Hezbollah's Demo

Vandaag dus de demonstratie van Hezbollah en andere pro-Syrische politieke stromingen. Gisteravond de hele avond en nacht hoorden we auto’s in lange optochten en al toeterend voorbij komen. Veel jongelui die al zwaaiend met vlaggen uit de ramen hangen en de hele tijd rondjes rijden door Beiroet.

Gelukkig is de demonstratie vandaag vreedzaam verlopen en dat ondanks de soms agressieve toon van de “omroepers”. De ruim 1500 ordebewaarders van Hezbollah hielpen uiteraard wel om de rust te bewaren. Men had iedereen op het hart gedrukt zich vooral vreedzaam op te stellen. Het geeft alvast te denken voor als het een volgende keer wel uit de hand loopt: nu men het deze keer perfect onder controle wist te houden, moet het welhaast met opzet zijn als het straks een keertje mis gaat. Men kan dan niet claimen er niets aan te hebben kunnen doen. Maar dat is speculeren.

Er waren slechts twee sprekers, Michel Aoun en een parlementslid van Hezbollah (Ali Khalil) en dat viel eigenlijk wel een beetje tegen voor een lange middag. Stiekem hadden veel mensen gehoopt op een verrassingsoptreden van de grote leider Nasrallah, maar helaas, hij schitterde door afwezigheid. De geruchtenmachine wil dat hij momenteel veilig in Iran zit, buiten bereik van Israëlische doodseskaders en zijn afwezigheid vanmiddag versterkte dit.

Vanzelfsprekend riepen beide sprekers op tot het aftreden van de regering. Alhoewel, vanzelfsprekend? Had men eerder niet gezegd dat de demonstratie niet bedoeld was om de regering omver te werpen, maar slechts om hun democratische recht op demonstraties uit te oefenen? Aoun bracht een nuance aan: Siniora moest vandaag nog vertrekken, maar de regering kon gewoon aanblijven, zij het met een andere premier. Pikant was de opmerking van Aoun dat Siniora door een Soenniet moest worden vervangen, conform de grondwet van Libanon. Logisch, zou je denken, totdat je in de herinnering teruggaat en beseft dat Aoun zelf indertijd premier was, ondanks dat hij maroniet christen is. Het is altijd goed te horen dat hij ouder en wijzer is geworden en ditmaal meer respect voor de grondwet toont.

Slechts twee sprekers en dat voor een hele middag. Gelukkig voor de aanwezigen had men “omroepers”. Dat waren mensen die buiten TV beeld de mensenmassa bezig hielden met allerlei toespraken, kreten en slogans die ritmisch werden herhaald door de massa. In hun enthousiasme de massa op te hitsen vlogen ze af en toe flink uit de bocht, met als dieptepunt het ‘dood verklaren’ van Siniora’s regering en de vreugde over de aanstaande begrafenis van Siniora himself. Je zou het gemakkelijk als een oproep tot moord kunnen beschouwen en het geeft de verharde sfeer aan tussen de voor- en tegenstanders van de huidige regering.

Wat ergens wat tegenviel was de opkomst: zo’n 200 duizend mensen waren aanwezig volgens schattingen. Dat lijkt heel wat maar amper twee weken geleden waren er meer mensen op de been naar aanleiding van de moord op Pierre Gemayel. Voeg daarbij dat het met name sjiieten waren en je kunt de reactie van de overige Libanezen wel voorspellen: het was een onderonsje van Hezbollah, niet van Libanezen als zodanig vanwege het ontbreken van Soennieten en Druzen. Uiteraard was volgens de regeringsgezinde kant het percentage christenen (aanhangers van Aoun) erg beperkt. En het moest gezegd: er viel weinig oranje waar te nemen. Inderdaad oranje: de partij van Aoun heeft oranje als kleur geadopteerd, vrij naar de Oranjerevolutie in de Oekraïne. Op zich wel grappig voor mij als Nederlander: geeft altijd een beetje Koninginnedag gevoel om mensen uitgedost in oranje op straat te zien.

Het moet voor veel christenen even slikken zijn geweest vanmiddag om Michel Aoun te zien te worden toegejuicht door een menigte sjiieten. Dat is toch niet bepaald het idee dat men van Aoun heeft. Maar zoals eerder al gemeld op dit blog, het lijkt erop dat Aoun zijn anti-Syrische koers heeft laten varen toen hij terug mocht komen in Libanon na een jarenlange verbanning. Die terugkeer werd vorig jaar mogelijk gemaakt door de vorige regering die juist pro-Syrisch was. Indertijd begreep men al niet waarom een pro-Syrische regering een fervente tegenstander van dat regime zou willen teruglaten. Inmiddels is dat dus wel duidelijk. Veel christenen zijn teleurgesteld in de man die men altijd zag als een boegbeeld tegen Syrië.

De christelijke oppositie heeft het sowieso zwaar te verduren nu een andere hotemetoot een flinke uitglijder heeft gemaakt. Suleiman Franjieh, stammend uit een bekende en gerespecteerde politieke, maronitische familie heeft de patriarch van de maronieten aangevallen en hem zwakte en een gebrek aan daadkracht verweten. Franjieh zei dit gisteren naar aanleiding van een toespraak van de patriarch ter ere van “Vrouwendag”. Dit zou veroorzaakt zijn doordat hij blijkbaar dusdanig werd opgewonden door al het vrouwelijke schoon om hem heen, dat de patriarch niet meer zuiver kon denken.

Deze opmerking is velen in het verkeerde keelschat geschoten. Om de patriarch te vergelijken met een seksist gaat veel christenen veel te ver. De patriarch wordt in Libanon op handen gedragen en iedereen behandelt hem met het hoogste respect. Behalve Franjieh dus. Extra pijnlijk is dat de “Vrouwendag” gisteren de jaarlijkse ontmoeting was van de patriarch met de weduwen en nabestaanden van de martelaren van Libanon…

Een bijzonder onsmakelijke uitglijder derhalve van onze Suleiman en iedereen dringt aan op zijn excuses. Dat is er nog niet van gekomen maar dat zal vast nog volgen. Een ontroerend moment was dat de moeder van de vermoorde Pierre Gemayel op TV haar teleurstelling uitsprak over de woorden van Suleiman. De Gemayels en de Franjieh’s kennen elkaar goed, het zijn beide politieke families die generaties teruggaan. Op de toon van ‘moeder is niet boos, moeder is teleurgesteld’ sprak ze zich uit over de kwestie en dat ging ongeveer als volgt: “Jongen, waar ben je toch mee bezig. Is dit de manier waarop Vera je heeft opgevoed? Zijn dit de manieren een Franjieh waardig? Het doet me pijn om de zoon van mijn goede vriendin Vera zo te zien” enzovoort.

Hoe nu verder? Tja, niemand die het weet. De regering blijft zitten waar hij zit en wat kan Hezbollah dan doen? Nog eens een demonstratie organiseren? Nou nee, niet echt zinvol. Het lijkt volgens velen op geweld te zullen uitdraaien. Een eerste aanzet is al gegeven door Hezbollah via het oprichten van een blokkade van de weg naar de ambtswoning van de premier. Of ja, ‘woning’: een vorstelijk gebouw. Men heeft een tentenkamp opgericht midden op de straat en daardoor één van de twee toegangswegen afgesloten. Het is net een kat-en-muis spel: afwachten wat de regering gaat doen. Doet ze niets dan gaat Hezbollah geheid na een tijdje de andere weg ook afsluiten. Treed ze wel op, dan is het maar weer de vraag of Hezbollah ook verzet gaat bieden.

Een andere optie is beduidend erger. Gisteren kwam het bericht naar buiten dat Syrië een groep van 200 extremistische Islamitische vechters naar Libanon heeft doorgelaten. Doelwit zouden zo’n 38 vooraanstaande Libanese politici zijn. Pierre Gemayel was hun eerste slachtoffer en dat zou de afwijkende aanpak verklaren. Vorige aanslagen gebeurden altijd met een autobom, ditmaal was de aanslag simpelweg met een paar pistolen.

Om de stress helemaal te verhogen kwam vandaag het bericht naar buiten dat er ook zelfmoordcommando’s onderweg zouden zijn naar Libanon. Mocht Libanon inderdaad besluiten tot het VN Tribunaal, dan zal de prijs hoog zijn, zo wordt gevreesd. Dit nieuws ging overigens ook al eerder de ronde en toen bleek het loos alarm. Maar je weet maar nooit.

Of wat te denken van het scenario dat druzenleider Walid Jumblatt vandaag schetste: probeert Hezbollah met de demonstratie in Beiroet de aandacht af te leiden van het zuiden van het land en door de demonstratie het Libanese leger uit het zuiden te krijgen. Immers, het merendeel van de soldaten is nu in Beiroet ingezet ter bescherming van de hoofdstad.

Tot slot toch nog een goed nieuwtje: het concert van Fairouz in Beiroet gaat vanavond gewoon door. Fairouz, voor wie het niet weet, is een levende legende in de Arabische wereld. Iedereen kent al haar liedjes uit het hoofd en er is zelfs een radiostation in Libanon dat alleen maar muziek van Fairouz draait in de morgen. Haar concert stond oorspronkelijk gepland op vrijdag en zaterdag in juli, net twee dagen nadat Israël begonnen was met het platbombarderen van Libanon. Ze heeft het toen moeten afzeggen en de vrees bestond dat ze vanavond niet in de stemming zou zijn. Gelukkig is ze dat wel en dat is goed nieuws voor Brigitte en ik want wij hebben kaartjes voor morgen. Nu maar hopen dat het vannacht rustig blijft.