Het dreigende energietekort

Gisteren en eergisteren de hele dag gewerkt ondanks dat het weekend was. Merkwaardig hoe de oorlog de dagen doet vervagen. Of ook: flink werken om de beelden van Qana uit je hoofd te zetten. Werken uit geestelijke zelfbescherming, zoiets. Ik had ook een roteind de berg kunnen opsjouwen om zo mijn energie kwijt te raken, maar vreemd genoeg ging het werk eigenlijk heel lekker. In twee dagen tijd een template rapport van ruim 75 pagina’s opgezet. Dit is zeg maar een voorbeeldrapport dat mijn collega’s kunnen gebruiken bij onze opdrachten, uiteraard na het specifiek te hebben gemaakt voor de klant situatie. Hard, lang en geconcentreerd werken, wellicht een remedie tegen het oorlogsleed? Ik ben in ieder geval zeer blij dat ik via mijn werk nuttig kan zijn.

Maar goed, vandaag moest mijn vrouw naar Beiroet voor een ontmoeting met de Libanese minister van Sociale Zaken Nayla Moauwad om een hulpproject te starten voor de kinderen die door de oorlog geestelijke trauma’s hebben opgelopen. Morgen daarover meer. Duidelijk is dat veel kinderen geestelijk flink in de knel zijn geraakt door de recente gebeurtenissen. Voor hen zal de oorlog nog een lange tijd gaan duren. Ben zeer trots op mijn vrouw dat een klein steentje kan bijdragen om de geestelijke nood te lenigen.

Dan de benzinekwestie. Overal in het land wordt momenteel gerantsoeneerd, wat betekent dat je maximaal zo’n 10 liter per keer kunt krijgen. De officiële verwachting van het Ministerie van Energie is dat over 13 dagen de benzine helemaal op zal zijn. En dat gaat geheid problemen geven doordat het transport uitvalt. Het gevolg zal zijn dat producten niet meer in de winkel kunnen komen, dat mensen niet meer naar hun werk kunnen gaan en dat feitelijk de economie tot een stilstand zal komen.

Al sinds het begin van de oorlog heeft Israël een land-, zee- en luchtblokkade georganiseerd om te voorkomen dat wapens Libanon binnenkomen. Het gevolg is dat nu niets het land binnenkomt: geen voedsel, geen medicijnen, niets. Met name de medicijnen voor de chronisch zieken beginnen steeds schaarser te worden. Weliswaar worden nu mondjesmaat hulpgoederen toegelaten maar die gaan naar de mensen die deze het meeste nodig hebben, en niet per se naar je moeder die je thuis hebt wonen en is aangewezen op vloeibaar voedsel, zoals een goede vriendin van ons.

Het wegtransport ligt overigens al vrijwel stil doordat Israël al meer dan 400 vrachtwagens heeft gebombardeerd, aldus de Organisatie van Wegtransport. Dit hoge aantal verbaasde me aangezien de media niet zoveel opgeblazen vrachtwagens heeft laten zien, wellicht enkele tientallen, meer niet. Maar goed, de sfeer onder de chauffeurs is wel dusdanig dat ze liever hun leven niet wagen voor een transportje fruit.

Geluk bij een ongeluk is dat de Libanezen, in tegenstelling tot de Nederlanders, ruime handelsvoorraden aanhoudt. Het ‘just-in-time’ principe kent men niet. In Nederland willen de supermarkten juist hun voorraden zo klein mogelijk houden, zodat zoveel mogelijk oppervlakte als winkel kan dienen in plaats van magazijn. Men laat liever een vrachtwagen vaker rijden om de winkel precies genoeg aan te vullen. Het is tegenwoordig vrij normaal dat een supermarkt tweemaal per dag wordt aangevuld. Goed te begrijpen met de hoge onroerend goed prijzen en de felle concurrentie tussen supermarkten.

In Libanon niets van dat alles. De aanvoer van producten is vrij onzeker, levertijden worden stelselmatig overschreden en dus heeft de supermarkt ruime voorraden bij de winkel. Dat is nu ons geluk: er is nog van alles te krijgen ondanks een nationale blokkade van twee weken.

Moet je je dat eens in Nederland voorstellen: twee weken lang geen import meer en vrijwel geen transport van een centraal distributiecentrum naar de lokale supermarkten. Binnen één aanvulronde (dat is dus een halve dag!) zal de Nederlandse supermarkt uitverkocht zijn. En waarschijnlijk nog veel sneller ook omdat iedereen naar de winkel gaat om zo snel mogelijk nog van alles in te slaan. Gelukkig valt dat in Libanon tot nu toe mee: bijna alles is nog te krijgen. De inefficiënte Libanese markt blijkt plotsklaps verdraaid goed te werken!

Maar toch, de directe toekomst ziet er somber uit. Er zal een moment komen dat de supermarkten echt leeg zijn. Met het opraken van de benzine en diesel alsook het bombarderen van vrachtwagens door Israël wordt dit proces nog eens versneld omdat de aanvoer stil komt te staan. Zo zijn producten die vanuit de Bekaa vallei moeten komen, al aan het opraken omdat de route Bekaa-Beirut constant under attack is. Geen paprika-chips meer en de aardappels 500% in prijs gestegen! Melk en yoghurt waren anderhalve week geleden al niet meer beschikbaar omdat Israël de belangrijkste melkfabriek (Liban-Lait) heeft platgebombardeerd. Interessant detail: cornflakes is nog voldoende te krijgen, niemand die dat wil eten zonder melk of yoghurt.

Ook hou ik mijn hart vast voor de elektriciteit. Libanon wekt deze op via dieselcentrales, dus als de diesel opraakt, zal er ook geen elektriciteit meer zijn. Moet je toch niet aan denken dat ziekenhuizen niet meer kunnen opereren wegens gebrek aan elektriciteit en ook hun noodaggregaten doen het niet meer omdat de diesel op is. Hopelijk hebben ze tegen die tijd een vredesakkoord bereikt of in ieder geval een regeling om de noodzakelijkheden toe te laten. Allemaal een kwestie van afwachten.

Voor mensen die graag van plannen en vooruitdenken houden, is het verblijf in een oorlogsgebied ten zeerste af te raden: je leeft van dag tot dag vol onzekerheden en je kunt nergens meer van op aan. De juiste strategie is misschien wel om de onzekerheden van je af te zetten en gewoon maar zien wat er morgen weer mogelijk is. Het lukt me nog niet helemaal om dit advies in de praktijk te brengen, maar het begint al een beetje te komen.