut, Patrick Laurent; the second from Syria's official Al-Thawra daily. Both reaffirmed in their own separate ways that the Syrian regime, since its army was forced out of Lebanon in 2005, has chosen to behave like the exiled Bourbons: learning nothing and forgetting nothing.

In an exchange with journalists, Laurent had this to say about Syrian behavior in Lebanon, and about European efforts to "engage" President Bashar Assad: "We tried everything, as did many others, employing both gentle means and pressure," but nothing seemed to work. As if confirming Laurent's doubts, Al-Thawra, in an editorial Tuesday, called for talks between Damascus and the US covering Lebanon, Palestine, the Golan Heights, and Iraq. "Syria insists on a serious and profound dialogue on all subjects without exception," the newspaper asserted.

Precisely where this extraordinary statement came from was unclear. Syria is a declining power, capable only of spreading instability in its neighborhood to ward off irrelevance. However, this game, which the late President Hafez al-Assad played to perfection, no longer works. By allying itself with an Iran that Saudi Arabia regards as an existential threat, Syria is in no position to make demands of the Arab states, let alone of the United States. The Syrians recently tried to take control of the Iraqi Baath Party, and failed. They tried to midwife a Fatah-Hamas deal in Damascus, and failed again. Assad has even managed to alienate Egypt, by thwarting its peace efforts on the Palestinian front and by ensuring that Arab League Secretary General Amr Moussa's mediation in Lebanon would go nowhere. And in Lebanon, Assad has so angered the Sunni community that the prospect of a Syrian military return seems fanciful.

Most alarming from a Lebanese perspective, the Al-Thawra article showed that Syria has yet to grasp that the United Nations Security Council passed Resolution 1559 in 2004. In insisting on Syria's having a say in Lebanon's future, the newspaper disregarded that the resolution specifically asked Damascus to end its interference in Lebanese affairs.

Assad may have come out of his summit in Tehran last week invigorated by a sense that the Iranians need him in their confrontation with the Bush administration. It was always naive to assume that Iran would pressure Assad on the Hariri tribunal at a time when the nuclear issue was on the verge of reaching a climax at the UN - with more steps possibly coming at the Security Council to impose new sanctions on Tehran.

However, it is precisely because of this that Syria should be careful. Iran's ultimate guarantee against an American attack isn't the comradeship of Damascus, but a broad Arab consensus behind the benefits of a dialogue with Iran and the undesirability of an American military response to the nuclear standoff. Iran views its talks with the Saudis as the best means to avoid a war, but also to hinder approval of new UN sanctions and avert a Sunni-Shiite conflict that would cripple Iranian initiatives in the Middle East. In this context, Assad could emerge as a burdensome ally.
http://www.dailystar.com.lb

The Bush administration is more subtle than it has been given credit for. It authorized the Saudi-Iranian dialogue, realizing that this reflected the central Sunni-Shiite fault line dividing the Middle East. There are some in Washington who would love to bomb Iran, but there is no domestic traction for war, leaving room for diplomacy. This is where the Saudi-Iranian talks fit in. That Bandar bin Sultan, the former ambassador to the US, was named point man on the Saudi side surely reassured the Bush administration, particularly Vice President Dick Cheney.

As the Syrians look on, what is going through their minds? Their agenda can be reduced to a single item: undermining the Hariri tribunal. Neither in Iraq nor in the Palestinian areas is Assad indispensable. In Lebanon, Syria presumably faces Iranian "red lines" limiting the kind of intimidation it can employ, which is why the Syrian-Iranian compromise is for more stalemate, punctuated by controlled Hizbullah escalations. The latest scheme is for a civil-disobedience campaign. Yet this may end up backfiring like other opposition efforts did. Shiites would suffer as much as anyone from obstruction of the country's public administration.

Iran and Syria can agree over raising the heat in Lebanon to squeeze the Saudis. But beyond that the situation becomes more complicated. The Iranians want an advantageous deal in Lebanon, but not a civil war. They also don't want to break with the Saudis, because there will be more friction with the US and the Arab world in the coming months. An Arab League summit is to be held in Saudi Arabia in March, and there is nothing Iranian leaders would like less than for the predominantly Sunni Arab states to use that event to warn against the "Persian peril." This explains why the Syrians are so eager to act now in Lebanon, to ensure they can get something on the tribunal before eventual progress in the Saudi-Iranian relationship pushes their aims to the backburner. A Saudi-Iranian rapprochement would make it much tougher for Assad to kill the tribunal, whose passage the Saudi leadership considers non-negotiable.

Assad senses that the window of opportunity is closing. His last card is a Lebanese civil war, but it's not one that Iran and Hizbullah seem willing to play. However, the tribunal won't disappear. At best, if Syria aborts formal Lebanese endorsement of the institution, this will make the move toward Chapter VII of the UN Charter more likely. Only when Assad truly accepts Resolution 1559 and embraces Lebanon's sovereignty and independence, will he persuade anyone that his regime is worth saving.

Regering vraag om uitstel van tribunaal

De Libanese regering heeft de VN verzocht om het mandaat van de onderzoekscommissie in de moord op Hariri met één jaar te verlengen. Logischerwijs wordt daarmee ook het tribunaal met een jaar uitgesteld. Immers, je kunt pas met de rechtzaak beginnen als de aanklager met zijn onderzoek rond is.

Typisch een geval van jammer. Hiermee blijft de onzekerheid bestaan en duurt het nog langer voordat een begin kan worden gemaakt met het verwerken van het recente door Syrië gedomineerde verleden. Het geeft tevens de oppositie hoop dat uitstel wellicht afstel betekent. Dit zal hun houding eerder verharden dan verzachten.

Met name het voortduren van de onzekerheid is slopend voor een land. De algemene verwachting is dat Libanon door de zure appel moet heen bijten. Door het uitstel van een jaar, wordt deze appel echter wel erg groot. Zelf had ik de hoop dat ondanks een onstuimige periode tot aan het Tribunaal en de verkiezing van een nieuwe president, er vervolgens weer rust in de tent zou komen, zeg vanaf november dit jaar. Maar dat lijkt nu dus te zijn uitgesteld tot ten minste zomer 2008.

Libanon kan gerust zijn: de spanning loopt weer op

Het was de afgelopen dagen rustig, erg rustig…verdacht rustig zelfs. En daar houdt men hier niet van. Dan begint het te kriebelen en te jeuken bij veel Libanezen want de stilte voor de storm is vaak erger dan de storm zelf. Gelukkig dus maar dat de spanning weer begint op te lopen. Hezbollah heeft namelijk een oud dreigement van stal gehaald: burgerlijke ongehoorzaamheid.

Aan het begin van de oppositionele acties sprak men al van deze mogelijkheid, maar men heeft het even in de ijskast gezet ten faveure van het tentenkamp in het centrum. Nu dat geen effect blijkt te hebben, wil men opschakelen naar ernstigere acties. Het is nog erg onduidelijk wat men precies van plan is, maar te denken valt aan stakingen. Ook wordt al genoemd dat de oppositie mensen gaat oproepen geen belastingen en dergelijke meer te betalen aan de overheid die door haar als illegaal wordt beschouwd.

De sjiieten maken ruwweg eenderde deel uit van de Libanese bevolking, dus als ze gaan staken kunnen ze gemakkelijk het land platleggen. En wat te denken van de stroomvoorziening, het water, ministeries, het vliegveld en ga zo maar door? Nasrallah heeft wat dat betreft erg veel macht: als hij vanavond een speech zou houden waarin hij tot staking zou oproepen, dan ligt het land direct in een coma.

Hopelijk gebeurt dat niet en komt men alsnog tot een politieke oplossing, maar de signalen hieromtrent zijn niet bijzonder hoopvol. Nabih Berri weigert om het parlement bijeen te roepen en dus kunnen regeringsvoorstellen niet worden aangenomen door de Tweede Kamer van Libanon. Ook stelt Berri dat de enige oplossing is om de oppositie een vetorecht te geven. Elke andere oplossing wijst hij bij voorbaat af.

Tot slot nog even een update over Michel Suleiman, de opperbevelhebber van het leger. Eerder meldde ik dat veel Libanezen vermoeden dat hij presidentiële ambities heeft. Hij heeft dat gisteren indirect bevestigt door, heel uitzonderlijk, een toespraak te geven. Daarin stelde hij onder meer dat hij het als zijn taak ziet om aan te blijven tot aan de presidentiële verkiezingen in november.

Op de vraag of hij zelf ook in de race is, zei hij dat hij zich aan de grondwet zou houden. Deze schrijft een strikte scheiding tussen leger en politiek voor. Zo mogen soldaten niet stemmen en ook niet verkiesbaar zijn. Suleiman zal dus moeten aftreden. Op een vervolgvraag van een journalist wat hij precies bedoelde met dat hij aan zou blijven tot aan de verkiezingen, zei Suleiman dat hij rond de verkiezingen zal aftreden, dus ja, hoeveel hints heb je dan nodig om te beseffen dat hij Lahoud achteraan wil: van opperbevelhebber tot president. Wat is het toch met de zucht naar telkens meer macht?

"Verrek! zeg kerel, ben jij het?"

Het had zo maar het liedje van Lodewijck van Avezaath kunnen zijn want wie zat daar zaterdag lekker te eten in een sjiek restaurant in het hart van de christelijke wijk in Beiroet? Juist, een parlementslid van Hezbollah. Jammer voor de lezer, maar ik zal geen namen noemen. Voor deze politicus geen koude tent in het centrum van regenachtig Beiroet. Zo zie je maar weer. Terwijl het voetvolk vernikkelt en warm probeert te blijven bij de kooltjes van de waterpijp, neemt het hogere echelon het er goed van.

OK, een beetje goedkoop om daar kwaad of anderszins verontwaardigd over te zijn, en eerlijk gezegd vind ik het prima. Laat men vooral eten waar men wil. Vorige week overigens, reageerde een ander lid van de oppositie, ene Kanaan van de christelijke partij van Michel Aoun, nogal geprikkeld op dergelijke verwijten toen hij werd gezien in Faraya, het luxueuze skioord van Libanon. Op de vraag waarom hij aan het skiën was en niet zijn partijgenoten in het tentenkamp gezelschap hield, sloeg zijn bodyguard er flink op los. De maker van de opmerking moest worden behandeld in het ziekenhuis. Ironisch genoeg was dat iemand die voor BankMed werkt en dat is weer de bank die in handen is van de Hariri familie. Waarschijnlijk wist Kanaan dit niet, maar het maakte het verhaal wel een stuk dramatischer.

In ieder geval, als dit de leading stories zijn vanuit Beiroet, dan is het dus vrij rustig momenteel. Er is de afgelopen dagen eigenlijk weinig blog-waardigs gebeurd. De herdenking op 14 februari is gelukkig rustig verlopen en sindsdien heerst er een soort van rust in Beiroet. Achter de schermen schijnt het nodige aan onderhandelingen plaats te vinden, maar daar komt weinig over naar buiten.

Ook de speech die Nasrallah afgelopen vrijdag gaf, was bijzonder mild. Hij herhaalde nog eens dat Hezbollah geen burgeroorlog wil en noemde dat opnieuw een rode lijn die ze niet zullen oversteken. Ook had hij een geruststellende boodschap voor de VN vredesmacht UNIFIL. Hij verzekerde dat Hezbollah de vredesmissie ondersteunt en geen enkele reden heeft om UNIFIL weg te willen hebben. Nasrallah ontzenuwde daarmee geruchten als zou Hezbollah een aanslag aan het voorbereiden zijn.

Als bonus gaf hij aan bereid te zijn tot onderhandelen in persoonlijke gesprekken met de diverse politici in Libanon. Hij ziet niets in hervatting van de Ronde Tafel gesprekken, en geeft de voorkeur aan één-op-één gesprekken. Dat klinkt verstandig: vaak is in een directe ontmoeting meer te bereiken dan vrijblijvende ontmoetingen met alle leiders tegelijkertijd.

Het enige punt waarop hij niet toegaf was het tentenkamp. Siniora had eerder opgeroepen om het kamp af te breken omdat het geen resultaat heeft geboekt in het verleden en dat in de toekomst ook niet zal doen, maar daar wilde Nasrallah niets van weten. Logisch ook, er moet nog wat overblijven voor de onderhandelingen.

Rustig verlopen herdenking

De herdenking van de moord op Hariri, gisteren precies twee jaar geleden, is gelukkig rustig verlopen. Veel mensen vreesden voor nieuwe aanslagen, maar die bleven uit. Ook het weer werkte mee. Waar het dinsdag stortregende en het vandaag eveneens met bakken uit de hemel komt vallen, was gisteren een verrassend prachtige dag.

Opvallend dat ook het weerbericht politiek gekleurd is in Libanon: de pro-Syrische TV stations voorspellen hondenweer voor gisteren (“blijft allen thuis!”) terwijl de overige stations opklaringen voorzagen (“gaat allen demonstreren!”).

Eenzelfde verschil zag je tijdens de verslaggeving. De pro-Syrische TV zenders toonden wel beelden, maar niet het geluid van de toespraken bijvoorbeeld terwijl de pro-regerings stations op volle kracht waren uitgerukt om de herdenking te verslaan. Over het aantal deelnemers was uiteraard eveneens een verschil van mening. De schattingen liepen uiteen van enkele duizenden tot honderdduizenden. Eerlijk is eerlijk, ook de gevestigde westerse media verschilden duidelijk van mening. Zo meldde BBC World dat enkele honderdduizenden mensen in Beiroet verzameld waren, maar hield CNN het op enkele tienduizenden. Zelf hou ik het op honderdduizenden, maar minder dan op 14 maart vorig jaar.

De sprekers waren stuk voor stuk flink bezig om met name Syrië de schuld van alle ellende te geven. Het land is daarmee tot een nieuw Israël geworden dat ook altijd van alles de schuld krijgt. De Druzenleider Walid Jumblatt was, hoe kon het ook anders, het meest uitgesproken. De man is altijd goed voor scherpe uitspraken en gisteren moest de Syrische president Bashar Assad het ontgelden. Zo omschreef hij Assad als een slang, een monster, de despoot uit Damascus, een zoon van Israël, de missing link (ontbrekende schakel uit de evolutie tussen mens en aap), een leugenaar, een crimineel!

Hezbollah politici reageerden hier geprikkeld op en zeiden dat Jumblatt de vredesinitiatieven die achter de schermen aan de gang zijn, torpedeerde met zijn door Amerika en Frankrijk ingefluisterde woorden. Jumblatt was inderdaad flink bezig om de massa op te zwepen, maar echte oplossingen reikt hij eigenlijk nooit aan.

Andere sprekers waren duidelijk rustiger en meer diplomatiek. Zo stelde christelijk leider Samir Geagea dat Hezbollah’s rol als het Verzet was uitgespeeld want “het Libanese leger is het verzet, de Libanese overheid is het verzet en de Libanezen zelf zijn het verzet”. Handig van hem om de bestaansreden van Hezbollah aan te vallen en gelijkertijd complimenten te geven aan Libanon en haar inwoners.

De laatste spreker was Saad Hariri en hij gaf een zeer kalme, waardige toespraak waarin hij iedereen haast bij naam bedankte voor zijn aanwezigheid. Hij somde een lange reeks van steden en dorpen, ja zelfs wijken in Beiroet op van waaruit mensen waren toegestroomd om met hem zijn vader te herdenken. Ook was hij vastberaden in de zoektocht naar de waarheid. Al met al maakte hij een prima indruk, zeker in vergelijking met schreeuwlelijk Jumblatt.

Wat in het bijzonder opviel was het gevoel van opgekropte frustratie dat nu allemaal naar boven kwam. Het was de eerste demonstratie sinds de oorlog met Israël en men had duidelijk behoefte alle onmacht en woede te ventileren: de oorlog, de bezetting van Downtown, Hezbollah’s negatieve strategie. “Nee, als Syrië dacht met het opblazen van twee bussen gisteren de mond te kunnen snoeren van de Libanese bevolking, dan had men dat verkeerd begrepen”, zo leken veel mensen te denken.

Verontrustend waren de logo’s van een nieuwe militie: de Tariq Jdeideh Panthers, ofwel T-J Panthers. Onduidelijk was of dit een parodie was op al die andere milities die nu weer de kop op steken of dat het werkelijk een nieuwe militie was. Tariq Jdeideh is een zeer Soennitische wijk die het podium waren van de rellen van een paar weken terug tussen de inwoners van de wijk en Sjiietische onruststokers.

Afin, de demonstratie is dus rustig verlopen. Maar dat weerhoudt de Libanees er niet van om zich toch zorgen te maken. Wat zeg ik, “toch”. Nee, “om zich juíst zorgen te maken’. De vaak pittige speeches moeten wel een minstens even pittige tegenreactie van Syrië uitlokken. En dus blijft Libanon haar hart vasthouden.

Michael Young: A new chapter in Syria's fortunes?

A new chapter in Syria's fortunes?
By Michael Young
Daily Star staff
Thursday, February 15, 2007

The two bus attacks near Bikfaya on Tuesday morning were the latest demonstrations of how far opponents of the Hariri tribunal are willing to go to prevent its establishment. However, on this the second anniversary of Rafik Hariri's death, it is becoming apparent that Syrian intransigence may be leading toward an unintended consequence: passage of the tribunal under Chapter VII of the United Nations Charter.

None of the five permanent members of the UN Security Council is enthusiastic about going to Chapter VII. Creating a court under its authority would take time, it could substantially alter the nature of Lebanese participation in the judicial process, and it would set a precedent that few if any of the permanent five is likely to be happy with. However, with Syrian officials bluntly declaring their opposition to the tribunal before various interlocutors, including Turkish Prime Minister Reccep Tayyip Erdogan, German Foreign Minister Frank-Walter Steinmeier, the Iranians, the Russians, and, on Tuesday, Arab League Secretary General Amr Moussa, we are nearing the stage where the international community's credibility will be at stake.

Damascus is precipitating a crisis it could have avoided. One year ago, a senior March 14 politician who had just returned from Saudi Arabia told me the regime there was reluctant to move ahead on the tribunal. Since then, the mood in the kingdom has changed completely. As Syria built up its ties with Iran in the past year, as it began destabilizing the situation in Lebanon, the tribunal became a valuable stick to use against Bashar Assad. The Syrian president has squandered one opportunity after another to dig himself out of the quicksand provoked by Rafik Hariri's assassination. He now finds himself being sucked deeper into it.

Assad would do well not to rely too heavily on the Russians. There is nothing Moscow would like more than for the tribunal to vanish, as it fears the consequences of the Syrian backlash. Russia will cry murder before it agrees to Chapter VII. However, several informed sources believe that if the Security Council moves in that direction, if Syria leaves the international community with no alternative, then the Russians will not thwart the procedure. As one person put it: "At the end of the day, if there is agreement at the top level, I doubt this is where Russia would seek a confrontation through the use of a veto. It's not in its national interest."

What will happen in the coming months is that all sides will continue to give priority to a Lebanese solution. At the same time, deliberations over resorting to Chapter VII will gain momentum if the tribunal remains stalled in Lebanon. The permanent members of the Security Council are not yet there. However, as the source put it, "there have been informal discussions. The word 'Chapter VII' is now being used."

There has been some talk of amending the tribunal's statutes as a way out of the deadlock, particularly Article 3, paragraph 2, defining responsibility for Hariri's murder. The passage states that "a superior shall be criminally responsible for any of the crimes [being investigated] committed by subordinates under his or her effective authority and control, as a result of his or her failure to exercise control properly over such subordinates ..." The Syrians have said that this poses a major problem for them. Under such terms, Syria's top leadership could be held accountable.

Yet even respected crisis-management organizations, such as the Brussels-based International Crisis Group, have misread the implications of Syria's uneasiness. In its latest report on Lebanon, for example, the ICG proposed "a revision of Article 3.2 of the tribunal's statutes to clarify - and narrow - the presently very broadly defined circumstances under which a superior can be held responsible for crimes committed by a subordinate."

However, those advocating this measure fail to see that the Assad regime has already shown that it doesn't think amending Article 3.2 is enough. By rejecting all concessions; by refusing to offer Lebanon any guarantees for its sovereignty or the security of its politicians; by blocking a comprehensive quid pro quo on the tribunal - when leading figures in the March 14 coalition would probably be willing to arrive at one - Syria has all but admitted that altering the tribunal's statutes is secondary. Syrian leaders seem to believe that in a system as rigidly hierarchical as theirs, it would be impossible to limit responsibility to the lower rungs of decision-making when it comes to Hariri's assassination. In that context, everything becomes a zero-sum game: Either the tribunal is scuttled, or Syria's regime goes down. This rigid reading, however, is preventing Assad from considering median solutions that may still be feasible, but that would also involve his making substantial concessions in Lebanon.

The Syrians can continue to hold Lebanese political life hostage to their obstinacy. However, this is damaging Syria's closest allies. In Lebanon, Hizbullah and Amal have paid a high price in the last two months for a Syrian-induced standoff that has taken the country to the brink of sectarian warfare. Iran, which has adopted the Syrian position on the tribunal and won't readily dump its alliance with Damascus, does not want to see its complex array of Middle Eastern calculations overcome by the single issue of the tribunal. Russia is little inclined to expend political capital protecting Syria at the UN, particularly against a tribunal that it helped create. Sooner or later Syria must give something up in order to gain something in exchange. Otherwise, it may find itself all alone.

Syria's mistake is to assume that the international community will just abandon the Hariri tribunal. The Syrians are imposing a fight on the UN - one which the organization has little desire to engage in, but even less of a willingness to lose. Assad lost the fight he picked over Resolution 1559; his regime's chances of winning this one are rapidly diminishing.

Iedereen is schuldig volgens Daily Star

Naar aanleiding van de opgeblazen bussen van dinsdag, wijdde de Daily Star daar gisteren haar redactioneel commentaar aan, zie beneden. Een erg slap verhaal: iedereen is schuldig.

Nee, niet iedereen is schuldig en zeker niet in gelijke mate, zoals het artikel suggereert. De feiten op een rij:

- Libanon organiseert democratische verkiezingen die werden geregiseerd door Syrië
- Desondanks winnen de anti-Syrische politici overtuigend met meer dan 2/3 van de stemmen
- De pro-Syrische Hezbollah lokt een oorlog met Israël uit waarbij ruim 1200 doden vallen en voor miljarden aan schade wordt aangericht
- De pro-Syrische partijen kunnen niet tegen hun verkiezingsnederlaag en stappen uit het parlement en regering.
- Libanon raakt verlamd en komt in nog meer economische malaise terecht

Tja, lijkt me duidelijk wie hier schuldig is. Maar niet voor de Daily Star. In een oh-zo-vertrouwd postmodern nihilisme is iedereen even schuldig. Een "scherpe analyse", kortom:

One day before the second anniversary of the massive blast that killed one of the most important personages in Lebanon's history, Tuesday's bus bombings near the town of Bikfaya previewed the inevitable result of unsolved murders and uninspired politics since the slaying of former Prime Minister Rafik Hariri. As if attacks on journalists and politicians were not sufficiently sickening, some ignoble party decided to target the Lebanese people themselves. The perpetrators of this cowardly act deserve universal scorn, but it should be noted also that their intent did not materialize of its own accord, out of thin air. Rather, the malicious crime arose from the conditions created by squabbling political leaders among whom the only discernible common denominator is an undiluted contempt for their compatriots.

Given the utter lack of respect that the high and mighty of both the government and the opposition have shown for the general public by failing to reach a compromise, it was perfectly predictable that eventually, someone would carry out a craven atrocity against the innocent and the humble. The next stage that so many Lebanese fear, though, is entirely avoidable: We do not have to see tit-for-tat massacres that spiral into civil war if the political class realizes at last that its pride is not justified, that its status is not earned, and that its priorities are indefensible.
http://www.dailystar.com.lb

The people who flooded into the streets of Beirut after the assassination of Hariri - all of them - have been betrayed. Some have switched camps, some have withdrawn from the political process, and some have given up on the country altogether. And those who remain devoted to one side or the other are missing the point of those heady days in February and March of 2005: No one was sure what vision of Lebanon would prevail, but everyone was certain that the future would be better than the past. Emphatically, that has not been the case thus far - and the politicians are to blame for having subjugated the interests of an entire country to their personal foibles, their determined inactivity, their wishful thinking, their rash actions, and, most of all, their wholly undeserved sense of entitlement.

Plenty of flowery condolences were uttered by powerful political figures after Tuesday's carnage. There was no evidence, though, that an appropriate sense of urgency had been instilled in them, and none that they understand who is to blame for all that has gone wrong - and all that may be about to.

Een nieuw Irak?

De bomaanslagen gisteren op twee bussen met burgers heeft veel indruk gemaakt hier in Libanon. Plotsklaps wordt duidelijk dat terrorisme iedereen kan overkomen en dat het niet langer iets is wat je kunt vermijden door geen politicus of journalist te zijn. De willekeurige aanval op volkomen onschuldige burgers die part noch deel hebben aan de politieke situatie, stemt bedroefd.

Natuurlijk probeert men een verklaring te vinden voor deze aanslag. Dan wordt gewezen op het feit dat een telg uit de Gemayal familie de eigenaar is van één van de bussen. Dat wordt dan samengevoegd met het gegeven dat Amin Gemayel op bezoek was bij George Bush en zie daar, de aanslag verklaard. De onuitgesproken gedachte die hier bij hoort is zoiets als: je kunt maar beter niet in een bus van Gemayel zitten want dat is vragen om moeilijkheden. Ach ja, was het noodlot maar zo simpel te verklaren.

Veel Libanezen hebben de vergelijking gemaakt met Irak: willekeurige aanslagen op burgers, veelal niet opgeëist en met als enige doel om het land in de afgrond te storten. Daar zit wel iets in. Ook deze aanslag zal niet worden geclaimd en het enige doel lijkt onrust te zaaien en natuurlijk om mensen angstig te maken voor de demonstratie van vandaag: de meesten komen immers met de bus.

Het is daarom helemaal een terroristische, laffe daad. Pal voor de herdenking van de moord op Hariri nog maar een moord er tegen aan gooien. Hopelijk hebben de bomaanslagen van gisteren het omgekeerde effect en komen juist extra veel mensen naar Beiroet om te laten zien dat ze genoeg hebben van geweld. Hopelijk ook verloopt de dag rustig. Het zou ironisch zijn als juist vandaag waar de vrede centraal staat, op rellen zou uitdraaien.

Gelukkig ziet het er daar niet naar uit. Zelfs op het televisiestation van Hezbollah draaien ze nu korte filmpjes waarin Hariri respectvol wordt herdacht. Volgens mij de eerste keer dat ze dat doen en het geeft (oh hoop!) aan dat Hezbollah ook geen escalatie meer wil.

Twee bussen ontploft

Vanochtend zijn twee bussen vlak na elkaar ontploft. Tenminste 3 mensen zijn daarbij om het leven gekomen. Eerdere berichten spraken van 12 dodelijke slachtoffers.

Onduidelijk is of het om zelfmoordaanslagen gaat of dat het van afstand ontplofte bommen betrof.

Later meer

Update: het ging zeker niet om zelfmoordenaars. Men vermoedt nu dat de bommen op afstand zijn ontplofd. De eerste bus ontplofte toen het in bereik van de afstandbediening kwam, de tweede bus ontplofte even later toen deze ook dicht genoeg genaderd zou zijn. Elke bus is opgeblazen met naar schatting anderhalf tot twee kilo springstof.

De aanslag vond plaats pal naast het huis van de achteroom van Brigitte. Zijn zoon moest naar het ziekenhuis met ernstige wonden aan zijn been. Even was er angst voor amptutatie, maar gelukkig konden de doktoren dit voorkomen. Herstel zal nog geruime tijd gaan duren.

Een heuse scoop: Mekka-akkoord voor begin Arabische Top

Gisteravond hoorde ik uit zeer betrouwbare bron dat voor het eind van de maand de regering van Saoedi-Arabië met een verrassing gaat komen. Uiteraard nog zeer geheim want het is immers een verrassing. De trouwe lezers van dit blog kunnen zich nog de “verrassing” van Berri herinneren van 19 oktober 2006. Ditmaal wist de bron mij de verrassing al te vertellen: Saoedi-Arabië gaat op korte termijn een conferentie organiseren in Mekka om met alle Libanese partijen een oplossing te zoeken. Doelstelling is om voorafgaand aan de Arabische Top in maart met een voorstel te komen waar iedereen mee kan leven.

Op zich een logische stap als je bedenkt dat Saoedi-Arabië de laatste weken intensief overleg heeft gevoerd met Iran, de belangrijkste sponsor van Hezbollah. Ook heeft het recente succes van de besprekingen tussen Hamas en Fatah waarschijnlijk bijgedragen aan dit nieuwe initiatief: als je Palestijnen tot overeenstemming kunt laten komen, dan wordt het tijd voor een nieuwe uitdaging.

Saoedi-Arabië heeft overigens een reputatie op te houden. Het waren de besprekingen onder hun leiding in Taïf die een einde maakte aan de Burgeroorlog in 1990. Nu dan wellicht een Mekka-akkoord. Leuk woord trouwens voor het Nationale Dictee 2007: met of zonder hoofdletters, met streepje of trema of gewoon een spatie?

Zoals altijd is dit bericht onder voorbehoud dat mijn betrouwbare bron gelijk heeft. Zou op zich wel moeten, maar ja, helemaal zeker weet je dat nooit in Libanon. We zien het wel.

Hezbollah raketten veel groter bereik dan gedacht?

Een kennis van me vertelde afgelopen weekend dat hij tijdens de oorlog in de bergen verbleef, vlakbij Farayah, het bekende wintersportgebied van Libanon. Hij zat ietjes verder, namelijk aan de bergkant die uitkeek over de Bekaa vallei. Vaak zag hij ’s avonds raketten die Hezbollah afschoot op het noorden van Israël. Vreemd, zou je denken, want Farayah is toch redelijk noordelijk en zeker niet vlakbij de grens met Israël. Helemaal vreemd werd het toen hij vertelde dat hij de raketten van noord naar zuid over zag komen met als waarschijnlijk lanceerplaats de stad Hermel, gelegen in het uiterste noorden van de Bekaa vallei.

Mocht dit inderdaad kloppen, dan betekent dit dat de raketten van Hezbollah aanzienlijk verder kunnen komen dan werd gedacht. Immers, vanaf Hermel tot aan de Israëlische grens is toch al gauw een kilometer of 200. Voeg daaraan toe de afstand die de raket in Israël zelf aflegt plus de veiligheidsmarge (want je wilt niet je eigen posities bestoken) en je komt uit op een flinke afstand.

Nu hebben de journalisten tijdens de oorlog een paar keer melding gemaakt van een nieuw type raket, de zogeheten Fajr-3 en Fajr-5. Maar voor zover ik weet, veronderstelde men dat deze raketten vlakbij de grens werden afgeschoten en zodoende Haifa konden bereiken. Ook ging het om slechts een paar experimenten, niet om regelmatige lanceringen. Het feit dat men ver vanachter de eigen linies de raketten afvuurde, betekent dat men blijkbaar veel vertrouwen had in de kwaliteit van de raketten.

Stel nu eens dat mijn kennis gelijk heeft met zijn waarnemingen en dat Hezbollah de raketten vanaf de grens hadden afgevuurd in plaats vanuit Hermel, dan zou Jeruzalem binnen het bereik zijn.

Vooruit Harald, Sietske, Annemieke, Peter: aan het werk, er ligt hier een mooi verhaal. Even afreizen naar Farayah, in de lokale kroeg verhalen optekenen van mensen die hetzelfde hebben gezien en je hebt een wereldprimeur te pakken!

Och, wat is het toch mooi om blogger te zijn. Je kunt vrijblijvend van alles melden en de echte journalisten mogen het veldwerk opknappen :-)

Opnieuw een massademonstratie

Libanon bereidt zich voor op een nieuwe massademonstratie die gepland is voor komende woensdag. Het is dan precies twee jaar geleden dat Rafiq Hariri werd vermoord en dus een mooi moment voor een herdenkingsdienst. De regeringspartijen roepen hun aanhang op om massaal af te reizen naar Beiroet. Ook heeft de regering komende woensdag uitgeroepen tot nationale dag van rouw, dus iedereen krijgt een dagje vrij.

Gisteren zag je de hele dag op TV politici en andere bobo’s de mensen oproepen om met zijn allen deel te nemen aan de geplande demonstratie. Ook zag je veel blijde berichten in de trant van ‘De burgemeester van Lutjebroek heeft gratis vervoer aangeboden voor iedere inwoner om op woensdag het laatste respect te betonen aan martelaar Hariri’. Verder reden er gisteravond groepen jongeren luid toeterend rond met portretten van Hariri. Ik weet niet zeker of dit te maken heeft met aanstaande woensdag, maar zeker is dat we op dinsdagavond/nacht nog veel meer van dit soort optochten zullen meemaken.

Woensdag is inderdaad officieel om Hariri te herdenken, iets wat heel gebruikelijk is in Libanon. In de Maronitische kerk bijvoorbeeld heb je de begrafenis van iemand, dan een herdenkingsdienst na 40 dagen en vervolgens een herdenkingsdienst na één jaar. Voor belangrijke mensen wordt veelal elk jaar, of elke 5 jaar bijvoorbeeld, opnieuw een herdenkingsdienst georganiseerd.

Op zich dus logisch dat men plechtigheden voor Hariri heeft, maar de echte reden is natuurlijk om een statement te maken tegen de duivelse sjiieten die Libanon verlammen. Men is woedend op Hezbollah en zijn aanhangers zoals de christelijke leider Michel Aoun. Met name de blokkade actie van een paar weken terug heeft veel kwaad bloed gezet. De christenen zijn woest omdat het hun onderlinge verdeeldheid en dus zwakte toonde. Ook het feit dat veel christenen juist wél wilden werken maar werden tegengehouden door aanhangers van Aoun en dat bij diverse vechtpartijen 4 christenen zijn gedood, heeft veel kwaad bloed gezet.
De soennieten zijn woest om het feit dat de sjiieten hún wijken zijn binnengetrokken en hún wegen hebben geblokkeerd. Men voelde zich ingesloten en dat werd als zeer bedreigend ervaren.

Hoogste tijd dus voor een duidelijk signaal dat men het niet langer pikt en dat Hezbollah maar eens moest ophouden met dergelijke acties. Ook de bezetting van het centrum van Beiroet is veel mensen een doorn in het oog. Steeds meer wordt de economische schade duidelijk die het tentenkamp aanricht. Zaterdag werd gemeld op TV dat nu al 40% van de restaurantjes en winkels failliet zijn: stel je voor dat bijna de helft van de P.C. Hooft winkeliers failliet zouden gaan.

“Tja”, zegt Hezbollah, “wij komen daar toch niet winkelen”. En het is juist deze nihilistische houding die de overige Libanezen zo dwars zit. Of de demonstratie van aanstaande woensdag iets zal helpen, is maar de vraag. Het is eerder waarschijnlijker dat Hezbollah het zal opvatten als opnieuw een bewijs dat de niet-sjiietische Libanezen over hun denken “we motten ze niet”. Het is juist deze uitsluiting die Hezbollah motiveert om verder te gaan met hun acties, totdat er wel naar hun geluisterd wordt. En ergens hebben ze daar wel een goed punt.

Inkijkje in stress

Vanochtend was ik bij een klant van me voor de jaarlijkse IT audit. Normaal werk ik niet op zaterdag, maar nu was er een deadline dus vandaar. Ook al omdat gisteren een vrije dag was en volgende week woensdag een officiële dag van rouw is vanwege de herdenking van de moord op Hariri, is het nodig om de verloren dagen goed te maken.

Erg vriendelijke mensen, alles ging soepel. Totdat we in de verte geweerschoten hoorden. Het gesprek viel stil, we keken elkaar een beetje ongerust aan en iedereen in de kamer spande zich in om goed te luisteren. Misschien hadden we ons vergist. Maar nee, er klonken opnieuw geweerschoten en veel dichterbij dan zonet. Waren er straatgevechten uitgebroken? Konden we nog naar huis of zouden de straten al onbegaanbaar zijn?

Meteen begon iedereen met het thuisfront te bellen en een kakofonie van gesprekken barste los: Shou, fi chi? Is er wat? Snel, zet de TV aan! Nee, niet Future TV, New TV is beter. Luister ook naar de radio, je weet welke zender? Ja oké, bel me terug als er wat is…of SMS me als je er niet doorheen komt…

Ondanks een rookverbod, stak iemand in de groep een sigaret op om zijn zenuwen te kalmeren, maar niemand die er wat van zei. Men was druk doende om met vrouw/manlief de geweerschoten te analyseren.

Wat moest ik doen? Brigitte bellen en haar te vragen om het nieuws te volgen? Ze zou in paniek raken en zeggen dat ik direct naar huis moest komen. Zelfs als er niets was te zien op TV zou ze dat zeggen en gelijk heeft ze. Je kunt maar beter het zekere voor het onzekere nemen. Maar ja, het werk moest vandaag af vanwege de deadline. Dus even gewacht en gelukkig, de eerste berichten van de diverse thuisfronten waren geruststellend. Er viel niets te zien op TV en ook de radio meldde niets.

Langzaam begon men weer adem te halen en te ontspannen. Zenuwachtig werden de eerste grappen gemaakt en al snel was alles weer bij het oude. Al met al zal het een minuut of 10 hebben geduurd. Van nature blijf ik redelijk kalm in deze situaties in tegenstelling tot de gemiddelde Libanees. Toch zijn gebeurtenissen als deze een nare illustratie van de onrust in Libanon. Er hoeft maar íets te gebeuren of men schiet direct in de stress. “Weinig IT Auditors zullen onder dergelijke omstandigheden hun jaarlijkse controle uitvoeren”, dacht ik bij mezelf.

Toen het rustiger werd, begon iedereen te klagen over de huidige situatie. Eén van de aanwezigen vertelde over zijn zoon die net vorige week naar Canada was geëmigreerd. Veel instemmend geknik van de overige mensen. Een ander verhaalde van een buurmeisje dat naar Dubai is vetrokken voor haar werk. Vrijwel iedereen leek doordringen van het feit dat er geen toekomst meer is in Libanon.

Zelf zie ik het optimistischer in. Het land gaat momenteel door een moeilijke periode en dat zal ook nog wel even voortduren. In maart staat er weer een Arabische Top gepland, hopelijk biedt dat soelaas. Wel een probleem natuurlijk dat Iran niet aanwezig zal zijn op de Top. Maar waarschijnlijk zal er moeten worden gewacht met het vertrek van president Lahoud, gepland voor november van dit jaar. De nieuwe president zal ook een nieuwe regering aanstellen en wellicht dat dan de stabiliteit kan worden hersteld.

“Wat zeg je me nou, Riemer? Pas een oplossing in november….en dat noem je optimistisch?!”, zo hoor ik de lezer denken. Tja, helaas is dit het optimistische scenario. Negatieve scenario’s gaan uit van een op handen zijnde burgeroorlog dan wel een hernieuwde oorlog met Israël. Maar daar wil ik liever nog niet aan denken.

Michael Young -The opposition's new plan: stalemate

The opposition's new plan: stalemate
By Michael Young

Thursday, February 08, 2007

Syria's and Iran's strategy in Lebanon is changing. So too, by extension, is that of their local allies. Having realized that the government of Prime Minister Fouad Siniora will not be brought down through street protests, the opposition and its regional backers are now implementing a policy of putrefaction: Impede everything and drive Lebanon into grinding disintegration, so the government will scream first.

There are several reasons for the new approach. Michel Aoun is no longer capable of playing boulevard politics, after his followers' appalling performance just over two weeks ago, when the only thing allowing them to obstruct traffic for a respectable amount of time was the army's protection. The general can dispatch his hardcore supporters to the tent city in the Downtown; he can assemble them on a football field; but he's no longer in a position (if he ever was) to do much in the streets. Hizbullah has carefully used non-Shiite front men against the government - Aoun, Suleiman Franjieh, Talal Arslan, Fathi Yakan, Omar Karami - to avoid any impression that it's about Shiites versus Sunnis. Aoun was the best of the lot, so his vulnerabilities mean that Hizbullah now has much less of a margin to block roads and surround public facilities.

Hizbullah must also factor in what happened on January 25, when Sunnis and Shiites clashed near the Arab University. If Aoun's humiliation damaged the party's ability to sustain the illusion of a broad cross-sectarian opposition, the Tariq al-Jdideh rioting exposed the obvious - that the main fault line dividing the opposition and the government is a Sunni-Shiite fault line. The message that day was plain, if alarming: The Sunnis had reached the end of their tether, and if the game ever became one of cutting off roads, then Hizbullah and the Shiite community in and around Beirut were at a decided disadvantage compared to their adversaries.

A third reason, and the main one, why Lebanon is in for more weeks of stalemate, is that Syria continues to refuse any and all compromise proposals that might give life to the Hariri tribunal. Through its talks with the Saudis, Iran has supplanted Syria in negotiating Lebanon's fate, at least for now. But Syria remains an essential partner in Iran's regional confrontation against the United States. From Damascus, President Bashar Assad has bolstered himself by sowing instability in Lebanon, in the Palestinian territories, and in Iraq, while handing Iran important intelligence concessions in Syria. Nothing will induce Iran to cut Syria loose, or vice versa, which is why the Iranians recently adopted the Assad regime's conditions for a settlement in Lebanon. These aim to torpedo the tribunal and earn the opposition veto power over the majority's decisions, chiefly so Hizbullah and its comrades can bring the government down through new resignations. The Iranians may be wary of Syrian moves that might push Hizbullah into a conflict against the Sunnis, but the practical result of this is that Syria and Iran have reached a mutually convenient arrangement: There is no hurry to resolve Lebanon's mess.

More worrisome is what the status quo in Beirut might mean for Hizbullah's future behavior. After the summer war, the party had to accept an international solution that reduced its ability to maneuver militarily in the border area. To compensate, Hizbullah shifted its attentions to Beirut. The point was to turn Shiite anger against the government and away from Hizbullah's errors in initiating a debilitating and unnecessary conflict. Hizbullah was also responding to the mood in Damascus, from where Assad advised that the party use its "divine victory" against Israel to gain power in the government. The opposition's latest conditions for resolving the deadlock are precisely those of Syria, showing the extent to which Hizbullah is in sync with Assad's priorities.

Given the blockage in Beirut, we might soon have to prepare for Hizbullah's revival in the South. The party's leader, Sayyed Hassan Nasrallah, recently, and pointedly, mentioned the need to liberate the Shebaa Farms. While it may be true that the bombs found earlier this week along the border were planted before the summer war (and were actually found inside Lebanese territory, in a minefield, according to sources on the ground), this provides little reassurance when it comes to Hizbullah's intentions. Nasrallah cannot long tolerate being stifled both in Beirut and the South. And if the strategy in Beirut is to let the situation fester, then it seems probable that Hizbullah will intensify its activities below the Litani, the aim being to destabilize UNIFIL. One incentive is that some UN peacekeepers are interpreting their mandate to find weapons more aggressively than Hizbullah and its friends would like.

A third trope in Syrian and Iranian efforts to degrade Lebanon's political environment is the neutralization of Arab diplomacy. Earlier this week, Arab League Secretary General Amr Moussa sent an aide, Hisham Youssef, to investigate whether renewed diplomatic efforts might lead anywhere. Youssef saw that the doors remained closed. Damascus has not forgotten how last summer it was the Arab states, and an Arab League foreign ministers' meeting in Beirut in particular, that prevented Syria from positioning itself as indispensable midwife to a cease-fire between Hizbullah and Israel. Now Damascus is turning the tables. Through Hizbullah, but primarily through Parliament Speaker Nabih Berri, it seeks to ensure that Moussa will leave Beirut empty-handed if he ever decides to return. This isn't surprising: Siniora and Saudi Arabia still consider the secretary general's plan as the basis for any acceptable agreement.

So, the Lebanese should be patient. Independence 2005 was always going to be a protracted slog, particularly against adversaries willing to break Lebanon into a thousand pieces before they would allow the consolidation of a post-Syrian order. How long such a destructive policy can last before much worse happens is anybody's guess.

Wil het echte verzet opstaan?

Zoals altijd waren de afgelopen dagen zondermeer enerverend te noemen. Zo was er een vuurgevecht tussen het Libanese en Israëlische leger afgelopen woensdagavond. Dat kwam Siniora wel goed uit want nu kon hij de verzetsheld uithangen in plaats van Hezbollah. Dit klinkt cynisch en lijkt te getuigen van een opvatting als zou het leger politieke belangen nastreven in plaats van neutraal te zijn. Toch zijn er enkele redenen om aan te nemen dat een gezond wantrouwen ditmaal op zijn plaats is.

Zo was de oorzaak voor de schietpartij vrij onschuldig. Israël had de dag ervoor vier bommen aangetroffen op hun grondgebied en beschuldigde Hezbollah ervan die te hebben geplaatst, wat Hezbollah grif toegaf. Enig verschilpunt is de datum van plaatsing. Israël zegt dat ze na afloop van de wapenstilstand in augustus zijn geplaatst terwijl Hezbollah stelt dat de bommen al jaren geleden daar zijn begraven. Israël was er snel bij om de bommen te vernietigen en daarmee het bewijsmateriaal eveneens op te blazen. Het lijkt er dus op dat Hezbollah de waarheid sprak.

Maar goed, Israël nam geen risico en ging met een bulldozer op zoek naar mogelijke andere bommen die wellicht in het niemandsland tussen Israël en Libanon waren geplaatst. In reactie hierop beschoot het Libanese leger de bulldozer omdat niemandsland nu eenmaal door niemand mag worden betreden. Op zich een actie die te verdedigen valt, maar had het Libanese leger niet een tikkeltje meer begrip kunnen opbrengen voor Israël die liever geen bommen begraven heeft vlak bij haar grens? Door meteen heldhaftig te gaan schieten, leek het meer een actie voor de bühne te zijn, dan daadwerkelijk de verdediging van moederland Libanon.

Waarom zou het leger dit doen, ze stelt zich immers altijd zo neutraal mogelijk op? Een mogelijke verklaring is dat het leger veel vertrouwen heeft verloren doordat ze niet ingreep tijdens de demonstraties van twee weken geleden. Iedereen zag live op televisie hoe soms een groepje van nog geen 10 jongelui een snelweg blokkeerden. Het leger had gemakkelijk deze blokkades kunnen opruimen, maar zag daarvan af. Ook was de weg naar het vliegveld de gehele dag geblokkeerd ondanks verzekeringen van Siniora de dag ervoor dat deze weg koste wat kost open zou blijven. Het leek er sterk op dat het leger wel degelijk partij had gekozen: door afzijdig te blijven steunde men feitelijk de demonstranten.

Hierdoor zag opperbevelhebber Suleiman zijn kansen op het volgende presidentschap aanzienlijk kleiner worden. Het schijnt dat hij in de race is, ondanks dat weinig mensen in hem een geschikte kandidaat zien. Hij is indertijd aangesteld door Syrië en hij is de opperbevelhebber. Daarmee lijkt hij als twee druppels water op Lahoud, die was immers ook opperbevelhebber voordat hij president werd. Het is dan ook maar zeer de vraag of Libanon bereid is om opnieuw een legeraanvoerder als president te hebben.

Toch, blijkbaar voelde Suleiman dat een goedmakertje richting Siniora op zijn plaats was en wellicht daardoor dus de actie tegen het Israëlische leger.

Als bonus nam het leger gisteren een vrachtwagen met wapens van Hezbollah in beslag. Hezbollah vroeg daarop de wapens terug met als reden dat deze nodig waren voor het Verzet. Wel, dat kwam de regering goed uit: de minister van Defensie stelde meteen dat de wapens niet zouden worden teruggeven aan Hezbollah maar door het leger zouden worden behouden in háár Verzet tegen Israël. Met andere woorden, het Libanese leger neemt de verzetstaak over van Hezbollah.

Een pijnlijk gezichtsverlies voor Hezbollah omdat dit nog eens zout in de wonden strooit: Hezbollah mag niet in het zuiden van Libanon komen en kan derhalve momenteel haar verzetstaak niet uitvoeren. Door nu de wapens niet terug te geven, zegt de overheid eigenlijk dat Hezbollah geen wapens meer nodig heeft omdat haar verzetsrol is uitgespeeld. Hezbollah heeft altijd gezegd dat ze nodig is omdat het Libanese leger niet geschikt is voor het verzet, maar daar lijkt sinds woensdag dus verandering in te zijn gekomen.

Suleiman heeft als een volleerd koorddanser handig het imago van het leger opgepoetst, maar zijn kansen voor het presidentsschap lijken nu helemaal verkeken. Met Hezbollah tegen je, ben je nu eenmaal niet geschikt als president omdat deze boven de partijen moet staan en het respect van een ieder moet genieten

The Guardian: Libanezen herbewapenen zich

Volgens de Engelse krant The Guardian zijn de Libanezen druk bezig om zich te herbewapenen. Op zich weet je dat natuurlijk ergens wel want je hoort de geruchten van kenissen van buren van vrienden die hun jachtgeweer of pistool uit het vet hebben gehaald....maar toch, om het zo zwart op wit te lezen in de krant geeft te denken. Tuurlijk, je moet niet alles geloven wat er gedrukt staat. Alleen in dit geval is het moeilijk om het verhaal als sensatie af te doen.

De spanningen lopen opnieuw erg op. Zoals ik vorige keer al schreef lijkt het wel of Libanezen verslaafd zijn aan de spanning. Een dag niet zenuwachtig door alle kanalen zappen op zoek naar het laatste nieuws, is een dag niet geleefd. Zo heeft Siniora aangekondigd een kabinetszitting te organiseren en reageert Berri daar meteen op door te zeggen dat Siniora onverantwoord escaleert...en zo gaat het maar door.

Afin, hier is het artikel uit The Guardian:

Gun sales in Lebanon have tripled since the current standoff between the government and the Hizbullah-led opposition began, prompting concern that political factions are rearming.

The increased presence of gunmen on the streets of the capital, Beirut, and reports of fighters loyal to the Sunni-dominated government being trained overseas has heightened fears of a return to civil war, which ravaged Lebanon from 1975 to 1990. Gunfights last month, some involving the army, left six civilians dead and more than 150 wounded.

"There is a reappearance of arms in the hands of almost every political group; we are sitting on a powder keg, tension is increasing every day," said a prominent security analyst. "They don't know what they are doing, they are going to destroy this country."

A two-month campaign by the Shia and Christian opposition to topple the government descended into riots and street battles last month between Christians from rival camps and between pro-government Sunnis and the opposition.

The Arab League secretary general, Amr Moussa, is expected to visit Beirut soon in a second attempt to mediate after his efforts in December failed.

Tensions are running high ahead of the second anniversary next week of the assassination of Sunni prime minister Rafik Hariri, when supporters of the government intend to stage a massive rally near the sprawling tent city where opposition protesters have been staging a sit-in for more than eight weeks.

The sense of instability has deepened with the seizure of guns and training equipment in November from members of a former Christian militia commando unit as well as reports by US intelligence analysts of fighters loyal to Lebanon's largest Sunni party being trained abroad.

The private intelligence company Stratfor reported in December that "Lebanon's Sunni bloc, led by the Hariri clan and their regional Arab allies, has sent a number of fighters to Jordan, Saudi Arabia and Egypt to receive military training to counter Hizbullah's well-equipped and well-trained military forces."

According to the analyst...-...himself a Sunni...-...contingents of men are being brought from Sunni areas in the north to safe houses around the centre of Beirut where they are armed in preparation for clashes such as those last month.

"They are not militias yet but they are increasingly assuming the role of a militia," he said.

Hizbullah has said it wants to prevent violence, claiming any division will be exploited by Israel, but its significant military apparatus remains controversial among Lebanese.

According to one Lebanese newspaper, illegal arms sales have increased threefold. Lebanon is now awash with arms dealers, the newspaper reported, some selling 10 to 15 guns a day in a country of four million people. Many of the guns are bought by individuals, but there have also been newer weapons bought in bulk by supporters of key political groups.

Valentijnsdag of Doemsdag?

Ondanks dat het momenteel erg rustig is in Libanon (geen rellen in de afgelopen 48uur), neemt de spanning flink toe vanwege een op zich liefdevolle gebeurtenis: Valentijnsdag. Ik denk zelf wel eens dat de Libanees bijkans verslaafd moet zijn aan spanning, want zelfs als er niets gebeurt, schiet men snel in de stress. Als er iets gebeurt, dan is de stress te begrijpen. En als er niets gebeurt, dan is men vast nieuwe aanslagen aan het voorbereiden! In Libanon is er altijd storm, dan wel stilte voor de storm. Kortom, er is continue reden voor stress.

Hierdoor kan het zijn dat de dag waarop de liefde centraal staat, nu kan uitgroeien tot een dag waarop men vreest dat de meest vreselijke dingen gaan gebeuren. Valentijnsdag is namelijk de dag waarop Rafiq Hariri twee jaar geleden werd vermoord. Nu willen de pro-regeringspartijen een herdenkingsdemonstratie organiseren bij het graf van Hariri en laat dat nu net pal naast het tentenkamp in het centrum van Beiroet liggen, op een meter of 20 afstand. Mocht de herdenking doorgaan, dan krijg je dus beide partijen wel heel dicht bij elkaar met alle desastreuze gevolgen van dien.

De pro-Syrische oppositie is natuurlijk ook niet gek, dus die heeft, heel slim, aangekondigd zelf met een herdenkingsceremonie te komen, waarvoor iedereen van harte wordt uitgenodigd. Erg ironisch uiteraard dat de hoofdverdachten in de moord, nu een herdenkingsdienst willen organiseren en vandaar dat de pro-regeringspartijen dit niet zien zitten. De regeringspartijen willen daarom zelf een herdenking organiseren, waarvoor óók iedereen is uitgenodigd. Lekker! Je zou denken: waarom organiseren we niet samen wat, maar ja, dat is natuurlijk veel te simpel gesteld.

Met beide partijen in de weer om een herdenkingsdemonstratie voor te bereiden, kan het nog flink spannend worden wie uiteindelijk de ceremonie gaan organiseren en waar dat gaat gebeuren. De meest logische plaats is uiteraard het graf van Hariri, maar gezien de ligging vlak naast het tentenkamp is dat dus vragen om moeilijkheden.

De restaurants en hotels draaien normaal gesproken op Valentijnsdag een prima omzet met speciale romantische dineetjes. Zo heeft het top hotel van Libanon, het Phoenicia Inter-Continental Hotel, een speciale Valentijn aanbieding: voor “slechts” 280 dollar kun je lekker met je geliefde een vorkje komen meeprikken tijdens Valentijn.

Mocht je plannen hebben om deze kant op te komen, hou dan nog wel even rekening met het feit dat de restaurants hebben besloten om dit jaar Valentijn op de 10^e te vieren. Men wil niet het risico lopen dat het inderdaad faliekant uit de hand loopt op 14 februari, dus verschuift men de boel gewoon.

Over doemdenken gesproken. De oppositie heeft enige tijd geleden een reclamecampagne gelanceerd, getiteld “I Love Life”. Een mooie, hoopvolle campagne waarin de waarde van het leven wordt benadrukt. Daar kun je toch geen moeite mee hebben? Nou, gisteren hoorde ik van een taxichauffeur een wel heel sinistere verklaring voor deze campagne: “Die campagne meneer? Geloof me, het is één grote boodschap van Syrië aan de regering: als je van het leven houdt, kun je ons maar beter niet teveel tegenwerken”. Tja, wel erg vergezocht. Maar als je bedenkt hoeveel anti-Syrische Libanezen inmiddels zijn vermoord, is zijn verklaring ook wel weer te begrijpen.

Libanon probleem opgelost!

Afgelopen week was ik voor zaken in Koeweit en las daar een interessant opinie-artikel. De schrijver wijt de problemen in Libanon aan een te grote hoeveelheid democratie. Ironisch bedoeld uiteraard, maar wel met een zekere kern van waarheid. De oplossing is simpel:

"I was talking to a Lebanese colleague of mine who works with me at the AlـWatan daily and I told him that the Lebanese people do not deserve to call Lebanon their country. After his initial shock, he demanded an explanation and an alternative.

I told him that Lebanon should be sold to Kuwait. We will pay 100 billion US dollars for it and we will make it the seventh district of Kuwait. This will put an end to the constant internal bickering and fighting amongst the Lebanese population. We would appoint a Kuwaiti governor for Lebanon, and if Syrians dared to interfere in our affairs in any shape or form we would simply ring General Schwarzkopf, who liberated Kuwait in 1991 from the tyrant Saddam Hussein, on his personal mobile and ask him to awaken President Bush in order to take his permission to dispatch a couple of B52 bombers to take care of business.

I continued my proposal for Lebanon by saying that the 100 billion dollars can be divided evenly amongst the Lebanese population; the Christians will migrate to Canada and the US; the Kurds will go to Kurdistan north of Iraq; the Armenians will wander to Armenia; the Durzis and the Sunnis will come to the Gulf; and the Hezbollah followers will mosey down to Tehran. Any Lebanese that wishes to stay in Lebanon must first remove his sectarian loyalty from his Civil ID and replace it by his nationality, which would read ‘Kuwaitiـzed Lebanese.’

You will see how beautiful Lebanon would be when it becomes free from the influences of the General, AlـSayed, the Beck, His Highness, the leader and the Sheikh."

Zelfs de vredesbeweging dreigt met escaleren

Gisteren stond er een hoogst vermakelijk verhaal in de Daily Star, het plaatselijke sufferdje van Libanon. Om het te begrijpen, moet eerst worden opgemerkt dat Libanon sinds de moord op Hariri twee stromingen kent: de anti-regeringsbeweging genaamd 8 Maart en de pro-regeringsbeweging genaamd 14 Maart.

Nu is er een derde beweging opgericht en je raadt het al: ze noemen zich 11 Maart, want dat is precies ertussenin. Ik dacht eerst dat het een politieke parodie is, maar inmiddels zijn de meeste Libanezen hun gevoel voor politiek humor aan het kwijtraken. Toch, als je het artikel leest, dan krijg je wel een heel sterk gevoel dat dit niet serieus bedoeld kan zijn. Lees maar even mee:

“The new movement's message is one of pride and hope in lasting values, the human will and, perhaps above all, the virtue of patience coupled with determination. The goal is to teach people how to keep moving when the ground is shaking beneath our feet.”

Ik kan het echt niet helpen, maar zelf nou zelf: dan zie je toch direct een Van Kooten & De Bie creatie voor je?

Even verder wordt het nog meer een parodie als de 11 Maart beweging met acties dreigt:

“Leaders must either reach a solution and return to the national negotiating table or we will be obliged to expand our peaceful movement to achieve the desired goal (i.e. stability, negotiation, fraternal language, rational political speech and avoidance of provocation).”

Juist: VREDE OF ANDERS!!

Ergens vat dit statement de Libanese mentaliteit wel goed samen: zelfs de vredesbeweging drijft op agressie en vindt zichzelf tot alles gerechtigd. Kun je nagaan wat de gewone, minder vreedzame Libanees van de zaken vindt.

Een avondje klassieke muziek

Ondanks de dreigende situatie in Libanon, stond er zaterdagvond een klassiek concert op het programma van de dwarsfluitspeler Wissam Boustany. Brigitte en ik hadden nog nooit van hem gehoord, maar hij schijnt wereldberoemd te zijn in de dwarsfluitwereld.

Het concert werd gehouden op de campus van de American University of Beirut. Dit ligt gelukkig om de hoek, anders zouden we waarschijnlijk niet zijn gegaan. De situatie is momenteel zo dreigend dat je maar liever thuisblijft, vooral ’s avonds. Oude, nare tijden herleven voor de Libanezen waarbij je eerst naar de radio moet luisteren om te horen of de kust veilig is.

Wij deden dat gisteren niet en dat was maar goed ook, achteraf bekeken. Er waren namelijk vechtpartijen uitgebroken in Basta, een wijk redelijk dichtbij Hamra. Ook in andere wijken was het onrustig met her en der opstootjes. Vandaar waarschijnlijk ook dat Bliss Street vrijwel verlaten was. Deze straat staat bekend om de vele goedkope eetgelegenheden en is erg populair onder studenten, ook al omdat AUB’s hoofdingang aan Bliss Street ligt. Normaal gesproken staan hier de auto’s drie rijen dik geparkeerd, maar gisteren was het er verontrustend leeg.

Gelukkig dus maar dat we niet naar de radio hadden geluisterd, want het was een bijzonder mooi concert. Wissam Boustany werd slechts begeleid door een vleugel en dat gaf meteen een intiem sfeertje omdat de pianist het rustig aan moest doen teneinde de dwarsfluit niet te overschaduwen. Ook de locatie was erg mooi: Assembly Hall, wat van oudsher een kerk is. De opkomst viel nog alleszins mee, met uiteraard veel bekende gezichten. Libanon is een dusdanig klein land, en de gemiddelde Libanees is helaas erg weinig in cultuur geïnteresseerd, dat je telkens dezelfde mensen ziet op dergelijke bijeenkomsten.

Wissam is het type muzikant dat helemaal in zijn muziek opgaat, gecombineerd met een goed gevoel voor show. De kijkers naar Jiskefet kunnen Wissam vergelijken met het type Tony van Heemschut. Zo begon Wissam het concert met het blazen van een viertal geïsoleerde noten, waarna de pianist de volgende drie minuten mocht volspelen. En wat doe je dan als fluitspeler? Juist, dromerig voor je uit kijken, ogen half gesloten en licht meewiegen met de muziek. Een lekker typisch begin, en eerlijk is eerlijk, hij kwam overtuigend over. Hier stond een Artiest.

Toen hij vervolgens echt begon te spelen, was mijn sarcasme snel voorbij: het was werkelijk erg mooi. Helemaal niet zwijmelend of kwelend, zoals het vooroordeel over dwarsfluiten al snel gaat. Integendeel, het was vaak agressief en opzwepend, met felle, scherpe noten. Vaak randje vals, vaak randje te hard, en bovenal erg intens. Net zoals goede soulmuziek dat behoort te zijn

Wat opviel tijdens de zachtere gedeelten is het bijgeluid. Wij zaten op de voorste rij en je hoorde telkens het kraken van het houten podium en het knisperen van zijn leren schoenen als hij zich bewoog. Volgende keer moest het podium maar een stukje hoogpolig tapijt hebben en de artiest op sokken in plaats van nieuwe schoenen.

Zoals gezegd ging Wissam helemaal op zijn muziek en dat leverde een paar keer angstwekkende momenten op. Zo reikte hij telkens, heel fysiek, omhoog als hij de hoge tonen speelde, alsof hij ze aanraken wou: telkens hoger, telkens verder…en stapje voor stapje viel hij bijna van het podium af. Het gaf een goede spanning aan de prima muziek.

Na de pauze speelde hij een wereldprimeur van de componist Houtaf Khoury (geen familie van Brigitte). Dat stuk, getiteld Apres un rêve, was zonder meer een toppertje. Wissam begon met het blazen langs de fluit zonder echte tonen te maken, heel apart. De pianist deed daar niet voor onder en had inmiddels een handschoen aangetrokken. Vervolgens bespeelde hij de vleugel als een omgevallen harp: met de vingers raakte hij de snaren aan. Vandaar natuurlijk de handschoen, want de snaren kunnen gemeen scherp zijn.

Het gaf een macaber geluid: de lage tonen die uit de vleugel kwamen, klonken massief en onbestemd. Ook Wissam’s blazen zonder dat er tonen te horen waren, klonk bevreemdend. Het was alsof hij verdwaald was in een mist, koortsachtig op zoek naar de juiste tonen maar deze niet kunnen vinden. Langzamerhand echter werd muziek hoorbaar. Eerst nog voorzicht, maar al snel klonken er meer en meer noten die zich als een melodie aaneenregen. Ook de pianist was weer op zijn stoel gaan zitten en bespeelde de vleugel op de traditionele wijze.

Het einde van het stuk was weer als het begin: veel blazen zonder noten en de pianist met handschoen aan die lage, sombere noten toverde uit het binnenste van de vleugel. Een beetje een verdrietig, haast melancholisch einde, alsof het mooie middenstuk slechts een opleving was, net als een helder moment van een Altzheimer patiënt. De componist heeft het stuk geschreven na afloop van de Juli Oorlog tussen Hezbollah en Israël. Wellicht dat hij via zijn muziek tot uitdrukking heeft willen brengen het gevoel dat veel Libanezen hebben: het ging juist zo lekker en dan die verdomde oorlog in de zomer. We zijn weer terug bij af, weer terug in de mist en de onherbergzaamheid.

Deze interpretatie kan gerust helemaal fout zijn, hoor, ik ben absoluut geen expert. Zo probeer ik al jaren het verschil tussen zomer en winter te horen in Vivaldi’s Vier Jaargetijden, maar helaas ben ik seizoensdoof want het klinkt me allemaal gelijk.

Na afloop hield Boustany nog een kleine toespraak waarin hij zich met de politieke situatie bemoeide. Het zal ook eens niet…diepe zucht. Hij verweet degenen die spraken van een overwinning (hint: Hezbollah) van immoreel gedrag. Immers, hoe kun je spreken van een overwinning als zoveel onschuldige kinderen het slachtoffer zijn geworden, aldus Boustany. Nou, daar kan Nasrallah het mee doen. Jammer wel, zo’n gratuite opmerking. Het verbrak de bijzondere sfeer die hij zo-even nog had opgeroepen en er zullen genoeg mensen zijn die er anders over denken.

In ieder geval was het een bijzonder mooi concert en het bewees maar weer eens de oude waarheid dat de Libanezen doorgaan met hun leven ondanks oorlog en andere ellende.

Biologische oorlogsvoering door Israël?

Nederlanders die wel eens denken dat veel van hun landgenoten hun gezonde verstand aan het verliezen zijn en zich van de ene hype naar de andere waanzin van de dag begeven, doen er goed aan eens een kijkje te nemen in Libanon. In Nederland heb je de dominomus die de mensen flink bezig hield, in Libanon zijn het momenteel chemische ballonnen uit Israël.

Er staat de afgelopen dagen een sterke zuidelijke stormachtige wind welke waarschijnlijk een overblijfsel is van de stormen die Europa hebben geteisterd. De wind heeft een aantal Israëlische ballonen meegevoerd. De meest logische verklaring hiervoor is dat waarschijnlijk een of andere school een feestje had waarbij alle kinderen een ballon mochten oplaten. Vaak zit er dan nog een kaartje aan vast met het verzoek deze terug te sturen en dan maar kijken wie het verste komt. Gewoon, onschuldig vermaak zou je denken.

Zo niet in Libanon. Er werd direct groot alarm geslagen want Israël was bezig met een chemische dan wel biologische oorlogsvoering. De ballonen zouden namelijk een giftig gas of erger bevatten en al 8 mensen zijn met wisselende verschijnselen opgenomen in het ziekenhuis.

Tja, ik heb altijd erg veel moeite om dit soort berichten serieus te nemen. De slachtoffers zijn zonder uitzondering fel anti-Israëlisch en de symptomen zijn waarschijnlijk medisch niet aan te tonen. Eén vrouw van voorbij de veertig bijvoorbeeld klaagde over hoofdpijn en misselijkheid toen ze met de Israëlische ballon aan het spelen was.

Nu vraag ik je: waarom zou een vrouw van 40+ gaan spelen met een ballon, een Israëlische nog wel? De Hebreeuwse letters stonden levensgroot op de ballon en joodse producten worden eigenlijk nooit geassocieerd met gezellig spelen. Integendeel, alle producten uit Israël zijn verboden waar en die geef je meteen door aan de politie. Stel je voor dat je buren zien dat je lekker loopt te spelen met een ballon van de vijand, dat maakt je direct tot een collaborateur!

Maar hoe zou het dán zijn gegaan?

Veroorloof me een cynische interpretatie: vrouw vindt Israëlische ballon in haar tuin en gaat daar direct mee naar het lokale Hezbollah kantoor. De lokale vertegenwoordiger belt dit door naar het hoofdkantoor waar ze soortgelijke berichten hebben ontvangen. Vervolgens gaat de PR afdeling er mee aan de slag en komen ze met het verhaal van chemische oorlogsvoering op de proppen. Ze vragen een aantal mensen om zich te melden bij hun plaatselijke ziekenhuis (wel even wachten tot de camera is gearriveerd) met klachten die zijn ontstaan nadat ze in aanraking zijn gekomen met de ballonen. En ziedaar, een oorlogsmisdaad is geboren.

Nu zou je verwachten dat de Libanese media ook enigszins sceptisch zouden staan tegenover dergelijke verhalen over biologische en chemische oorlogsvoering. Maar helaas, iedereen stort zich blindelings op dit verhaal en niemand die even doordenkt. Waarom zou Israël daar juist nu mee beginnen, welk doel denkt men te kunnen bereiken? Zit er eigenlijk wel gif in de ballonen? Over een paar dagen is men het weer vergeten en ga er maar gerust van uit dat al deze vragen dan nog steeds onbeantwoord zijn.

Zelf geniet ik altijd van deze verhalen, ze kunnen me niet bizar genoeg zijn. Het mooiste gerucht deed een paar jaar geleden de ronde: een satanssekte zou stelselmatig kinderen opofferen tijdens religieuze rituelen. Dat is op zich al een ongeloofwaardig verhaal en het werd nog onwaarschijnlijker: het gebeurde namelijk op klaarlichte dag in de herentoiletten van een groot winkelcentrum in Verdun, een chique wijk van Beiroet.

Je zou denken dat dit gemakkelijk te verifiëren moet zijn voor de journalisten en dat ze, bij gebrek aan bewijs, niet tot publicatie over zouden gaan. Maar nee, het verhaal werd breed uitgemeten in de kranten en op TV. Dat duurde een paar dagen en toen was de lol eraf en hoorde je niemand er meer over.

Bij toeval bracht ik dit verhaal vorige week ter sprake bij een aantal Libanese vrienden en niemand die zich dit verhaal kon herinneren. Pas na lang nadenken kwam er een vaag ‘oh ja’ gevoel boven. Het lijkt erop dat de Libanees snel opgaat in de emoties, maar deze ook weer even snel kwijtraakt.

Begin van het einde of toch een sprankje hoop?

Wat een dag gisteren: zit je net ziek thuis op de bank, onder de dekens, een mok hete thee met extra suiker, gezellig naar een DVD te kijken…belt Brigitte rond een uur of 3 haast in paniek op: “Waar ben je, ik probeer je al de hele tijd te bereiken maar het mobiele netwerk ligt plat”.

“Nou, ” zeg ik, “ik lig lekker thuis op de bank, zojuist de hulp een mok thee laten ze…”

“Wat?!”, onderbreekt ze me, “Heb je het nog niet gehoord, kijk snel op TV, er zijn rellen uitgebroken in zuid Beiroet! Blijf thuis, beloof het me!!”.

Die belofte was geen probleem want de verkoudheid maakte dat ik met geen mogelijkheid van de bank af te krijgen was, zeker nu niet meer. Het was gedaan met de rust, want vanaf dat moment zat ik ademloos te kijken hoe de rellen zich ontwikkelden. Voor degenen die Beiroet kennen: het speelde zich af rondom het grote voetbalstadium dat je ziet liggen aan de snelweg naar het vliegveld toe.

De rellen begonnen op de Beirut Arab University, een middenklasse universiteit gelegen in een Soennitische wijk in het zuiden van Beiroet. Volgens de TV zouden studenten eerst een woordenwisseling hebben gehad over de demonstraties van afgelopen dinsdag en vervolgens met elkaar op de vuist zijn gegaan. De strijd ging vooral tussen soennitische en sjiietische studenten. De gevechten begonnen met het gooien van stenen naar elkaar. “Het leek net Gaza”, zo verzuchtten veel Libanezen later vol schaamte.

Later kregen de gevechten een grimmiger karakter toen sluipschutters de menigte van de daken gingen beschieten. Het televisiestation van Hezbollah, Manar TV, toonde beelden van mensen die op daken van flatgebouwen aan het schieten waren naar de mensen onder zich. Op de grond hoorde je de schoten op TV en zag je vervolgens iedereen die in paniek dekking zoekt. Ook het leger dat aanwezig was, zocht beschutting en dat gaf helemaal een angstig beeld: Normaal gesproken vuurt het leger in de lucht ter waarschuwing, maar dit was duidelijk andere koek.

Het feit dat Manar TV deze beelden toonde, gaf aan dat het om Soennieten moest gaan. Dat was ook te merken aan het Soennitische TV station Future TV. Hierop was vrijwel niets te zien van de rellen, ze negeerden het volkomen. Het geeft maar weer eens aan hoe gepolariseerd de media in Libanon is.

Zoals dat gaat in deze situaties, was het buiten bij ons op straat erg druk met mensen die eerder naar huis gingen. Veel getoeter en paniek, de supermarkt vlakbij ons (Idriss in Hamra) werd leeggekocht, aldus Brigitte die zelf ook het nodige insloeg. Op zich is daar eigenlijk geen reden toe, maar men neemt het zekere voor het onzekere. Rond een uur of vijf, wanneer het normaal gesproken op zijn drukst is met de avondspits, was het al bijna uitgestorven op straat: iedereen zat thuis angstig TV te kijken.

Later op de avond kwam het nieuws dat het kantoor van de Syrische Nationale Partij in de brand werd gestoken. Dit kantoor ligt in een soennitische wijk en de boosdoeners waren Soennieten. Opnieuw gaf Future TV niet thuis, maar andere TV stations zonden de gebeurtenissen uiteraard live uit.

Inmiddels kwamen ook diverse leiders op TV om hun achterban tot kalmte te manen. Opvallend hierbij was de toespraak van Hezbollah leider Nasrallah. Hij sprak een fatwa uit dat iedereen rustig naar huis moest gaan en zich niet moest verzetten tegen het leger. Hij voegde daaraan toe dat elke Libanees die een andere Libanees geweld aandoet, hetzelfde is als een Jood, met andere woorden een verachtelijk mens en lager dan het laagste. Jammer voor Siniora dat de fatwa niet gold voor de mensen in het tentenkamp, deze hoefden niet naar huis.

Een andere zorgelijke ontwikkeling werd door de TV gemeld, namelijk dat met stokken gewapende soennitische jongeren voorbijgangers gingen vragen naar hun identiteitsbewijs. Op basis van de naam kan meestel de religie van de persoon worden achterhaald en zo probeert men te voorkomen dat sjiieten de soennitische wijken binnengaan. De soennieten zijn na de rellen van dinsdag toen sjiieten hun wijken op stelten zetten, op het ergste voorbereid en proberen zo hun wijken te beschermen. Dit werd nog eens versterkt door de toespraak van de hoogste soennitische leider in Beiroet, moefti Qabbana, die stelde dat iedere soenniet tot taak heeft Beiroet te beschermen tegen indringers. Hiermee doelde hij natuurlijk op de sjiieten, die door velen haast als immigranten worden gezien die niets te zoeken hebben in het welvarende Beiroet. “Laat ze in het arme zuiden blijven”, denken veel Soennieten in Beiroet.

Niet bepaald vredelievende uitspraken van deze soennitische leider en met name het vragen naar identiteitsbewijs legt direct een link naar de burgeroorlog waarbij mensen werden vermoord op grond van hun identiteitskaart, de zogeheten ID Card Killings. Tijdens Zwarte Zaterdag op 6 december 1975 werden naar schatting tot aan 600 mensen vermoord omdat ze tot de “verkeerde” religie behoorden. Erg verontrustend derhalve dat de geschiedenis zich lijkt te herhalen.

Even later verergerde de situatie verder toen het nieuws binnenkwam dat woedende Hezbollah jongeren de restaurants en winkels in het centrum van Beiroet aan het vernielen waren, vlak naast hun tentenkamp. Ook stelde het leger een avondklok in: vanaf half negen ’s avonds tot 6 uur ’s ochtends mocht niemand op straat komen. Niemand? Nu ja, een hele categorie uitzonderingen werden genoemd, zoals doktoren, medicijnbezorgers van apotheken (de meeste apotheken hebben een gratis bezorgservice en zijn vaak 24 uur per dag, 7 dagen per week open), reizigers van en naar het vliegveld, mensen met nachtdienst en zo verder. Specifiek meldde het leger nog dat de mensen in het tentenkamp niet onder de avondklok vielen zolang ze binnen het kamp bleven.

Toch, de avondklok maakte Beiroet tot een spookstad. Niemand die zich meer op straat durfde te vertonen en ook de kleine winkeltjes waren allemaal gesloten. Op zich ook wel weer lekker rustig. Volgens Brigitte was het de eerste avondklok sinds oudejaarsavond 1982, dus al met al een uitzonderlijke situatie.

Verder verordonneerde het ministerie van onderwijs dat alle onderwijsinstellingen tot en met maandag gesloten zijn. Komende dinsdag is een vrije dag, dus effectief tot aan woensdag is alles dicht. Zelfs de crèche van Janine is gesloten vandaag! Het is de vraag of de één- en tweejarigen ook onder het besluit vallen; waarschijnlijk is het meer gedaan omdat vrijwel niemand zijn kind in school wil achterlaten vandaag.

Men is zeer bang dat er opnieuw gevechten zullen uitbreken. Vooral het vrijdagse middaggebed wordt vol spanning afgewacht. Dit is meestal een uitgelezen moment om opnieuw onrust te creëren omdat je groepen mensen bij elkaar hebt. Zeker nu de gevechten gisteren tussen soennieten en sjiieten gingen, is men er niet gerust op dat ze niet opnieuw met elkaar gaan vechten. Hopelijk helpt de fatwa van Nasrallah om de gemoederen bedaard te houden.

Is dit nu het begin van het einde, zoals velen doemdenken? Eerlijk gezegd ben ik, heel voorzichtig en vreemd genoeg, een klein beetje hoopvoller gestemd na de rellen van gisteren. De toespraak en behorende fatwa van Nasrallah gaven mij althans de indruk dat de rellen teveel uit de hand waren gelopen naar de smaak van Nasrallah. Hij had immers ook gemakkelijk een militante toon aan kunnen slaan, in de trant van “Dit is allemaal het gevolg van het rampzalige beleid van Siniora. Zijn stijfkoppigheid heeft deze rellen veroorzaakt. Zijn regering moet ogenblikkelijk aftreden” en zo verder. Maar nee, hij was haast verzoenend toen hij zijn aanhang opriep om de instructies van het leger te volgen.

Dit werd later nog eens onderstreept toen een parlementslid van Hezbollah op TV stelde dat geweld in de straat niet het juiste podium is om verschillen op te lossen, maar dat juist moet worden gezocht naar diplomatieke oplossingen. Dit klinkt heel gematigd en is een echo van de oproep van de regering die precies hetzelfde zegt. Het valt te hopen dat met de rellen van dinsdag en gisteren voor velen de grens is bereikt en dat men in gaat zien dat geweld niet het goede middel is om de eigen doelstellingen te bereiken. Ook heeft de escalatie van gisteren het drukmiddel van de oppositie uit handen genomen: hoe kun je na gisteren nog dreigen met verdere escalatie?

Al met al heeft Hezbollah nu wel een probleem. Om het in sporttermen te zeggen: ze hebben te vroeg gepiekt. Verdere escalatie is haast onmogelijk en de regering zit steviger dan ooit in het zadel. Bijna twee maanden van het tentenkamp hebben niets opgeleverd, en de eerste de beste keer dat ze de volgende stap in het escalatietraject zetten, levert dat het omgekeerde resultaat op.

Wat Aoun betreft is zijn situatie haast nog moeilijker. Voorafgaand aan dinsdag, kondigde hij vreedzame acties aan, maar die liepen flink uit de hand. Ook de sterke tegenactie van de Lebanese Forces, die soms zelfstandig de wegen weer openmaakten, braken zijn imago als christelijk leider flink af. Zoals al gesteld in de vorige blog, kregen veel Libanezen angstrillingen toen ze de aanhangers van Aoun met die van de Lebanese Forces zagen vechten. Dit brengt zoveel herinneringen boven aan de laatste jaren van de burgeroorlog toen Aoun ook de christelijke gemeenschap sterk verdeelde met zijn strijd tegen Samir Geagea.

De maronitische kerk heeft zich inmiddels sterk negatief uitgelaten over Aoun en zijn TV optreden na afloop van de rellen maakte de situatie er niet beter op. Ondanks dat iedereen op TV had kunnen zien hoe zijn aanhangers wegen blokkeerden en hardhandig mensen tegenhielden die voorbij de blokkades wilden, verklaarde Aoun dat alles rustig was verlopen en dat zijn mensen absoluut niet bij dergelijke acties betrokken waren geweest. Deze glasharde ontkenning van iets wat iedereen live heeft kunnen zien, maakt hem tot ongeloofwaardige leider in de ogen van veel christenen. Michael Young schrijft in zijn column (zie eerdere posting op deze blog) dat hierdoor Samir Geagea aanhangers heeft gewonnen. Of dat zo is, is maar de vraag: Libanezen wisselen niet zo gemakkelijk van politieke partij. Maar dat Aoun steun heeft verloren in de christelijke gemeenschap, lijkt als een paal boven water te staan.

De hoopvolle conclusie zou wel eens kunnen zijn dat gisteren duidelijk werd dat geweld niet de manier is. Soms moeten de zaken erger worden voordat het weer beter gaat. Met veel, ja heel veel, goede wil zou je kunnen denken dat het diepste punt bereikt is. Maar pin me er zeker niet op vast.

Update 1: De Daily Star schreef dat in 1995 voor het laatst een avondklok was ingesteld, en dus niet in 1982. Brigitte was indertijd in Amerika voor promotieonderzoek aan Stanford, vandaar de vergissing.

Update 2: De schade in het centrum van Beiroet bleek slechts te bestaan uit een gebroken raam van een bank. De paniekberichten op TV dat hordes woedende demonstranten een ravage aan het aanrichtten waren, klopt dus niet.

Update 3: Maandag zijn de onderwijsinstellingen gewoon weer open, de sluiting gold alleen voor vrijdag.

Update 4: Eerst meldde de media dat het leger twee sluipschutters had opgepakt, een Syriër en een Palestijn. Later ontkende een legerwoordvoerder dit weer.

Update 5: Maandag zijn de scholen toch gesloten, aldus het Ministerie van Onderwijs op zaterdag. Al deze elkaar tegensprekende berichtgeving draagt flink bij aan het gevoel van onzekerheid dat men hier momenteel heeft.

Nieuwe column van Micheal Young

Hieronder de laatste column van Michael Young die gisterochtend werd gepubliceerd in de Daily Star, dus voordat de rellen uitbraken in het zuiden van Beiroet. Erg somber, zoals vrijwel iedereen momenteel is. En nu maar hopen dat iedereen het mis heeft...

Next time around, Lebanon will be in a civil war
By Michael Young
a
Thursday, January 25, 2007

For the third time in almost a year Lebanon has averted a civil war, but we're nearing the end of the rope. If the Danish Embassy demonstrations and Hizbullah's mobilization in early December were, ultimately, manageable when it came to Christian-Sunni or Sunni-Shiite antagonism, what happened on Tuesday was, in its permutations, pretty much war. And if anything induced Hizbullah to suspend the protests, it was an awareness that if these continued for even a day, war was inevitable.

Not surprisingly, the truth of the moment had to be found outside Lebanon's borders. Government sources are going with this version: Saudi Arabia and Iran are currently engaged in trying to find a solution to the crisis in Lebanon. A few days ago, the Iranian official Ali Larijani traveled to Damascus to get Syria's views on a draft proposal for an agreement. The Syrians set several conditions: that the tribunal in the Hariri assassination be established only after the United Nations investigation is completed, by which time the opposition will have gained veto power in the government; and that the new government go through the process of endorsing the tribunal once again - effectively allowing Syria's allies to either block the institution or empty it of its content. The Saudis said no, and Hizbullah's secretary general, Sayyed Hassan Nasrallah, responded by ordering his people into the streets.

But by late Tuesday evening the tables were turned. At that point Hizbullah had cut off most roads between the eastern and western sectors of Beirut, as well as the airport road. The irresponsibility of those steps was staggering. Not only did the party take Lebanon back to the symbolism of the war years, but Beirut's Sunnis saw the move as trapping them in their half of the capital. The word "blockade" started being used, prompting the mufti to heatedly muster his community. Wael Abu Faour of the March 14 coalition warned that if the army did not reopen the roads, supporters of the majority would. Hizbullah backed down, aware, let's not forget, that a Sunni-Shiite confrontation is a red line for Iran.

However, that reality only reaffirmed how Hizbullah has been juggling contradictory agendas. The Iranians may not want sectarian discord, but what happened this week was fulfillment of the Syrian side of Hizbullah's agenda. The main obstacle remains the Hariri tribunal and Syria's refusal to permit its creation. How Tehran and Damascus will work out their clashing priorities is anybody's guess. You have to assume that with the Lebanese so close to doing battle, and given the dire implications of what this would mean for Hizbullah and its already dilapidated reputation in the Sunni Arab world, Iran will remind Nasrallah of who pays the checks. On the other hand, the Iranians realize that the tribunal might be fatal to the Syrian regime, depriving the Islamic Republic of a key asset in the Levant.

At a more parochial level, the opposition's actions were self-defeating for being built on a lie. If the benchmark of success was Hizbullah's ability to close roads, then Tuesday was indeed successful. However, that weapon has now been used up, and the government remains in place. The next time the opposition threatens to do something similar, we might as well load the guns or head for the shelters. On the other hand, what kind of confidence can anyone have in a party, and its Christian appendages in the Aounist movement and the Marada, that promises to be peaceful, only to practice intimidation? There is such a thing as Lebanese civil society, one hardened by the 1975-1990 war, and it will unite against such abuse.

The last six months have been a period of meltdown for Hizbullah. The party has been neutralized in the South, at least for the moment; its reputation in the Arab world lies in tatters because it is seen as an extension of Iran; domestically, Hizbullah is viewed more than ever as a menace to national coexistence and civil peace; few Lebanese, other than Hizbullah's own, believe that its insistence on participating in the political process means respect for the latter's rules, free from foreign interests; and none of Nasrallah's political rivals trust him anymore.

At the same time, Hizbullah has shown that under all that weaponry lie weak knees. The party's threshold has been surprisingly low in moments of internal crises. It took only three and a half weeks during the 2006 summer war with Israel for Nasrallah to announce that he was amenable to a cease-fire under any conditions. This was an acknowledgment that his Shiite community could not long endure living in public facilities, streets, and parks. Six days after the start of the December protests, Nasrallah retreated before a wall of Sunni opposition. He did organize a massive rally a few days later, but only to cover for the fact that the government had beaten Hizbullah to a draw in the Downtown. And on Tuesday evening, Hizbullah's decision to "suspend" the protests proved that the party could not transgress certain limits in bullying the majority. This may have exhibited good judgment, but it also exposed Hizbullah's vulnerabilities.

Then there is Michel Aoun, the big loser of the Tuesday protests. Until then, the general could count on support among the many floating Christians neither with March 8 nor March 14. His error was to so polarize the atmosphere by imposing a strike on all, that many of his coreligionists could only turn against him. The Aounists will not easily live down their siding with Shiite stone-throwers against Lebanese Forces youths at the Hazmiyeh roundabout, which many Christians, for better or worse, regard as "their" area. Nor would they have held the streets for very long without the army around to protect them. In Zahleh, Aoun's ally Elie Skaff was soundly humiliated by the refusal of even his own supporters to obey the strike order - an order that he sought to impose by force of arms early in the day. January 23 could be the beginning of Aoun's descent into terminal irrelevance, and even the cautious Maronite Patriarch Nasrallah Boutros Sfeir was said to be livid with the general.

The big winner, on the other hand, was Samir Geagea, who seemed to have a plan (along with Walid Jumblatt and his Progressive Socialist Party) to counter the opposition. Rather than focusing on volatile areas bordering Shiite quarters - for example Ain al-Remmaneh - he went after the Aounists and cleared roads within the Christian heartland. For example, it was a Lebanese Forces push against the Aounists in Nahr al-Kalb that compelled the army to open the northern highway. Something similar happened in Jbeil. Where Aoun managed to alienate hitherto ambivalent Christians, Geagea may have brought some of them over to his side. In the struggle for Christian hearts and minds - and it's unfortunate how the hard-liners win out in such cases - Aoun was defeated in the very districts that he and his parliamentary bloc represent.

It was also Geagea who first publicized the ambiguous role played by the army. By the end of the day there was palpable anger in many areas of Lebanon, both Christian and Muslim, that the armed forces had failed to implement their promise to maintain roads open. Geagea could notch up that perceptiveness to his advantage.

The great mystery was the army's performance, or rather non-performance. Maybe it was defensible early in the day for the military command to avoid confrontations that might split its ranks. But by the later hours there were too many signs of implicit collusion between the army and the opposition, or simple lethargy in units, for things not to smell fishy. Keeping the airport road closed was unjustifiable, as was the behavior of soldiers actively preventing people from reaching their jobs. And it was a scandal that the army let Hizbullah cut off roads between both sides of the capital in the late afternoon. In many cases the meagerly manned roadblocks could have been cleared within minutes by troops.

Between 1990 and 2005 who appointed senior military commanders? Basically, the Syrians, Hizbullah, President Emile Lahoud, and Michel Murr, when he was defense minister. Many remaining officers were Aounists. Is this a problem today? Unless Army Commander Michel Suleiman convinces the Lebanese that the army is truly neutral, this legacy will come back to haunt him. There has been talk of Suleiman's presidential ambitions. Based on yesterday's actions, the general must undo a hefty knot of mistrust - and that probably includes the mistrust of Prime Minister Fouad Siniora. Where there is mistrust of the armed forces, there is also a tendency for people to resort to communal self-defense.

Today in Paris, Lebanon will be given a much-needed boost by the international community. That's good news, despite the reprehensible efforts of those who seek to deny Siniora and the majority any credit. Yet things are unlikely to improve soon. Nasrallah is confirming daily that his tactics are far more adept at damaging Lebanon than helping it, while Aoun is grasping at a presidency he will never get. If we're lucky, however, the Lebanese system of communal compromise will triumph over that brash pair, who in their own way can't seem to grasp its essential rules.