Hou van hout

De afgelopen twee dagen waren vrij vanwege het einde van Ramadan. In Nederland heet dat het Suikerfeest, hier is dat het Eid el Fitr (spreek uit: A-ied el foeter). Dat is één van de belangrijkste religieuze feestdagen in de moslimwereld. Voor de witte Nederlanders: Wens je Arabische snackbar-eigenaar een A-ied el foeter moebarak en je krijgt geheid een gratis patat:-)

We hebben zelf de feestdagen gebruikt om ons berghuis helemaal winterklaar te maken. Normaal gesproken gebruiken we het huis niet in de winter. Het zou op zich prima kunnen, maar het probleem is het warm stoken: tegen de tijd dat het weekend over is, komt het huis net een beetje op temperatuur. En ’s winters kan het er flink koud zijn. Ook ligt er regelmatig een flink pak sneeuw (een meter of meer), dus dan zijn de wegen slecht begaanbaar.

Over warm stoken, gesproken. De bewoners van het dorp die er het hele jaar door wonen, waren ook druk bezig om zich voor te bereiden op de winter. Overal zag je mensen met aanhangers vol kaphout. Jawel, men stookt hier nog gewoon op hout. Lekker goedkoop en wel zo gezond zegt men: oliekachels schijnen erg ongezond te zijn terwijl hout een natuurproduct is…en nee, dan moet je niet gaan uitleggen dat olie toch ook echt een natuurlijk product is en dat het verstoken van hout toch ook niet bepaald goed is voor de luchtwegen.

Voor een Nederlander zoals ik die alleen hout gewend is in de openhaard (ja, gezellig, een zakje hout gekocht bij de Appie Happie, wat marsh-mellows erbij, glaasje rode wijn!) is het altijd weer bevreemdend om mensen te zien die daadwerkelijk hout gebruiken voor koken en warmte. Het gemiddelde huis van de lagere sociale klassen heeft één kamer waarin de houtkachel staat. Dit is dan tevens het fornuis en ook leeft en slaapt men meestal in deze kamer. De overige kamers van het huis worden eigenlijk niet gebruikt want te koud. Ik moet er niet aan denken om met de hele familie dicht op elkaar in één kamer annex woonkamer annex keuken te moeten leven, maar velen in de bergen hebben nu éénmaal geen andere keus.

Het voedsel dat men weet te bereiden op de houtkachel smaakt overigens uitstekend. Het is haast te vergelijken met een soort van back-to-basisc steengrillen: het voedsel wordt direct op de bovenkant van de kachel gelegd op een daartoe bestemde steen. Zo krijg je de heerlijkste aardappels: in schijven gesneden en dan gegrild. Ander voedsel, zoals groente, gaat gewoon in een pan met water en wordt op een andere plaats op de kachel gezet. De kachel, moet je weten, heeft een aantal uitsparingen voor ketels en pannen. Het vlees wordt soms ook gesteengrilled, maar meestal gewoon in de koekenpan bereidt.

In eerste instantie ziet het er wat smerig uit: je vlees en je aardappels direct op de kachel te zien liggen. Maar ja, iedereen doet het zo en het zal dus wel goed zijn. Bacteriën zullen ook wel niet meer leven gezien de hoge temperaturen: het sist overal en de aardappels zijn in een paar minuten gaar. Je voelt je weer helemaal een padvinder als je dit meemaakt, maar toch, om dit elke dag te moeten doen…Andersom was men weer verbaast toen ik vertelde dat je in Nederland openhaardhout kunt kopen in de supermarkt, keurig netjes verpakt in zakjes van 5 kilo. “Jammer”, zo klonk het, “dat de Europeanen zo ver van de natuur af staan”, waarop iedereen, inclusief ik, instemmend knikte.